به دنبال رشد قیمت مسکن که طی بیش از دو سال اخیر اتفاق افتاد از اواخر سال گذشته سقف وام خرید مسکن از طریق اوراق که پیش از آن ۱۲۰ میلیون تومان بود به ۲۴۰ میلیون تومان افزایش پیدا کرد. بدین‌ترتیب زوجین تهرانی می‌توانند ۲۴۰ میلیون تومان وام بگیرند. به زوجهای ساکن در شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر ۲۰۰ میلیون تومان تعلق می گیرد و در شهرهای کمتر از ۲۰۰ هزار نفر به زوجین متقاضی ۱۶۰ میلیون تومان تسهیلات پرداخت می شود. البته در تمام شهرها ۴۰ میلیون تومان از این رقم مربوط به وام جعاله است. نرخ سود این وام ۱۸ درصد و مدت بازپرداخت آن ۱۲ سال است. برای دریافت این وام در تهران باید به ازای هر ۵۰۰ هزار تومان یک برگه اوراق تست خریداری کرد که نرخ آن هم اکنون بین ۴۸ تا ۵۱ هزار تومان در نوسان است. یعنی زوجین تهرانی باید همین ابتدا ۴۸۰ برگه حدود ۵۰ هزار تومانی بخرند که حدود ۲۴ میلیون تومان می شود.
اثرگذاری وام ۲۴۰ میلیون تومانی در آینده مشخص می‌شود
برآورد این موضوع که آیا متقاضیان می‌توانند از طریق این وام خانه دار شوند یا نه، احتمالاً در رشد تقاضای مصرفی بازار مسکن طی ماههای آینده مشخص می‌شود اما آنچه مشخص است اینکه اقساط ماهیانه این تسهیلات بزرگترین مانع پیش روی زوج هاست.
اقساط وام در تهران تا بیش از ۴ میلیون تومان
در شهر تهران اقساط این وام به صورت پلکانی از ماهانه ۳ میلیون و ۵۰ هزار تومان شروع و تا ۴ میلیون و ۲۲۱ هزار تومان در سال دوازدهم می رسد. میزان سود پرداختی بعد از ۱۲ سال حدود ۲۸۹ میلیون تومان است.
متقاضیان شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر نیز باید ضمن خرید ۴۰۰ برگه حدود ۵۰ هزار تومانی که همین ابتدا باید خریداری کنند، ماهیانه ۳ میلیون و ۶۸۰ هزار تومان قسط بپردازند.
در شهرهای کمتر از ۲۰۰ هزار نفر هم زوجین باید ۳۲۰ برگه حدود ۵۰ هزار تومانی تهیه کنند که حدود ۱۶ میلیون تومان می شود. اقساط ماهانه ۳ میلیون و ۱۴ هزار تومان در هر ماه خواهد بود.
با وجود آنکه مدیر امور ابزارهای نوین مالی فرابورس گفته تسهیلات اوراق مسکن در شهرستانها کارآمد بوده است، بررسی ها نشان می دهد بخش قابل توجهی از زوج های جوان در تهران و شهرستانها قادر به پرداخت چنین اقساطی نیستند و حتی بسیاری افراد از عهده خرید اوراق برنمی‌آیند.
ادعای افزایش معاملات از طریق اوراق مسکن
با این وجود، ندا بشیری - مدیرکل امور ابزارهای نوین مالی فرابورس - معتقد است: برخی از کسانی که در طول دو ماه کاری گذشته اقدام به خرید اوراق کرده و رشد معاملات و در نتیجه رشد قیمت به دنبال افزایش تقاضای اوراق را رقم زده اند، همان کسانی هستند که نسبت به خرید خانه اقدام کرده‌اند. او گفته که در واقع این حضور تقاضای مصرفی در معاملات دی و بهمن بوده که زمینه‌ساز تغییر و تحولات در بازار اوراق مسکن نیز شده است.
در این مسئله که احتمالاً بخشی از متقاضیان بازار مسکن از طریق خرید اوراق تجهیز شده‌اند، شکی وجود ندارد اما برآوردهای میدانی نشان می دهد عمده خرید و فروش ها در بازار مسکن به خصوص از آذرماه که معاملات به یکباره حدوداً سه برابر شد، از نوع سفته بازانه و سرمایه گذارانه بوده است. برآوردها نشان می دهد طی سالهای اخیر دلالان ۷۷ درصد بازار مسکن ایران را در اختیار گرفته‌اند. بنابراین افزایش وام مسکن از طریق اوراق تسه فقط می تواند بر روی ۲۳ درصد معاملات تاثیر بگذارد که ممکن است آن را چند درصد بالا و پایین کند.
