بیژن زنگنه وزیر نفت امروز (چهارشنبه 9 مهر 99) در پاسخ به سؤال ابراهیم رضایی نماینده دشتستان درباره تاخیر در بهره‌برداری از فاز 14 پارس جنوبی، توضیح داد که چون بحث فاز 14 جدا از کل پروژه پارس جنوبی نیست بنابراین باید در خصوص پارس جنوبی نیز گزارش بدهد.
وی افزود: زمانی که در سال‌های 76 تا 84 وزیر نفت بودم برای اولین بار توسعه عملی پارس جنوبی وارد فاز اجرا شد و در آن دوره قرارداد اجرای 13 فاز منعقد شد که 5 فاز آن در همان دوره به بهره‌برداری رسید و 5 فاز دیگر در دولت آقای احمدی‌نژاد مورد بهره‌برداری قرار گرفت.
زنگنه با بیان اینکه در سال 92 دویست و هشتاد میلیون متر مکعب گاز خام از پارس جنوبی تولید می‌شد،گفت: در دولت آقای احمدی‌نژاد علاوه بر 10 فاز مذکور 4 فاز دیگر نیز قرارداد منعقد کردند که فازهای 15،16 و 17 از این دسته هستند.
وزیر نفت گفت: در 25 خرداد 1389 یعنی تقریبا 10 سال پیش به مبلغ 25 میلیارد دلار در زمان آقای میرکاظمی به مدت اجرای 35 ماه 5 قرارداد منعقد شد با تامین منابع صد در صد از شرکت نفت که اصل عقد قراردادها کار تحسین برانگیزی بود و جای تقدیر دارد.
وی گفت: 35 ماه برای اتمام یک طرح در پارس جنوبی که در آن زمان 5 میلیارد دلار هزینه‌اش بود به یک جد و جهد بسیار بالا نیاز داشت حتی هیچ شرکت خارجی نتوانسته بود به چنین رکوردی دست پیدا کند اما مدیریت وقت وزارت نفت تصمیم مهمی را گرفت و تلاش کرد قبل از پایان دولت دهم همه این 10 طرح را به مدار اضافه کند؛ پیمانکارانی که برای این طرح انتخاب شده بودند همه ایرانی بودند اما در یک سطح و یکسان نبودند چرا که برخی از آنان مثل پتروپارس تجربه اجرای 5 الی 6 فاز را داشت یا مثل او یک تجربه اجرای دو فاز را در کنار پیمانکاران خارجی داشت اما برخی شرکت‌های چنین تجاربی نداشتند.
وزیر نفت گفت:وقتی ما در میانه 99 کار را شروع کردیم با کمبود عظیم گاز در شبکه روبرو بودیم و در آن سال 27 میلیارد لیتر فرآورده مایع فقط در نیروگاه‌ها مصرف شد که قیمتش در آن زمان 18 میلیارد دلار بود و مسائل زیست محیطی بسیاری را به وجود آورد و آقای حاجی‌دلیگانی عضو هیت رئیسه مجلس، خوب می‌دانند که در اصفهان چه اتفاقاتی در نیروگاه شهید منتظری افتاد و در اهواز و تبریز مصرف مازوت چه آلودگی‌هایی ایجاد کرد.
زنگنه با بیان اینکه به رغم همه زحماتی که همکاران ما در آن زمان کشیدند هیچ کدام از این 18 فاز به سادگی و به سرعت قابل به مدار رساندن نبود و نفت هم در آن زمان پولی در اختیار نداشت و منابع بسیار محدودی داشت، اظهار داشت:اولین کاری که ما به عنوان کار مدیریتی صورت دادیم این بود که اینها را به فاز اول و دوم یا اولویت اول و دوم تقسیم کردیم؛ 7 فاز که پیشرفت‌های بیشتر و پیمانکاران خوبی نیز داشتند در اولویت قرار دادیم که 200 میلیون متر مکعب گاز تولید می‌کردند ومشکل فوری شبکه ما را حل می‌کردند بنابراین بقیه را در اولویت دوم قرار دادیم.
وی یادآوری کرد: همین مسئله آن زمان در کمیسیون انرژی مجلس بحث شد و آقایان موسی احمدی نماینده کنگان و آقای موسوی نماینده لامرد این مسئله را گفتند؛ چه خاصیتی برای ما داشت که 17 فاز را با هم جلو ببریم و پیشرفت کار را تا 80 درصد برسانیم اما یک متر مکعب نیز گاز به شبکه نرسانیم یا 200 میلیون متر مکعب گاز را تولید کنیم و بقیه را بعدا برسانیم چون منابع‌مان محدود بود.
وی افزود: یک کار دیگری که ما درون این طرح‌ها صورت دادیم این بود که منتظر نماندیم تا تمام اجزای فرایند پالایشگاه‌ها به طور کامل به مدار بیایند بلکه همین که توانستیم گاز را از دریا تولید کنیم به خشکی آورده شیرین کنیم، میعانات آن را جدا و به استانداردهای شبکه برسانیم کاری بود که ما صورت دادیم و این در حالی صورت گرفت که ما به دلیل تحریم‌ها تجهیزات جدا کردن اتان از ال پی جی نداشتیم ولی کار را انجام دادیم و به این ترتیب بدون اینکه طرحی را تصویب کنیم تمرکز مالی و مدیریتی خودمان را بر اتمام هر چه سریع‌تر اولویت اول گذاشتیم و در این کار موفق شدیم و بعد به اجرای طرح‌های فاز دو پرداختیم.
زنگنه گفت: خوشبختانه اکنون تمام بخش‌های دریایی که اصل طرح‌های پارس جنوبی مربوط به این حوزه است به عبارتی وقتی دریا ایجاد شد تولید گاز صورت می‌گیرد و اکنون در فاز 14 چهار سکو در دریا فعال شده و دو خط لوله گازها را به خشکی منتقل می‌کنند و 10ها چاه در این مسیر حفر شده و فعال هستند و همینطور که آقای رضایی اشاره کرد از اردیبهشت 97 تا کنون گاز آغاز شده و از ظرفیت تصفیه اضافی فازهای 12 و 19 استفاده می‌شود و ما تا الان 22 میلیارد متر مکعب گاز آورده و تصفیه کرده‌ایم. بنابراین اگر بحث بر ضرر باشد ضرر در آن مقدار برداشت از دریا است.
وی تاکید کرد: پالایشگاه فاز 14 که قرار است، ترین اولش اواخر امسال افتتاح و سه ترین باقیمانده که جمعا 4 ترین است در اوایل سال آینده آغاز شود هیچ تاثیری بر مقدار و قدرت مقدار تولید ما نخواهد داشت. ما فقط یک ظرفیت پالایشی اضافه خواهیم کرد که البته دلیل آن نیز نمی‌توان اینجا توضیح داد.
چرا در فاز 14 مشکل داشتیم؟
وزیر نفت خاطرنشان کرد:ما در فاز 14 با مشکلات زیادی روبرو بودیم چرا که یک کنسرسیوم متشکل از تعداد زیادی شرکت‌های ایرانی بود. کسی که پروژه افتتاح کرده می‌داند و بنده 40 سال است پروژه‌های متنوع نیروگاهی و سد و غیره و وزارت نفت افتتاح کرده‌اند و حداقل‌هایی از مدیریت پروژه در این مدت یاد گرفتند. بنابراین از من بپذیرید وقتی 10 نفر را برای مدیریت یک پروژه منصوب می‌کنید دچار اشکال می‌شوید و یک شرکت دولتی در راس و مدیریتی پروژه گذاشته‌اند که تاکنون چنین پروژه‌ای در این ابعاد اجرا نکرده بود و این شرکت تا الان 10 مدیرعامل تغییر داده و اکنون مدیرعامل ندارد. بنابراین با چنین شرکتی چه کار باید می‌کرد؟
وی اضافه کرد: ما تفکیک کردیم یعنی بخش دریا را که پیمانکاران خوبی داشت جدا کردیم که به نتیجه رسید. بخش آب و برق و بخار که مپنا در آن حضور داشت جدا کردیم که خوشبختانه کار آنها جلو رفت. بنابراین در این مسئله یک اشتباه ساختاری شکل گرفته بود و ما به قول مهندسان گوشت و استخوان را جدا کرده بودند. خریدها را به یک شرکت دولتی داده بودند و اجرا را به دیگر شرکت‌های ایرانی داه بودند که البته شرکت‌های خوبی بودند که این از نظر عملیاتی اشتباه بود.
زنگنه اظهار داشت: برخی‌ها می‌گویند که باید این شرکت را خلع ید می‌کردید. خلع ید که کار خوبی نیست. درست است اختیار است اما مشکلات فراوانی برای پروژه‌ای که ادعا می‌شود 50 درصد پیشرفت داشته مشکلات زیادی به وجود می‌آورد که البته به نظر ما این پروژه 50 درصد پیشرفت نداشت.
وی با بیان اینکه ما در پالایشگاه صدرا نیز با مشکلات زیادی روبرو بودیم گفت: یک و نیم میلیارد دلار در سال 92 برای پالایشگاه صدرا پول گرفته شده بود اما یک قران کار تحویل نداده بود. بنابراین با خصوصی‌سازی غلط صدرا مرده بود که با همت مدیریت وقت قرارگاه سازندگی شرکت صدرا دوباره زنده شد و تمام تعهداتش را به خوبی انجام داد. کار ساده این بود که ما خلع یدش کنیم اما ما مدارا کردیم چرا که باید با پیمانکاران خودمان باید مدارا کنیم و قطعا این مسئله امسال به نتیجه می‌رسد. اینکه می‌گویند این ضرر بوده من موافقم نیستم چرا که ضرر موقعی است که کار دریای ما دچار مشکل شود.
وزیر نفت با بیان اینکه ما نباید خسارتی به پیمانکاران بپردازیم بلکه آنها باید خسارت بدهند گفت: این قرارداد 35 ماهه بوده و اکنون به اتمام نرسیده البته ما در وسط این پروژه به تحریم خوردیم و مسائلی رخ داد که خارج از اراده و مدیریت ما بود و زنجیره وسیعی از مهندسان، کارگران و مدیران کار کردند.
10 سال دیرتر از قطر توسعه پارس جنوبی را شروع کردیم
زنگنه گفت: اصلا ما 10 سال دیرتر از قطر توسعه پارس جنوبی را شروع کردیم. اگر می‌خواهیم اینگونه حساب کنیم باید خیلی چیزها را درنظر بگیریم. مثلا باید به افت فشار پارس جنوبی پرداخته شود که اگر اکنون به آن نمی‌پردازیم دلایلی وجود دارد و یا اگر به افزایش ضریب بازار نمی‌پردازیم باز هم دارای دلایلی هستیم.
وی گفت:آقای قالیباف چون در مسائل مربوط به پروژه‌ها استاد هستند می‌دانند پیشرفت پروژه‌های در ماه‌های اول با ماه‌های آخرت تفاوت بسیاری دارد. شما در آخر ماه‌ها نمی‌توانید پیشرفت پروژه‌ها را درنظر بگیرید. برخی اوقات پروژه‌ها 92 درصد پیشرفت داشته اما راه نمی‌افتد. ما برخی اوقات برای اینکه در پارس جنوبی یک قطعه خودرو راه می‌اندازیم سه بار آن را خرید کرده‌ایم به عبارتی خرید کرده‌ایم آمده و در بندر فلان کشور همسایه توقیف شده است. بنابراین همکاران ما با سختی کار کرده‌اند و یک جهاد بوده است.
ظرفیت تولید 420 میلیون متر مکعب افزایش یافته
زنگنه تصریح کرد:در این چند سال هزاران میلیارد دلار با تلاش سربازان گمنام این سرزمین از محل پارس جنوبی عایدی به کشور رسیده و اکنون ظرفیت تولید ما از 280 میلیون مترمکعب در این هفت سال به 700 میلیون مترمکعب رسیده است و 420 میلیون مترمکعب اضافه شده است.
وزیر نفت با بیان اینکه شبهای زیادی همکاران من خوابشان نبرده اما آب در دل کسی تکان نخورده است گفت: ما در زمستان‌ها هم گاز مردم را تأمین کردیم هم پتروشیمی‌ها، نیروگاه‌ها و روستاها. اگر ضریب نفوذ گاز ما به 4 الی 95 درصد رسیده به دلیل همین اقدامات بوده است.
وی با بیان اینکه ما معادل 2 و 6 دهم میلیون بشکه فرآورده نفتی و گاز در پارس جنوبی در این سالها تولید کرده‌ایم گفت:آنچه در پارس جنوبی انجام شده بی‌سابقه است. برخی‌ها می‌خواهند بگویند که در ایران کاری صورت نگرفته است و ما هر کاری می‌کنیم نمایشی و قلابی است در حالی که ما از همسایه بیشتر تولید می‌کنیم. ما یک ابرپروژه درست کرده‌ایم که افتخار آن متعلق به جمهوری اسلامی است و یک تمدن جدید آفریده شده است که فکر می‌کنم بنده اینها را تحقق اقتصاد مقاومیت می‌دانم.
وزیر نفت در پایان گفت: من را فراموش کنید ولی تلاش مردان و سربازان گمنام در این عرصه را فراموش نکنید چرا که پارس جنوبی تلاش صدها هزار نفر مدیر و مسئول و کارگر است و این افتخار متعلق به جمهوری اسلامی و این حاصل تلاش جمعی خلاقیت و اعتماد به نفس و سرسختی این مردمان است.
