امروزه فناوری فضایی نقش بسیار مهمی در توسعه کشورها دارد. پیشرفتها در این زمینه تا جایی است که دیگر همه چیز تحت تاثیر دادههای ماهوارهای و صنایع مرتبط با این حوزه است. میتوان به جرات گفت دیگر این صنعت فضایی است که کنترل دنیا را در دست گرفته و بر همه چیز احاطه دارد.
اخبار اقتصادی- در حال حاضر ابرقدرتهای جهان به خوبی به اهمیت نقش صنعت فضایی پی بردهاند، از این رو به دنبال توسعه این حوزه بوده و زمینه را برای رشد شرکتهای فضایی فراهم میکنند. جمهوری اسلامی ایران نیز چندسالی است که به این حوزه ورود کرده و تلاش میکند تا با بستر سازیهای لازم به پیشرفتهای قابل توجهی در این زمینه دست یابد.
در همین رابطه مرتضی براری رئیس سازمان فضایی کشور در گفتوگو با خبرنگار حوزه فناوری؛ درباره خدمات فضاپایه و ضرورت آن در توسعه کشور در زمینههای علمی و اقتصادی گفت: امروزه ما با استفاده از فناوری ماهواره کل پدیدههای روی زمین را مشاهده میکنیم؛ در حال حاضر دادههای ماهوارهای در رصد مستمر زمینهای کشاورزی اطلاعات مفیدی را درباره منحنی رشد زمینها، زمان کاشت و برداشت، زمان سمپاشی و غیره در اختیار کشاورزان قرار میدهد و آنها میتوانند با استفاده از تلفن همراه خود این اطلاعات را دریافت کرده و برنامه ریزیهای لازم جهت مدیریت بهتر زمینهای کشاورزی را انجام دهند.
براری ادامه داد: آلودگی محیط زیست اعم از آلودگیهایی که در دریا، خاک، هوا، منابع آبی و غیره وجود دارد، یکی دیگر از مشاهدات ما ازطریق ماهوارههاست. ما میتوانیم از طریق رصد این آلودگیها و دادههای حاصل از آن، مسئولان و مدیران ذیربط را در کنترل و مدیریت بحرانها و مشکلات یاری دهیم.
او افزود: مثلا میتوانیم در مورد تغییراتی که در جنگلها رخ داده است یا در مورد ساخت و سازهای غیرمجاز در خارج از محدودههای شهری، همچنین در مورد مدیریت منابع آبی کشور مانند آنچه در سیلهای اخیر انجام دادیم، به کمک مدیران بشتابیم. مثلا در سیلهایی که سال گذشته و امسال رخ داد، مشاهدات ما در مورد حجم و روند مسیر آب کارایی موثری داشت. در زمان سیل ما با برآورد خسارات زمینهای کشاورزی اطلاعات زیادی را در اختیار مدیران قرار دادیم تا بتوانند برنامه ریزی درستی درباره میزان محصولات و بحث واردات و صادرات داشته باشند.
رئیس سازمان فضایی با اشاره به کارآیی دادههای ماهوارهای بیان کرد: مدیران ارشد از طریق تلفن همراه خود به راحتی میتوانند در مورد اینکه چه مساحتی از کشور تحت کشت برنج، گندم، حبوبات و غیره قرار گرفته است؟ نیاز کشور چقدر است؟ و آیا نیازی به کشت و واردات وجود دارد یا خیر، اطلاعات کسب کنند؛ اینها خدمات فضا پایه در حوزه تصویربرداری است.
براری در خصوص کاربرد دادههای ماهوارهای در حوزه ناوبری نیز گفت: حوزه ناوبری یکی از حوزههای بسیار استراتژیک در بخش کسب و کارهاست. امروزه جابهجایی و حمل و نقل اینترنتی وابسته به دادههای فضا پایه است.
او با بیان اینکه اقتصاد مدیریتی، اقتصاد رو به رشد و مبتنی بر دادههای مکان محور بوده و رشد قابل توجهی داشته است، اظهار کرد: یکی از تاثیرات مهم دادههای هواشناسی در بخش کشاورزی، شیلات و گردشگری است که اطلاعات دقیقی را در اختیار کشاورزان قرار میدهد.
رئیس سازمان فضایی اشارهای هم به خدمات فضاپایه در حوزه ارتباطات داشت و افزود: در حال حاضر میتوان از طریق خدمات فضاپایه در حوزه ارتباطات تمام برنامههای تلویزیونی دنیا را مشاهده کرد.
براری با تاکید بر انتظار بخش خصوصی در توسعه بازار تصریح کرد: در حوزه فضایی بیشتر مصرف کنندگان این خدمات در بخش دولتی مانند حوزه محیط زیست، جنگلها، منابع طبیعی، مدیرت بلایا و تحلیل منابع آبی کشور هستند؛ از این رو تمام تلاش ما این است که دستگاههای دولتی را مجاب کنیم از بخش خصوصی خدمات بگیرند. یکی از مهمترین انتظارات بخش خصوصی توسعه بازار است که بواسطه آن بخشهای دولتی از شرکتهای خصوصی خدمات بگیرند؛ مهمترین برنامه ما این است که نیازهای دولتی را تبدیل به بازار پایدار برای کسب و کارها کنیم، بنابراین یکی از انتظارات بخش خصوصی این است که دستگاه دولتی از بخش خصوصی خدمات بگیرد. مثلا در حوزه آتش سوزی ما تخمین میزنیم با استفاده از دادههای ماهوارهای و با توجه به گرمای پیش رو کدام مناطق احتمال آتش سوزی در آنها وجود دارد.
او ادامه داد: انتظار دیگر بخش خصوصی و کسب و کارها ایجاد بسترهای لازم برای توسعه زیرساختهاست. مثلا ارائه دادههای ماهوارهای با قیمت منطقی و مناسب در اختیار آنها قرار بگیرد.
براری در پایان یادآور شد: تخصیص منابع و تسهیلات بانکی مطالبه دیگر کسب و کارهاست که رئیس جمهور تسهیلاتی را برای این منظور در نظر گرفته است که به کسب و کارهای فضایی هم تعلق میگیرد.