گاهی با قیمت‌های پروازی مواجه می‌شویم که باورش برایمان سخت است؛ مثلاً پرواز کیش ۳۰ هزار یا پرواز مشهد ۴۰ هزار تومان. این پروازها واقعی هستند، شما به راحتی می‌توانید با پرداخت مبالغ بسیار کم، سفر خوبی را تجربه کنید. اما چرا قیمت این بلیط‌ها پایین است و آیا این بلیت‌ها معتبرند؟
اگر با قیمت پایین پرواز به مشهد و کیش و تهران مواجه شدید، باید به شما بگوییم که این پروازها چارتری است؛ در ابتدا لازم است تفاوت بلیت چارتری با انواع دیگر را بدانیم.
بلیط چارتری مخصوص صندلی‌های باقی‌مانده‌ی پروازهای چارتری است. چارتر، پروازی است که در آن هواپیما توسط شخص حقیقی یا حقوقی اجاره می‌شود، به طور مثال در پروازهای داخلی، مشهد بیشترین پرواز چارتری را دارد. در صورت پر نشدن تمامی صندلی‌ها، شرکت هواپیمایی بلیت های باقی‌مانده را با قیمت کمتری به فروش می‌رسانند ؛ قیمت پایین، مهم‌ترین ویژگی بلیت چارتر است.
اما گزارش های میدانی نشان می‌دهد که بلیت چارتری در برخی از ایام سال مانند تعطیلات از سوی آژانس‌های مسافرتی عرضه می‌شود و همین موضوع باعث شده که هنوز بحث دلالی و فروش چارتری از حوزه هوایی کم نشود. فروش بلیتهای چارتری همواره زمینه‌ساز افزایش قیمت بلیت هواپیما و رونق بازار دلالان و سودجویان شده و این در حالی است که بسیاری از مقامات بخش هوایی، فروش بلیت به این شیوه را ممنوع اعلام کرده‌اند.
تنها ۲۰ درصد از فروش بلیتهای هواپیما چارتری است
موضوع فروش چارتری بلیت هواپیماها طی چند سال گذشته بسیاری از مسافران بخش هوایی را دچار مشکل کرده و همین موضوع باعث شده است که سال گذشته، اسلامی وزیر راه و شهرسازی دستور کاهش فروش بلیتهای چارتری را بدهد، اما عابد زاده، رئیس سازمان هواپیمایی کشور اعلام کرد، حذف کامل بلیتهای چارتری امکان پذیر نیست و دستور داد که فروش بلیتهای چارتری تنها در قالب بسته‌های مسافرتی ارائه شود، همچنین این بلیت‌ها در مسیرهای کیش، قشم و جزایر نفتی می‌تواند به صورت چارتری عرضه شود.
عابدزاده اظهار کرد: با توجه به نارضایتی سازمان هواپیمایی و دادستانی از نحوه چارتر شدن بلیت هواپیماها در گذشته، با هماهنگی نزدیک با دادستانی و با همکاری خطوط هواپیمایی، سهم بلیتهای چارتر در شبکه پروازی کاهش یافته است.
معاون وزیر راه و شهرسازی افزود: در برخی شبکه‌های پروازی از جمله مقاصد گردشگری و مناطق آزاد مانند قشم و کیش، اصولا باید پروازها بصورت چارتر باشد تا محل اسکان مسافر نیز از قبل تعیین شده باشد، بنابراین حذف کامل بلیتهای چارتری در پروازها امکان پذیر نیست و در همه جای دنیا نیز، تور‌های گردشگری بلیت‌ها را چارتر می‌کنند.
وی تاکید کرد: باید به این سمت حرکت کنیم که فروش بلیت به صورت گروهی انجام شود تا ساختار‌های گردشگری و تور گردانی بتوانند از این ابزار استفاده کنند.
امکان استرداد و برگرداندن بلیت در تمامی بلیت ها وجود دارد
در همین رابطه رضا جعفرزاده، سخنگوی سازمان هواپیمایی کشور در گفت‌وگو با خبرنگار راه و شهرسازی با بیان اینکه در دو سال گذشته سازمان هواپیمایی کشور، اقدامات لازم را برای کاهش فروش بلیت چارتری دنبال کرده است، گفت: هم اکنون ۸۰ درصد از بلیت پروازها به صورت سیستمی ارائه می‌شود و طی یک سال گذشته شاهد کاهش چشمگیر فروش بلیت چارتری هستیم.
وی با اشاره به اینکه فروش بلیت چارتری تنها در قالب بسته سفری امکان پذیر است و به صورت تکی، هیچ آژانس مسافرتی و یا شرکت هواپیمایی حق فروش آن را ندارد، گفت: بسته سفر عبارت است از اسناد اقامتی هتل، ویزا و همچنین بسته‌های گردشی است که در کنار آنها بلیت چارتری هم ارائه می‌شود.
جعفرزاده تصریح کرد: مسیرهای کم تردد مانند قشم، کیش و جزایر نفتی، اجازه فروش بلیت به صورت چارتری را دارند و این دستور از سال گذشته به تمامی شرکت‌های هواپیمایی ارائه شده است.
وی تاکید کرد: نظارت سازمان هواپیمایی بر فروش بلیت به صورت چارتری بسیار تشدید شده و هم اکنون شاهد کاهش بلیتهای چارتری غیر قابل فروش و غیر قابل استرداد در بازار هوایی کشور هستیم.
سخنگوی سازمان هواپیمایی کشور تصریح کرد: از اواخر سال گذشته اعلام کرده‌ایم که نباید هیچ کدام از بلیتهای هواپیمایی غیر قابل استرداد باشند و اگر لازم باشد باید مبلغ تمامی بلیت‌ها به مسافران برگردانده شود که در همین رابطه دستورات لازم را به تمامی مراکز هواپیمایی و شرکت‌های هواپیمایی ابلاغ کرده‌ایم.
جعفرزاده گفت: فروش بلیت به صورت تکی در قالب چارتری برای ما قابل قبول نیست و این خارج از چارچوب ضوابط و مقررات سازمان هواپیمایی است.
وی یادآوری کرد: هم‌اکنون تعریف چارتری برای سازمان هواپیمایی تغییر کرده و هدف ما آن است که این تعریف در تمامی ایام پیک سال رعایت شود.
سخنگوی سازمان هواپیمایی کشور با اشاره به اینکه در فروش بلیتهای چارتری برخی واسطه‌ها و دلالان نقش داشته‌اند، گفت: فروش بلیت چارتری در برخی از ایام سال، زمینه‌ساز افزایش قیمت بلیت تکی می‌شد، اما با دستورات لازم از سوی وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان هواپیمایی کشوری هم‌اکنون این میزان فروش بلیت به ۲۰ درصد کاهش یافته است و ۸۰ درصد از فروش‌های بلیت‌ها در شرکت‌های هواپیمایی به صورت سیستمی است.
جعفرزاده اظهار کرد: امکان به صفر رسیدن فروش بلیت چارتری وجود ندارد زیرا در سراسر دنیا مسافران بخش هوایی حق انتخاب دارند، بنابراین ما فروش به این شیوه را در قالب بسته سفری ارائه می‌کنیم.
در همین رابطه هادی بهادری عضو کمیسیون عمران مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار راه و شهرسازی گفت: حذف کامل بلیتهای چارتری امکان پذیر نیست و در جلسه‌ای که در کمیسیون عمران با حضور وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان هواپیمایی برگزار کرد‌یم، اعلام شد حذف کامل آن امکان پذیر نیست، اما از سال گذشته میزان فروش بلیتهای چارتری را به ۲۰ درصد کاهش داده‌ایم.
وی گفت: فروش بلیت چارتری هم‌اکنون تنها در قالب بسته‌های سفری امکان پذیر است و در ایام پیک سال و برخی از مسیرهای هوایی مانند قشم و کیش فروش بلیت چارتری مجاز است.
پروازهای چارتری باید در مسیرهای کم مسافر انجام شود
همچنین محمدرضا رضایی کوچی، رئیس کمیسیون عمران مجلس با اشاره به بالا بودن قیمت بلیط پروازهای هوایی در کشور، گفت: معتقدم عامل اصلی افزایش قیمت بلیط هواپیما، فعالیت شرکت‌های چارتری بوده است.
رئیس کمیسیون عمران مجلس ادامه داد: متأسفانه چارتری‌ها در چند ماه اخیر، با وجود اعلام وزیر راه و شهرسازی به فعالیت خود ادامه داده اند و می‌توان گفت که بخش عمده‌ای از مشکلات پروازهای هوایی به ویژه در حوزه قیمت بلیط، به علت فعالیت این شرکت‌ها است.
وی گفت: فعالیت شرکت‌های چارتری موجب می‌شود که یک انحصار ویژه برای فروش بلیط هواپیما برای این شرکت‌ها ایجاد شود و آنها قادرند که بلیط را با هر قیمتی به فروش برسانند.
رضایی کوچی ادامه داد: کمیسیون عمران مجلس بار‌ها در جلسات مشترک با وزیر راه و شهرسازی و مسئولان سازمان هواپیمایی اعلام کرده که فعالیت شرکت‌های چارتری در حوزه صنعت هوایی باید متوقف شود و مسئولان بار‌ها قول داده اند که جلوی این موضوع را می‌گیرند، اما هنوز چارتری‌ها فعال هستند.
رئیس کمیسیون عمران مجلس افزود: بر اساس اصول فنی، پروازهای چارتری تنها باید در مسیرهای هوایی کم مسافر فعال شود، نه اینکه ایرلاین ها، فروش بلیط پروازهای پرتردد را به چارتری‌ها بدهند و آنها بر اساس منافع خود قیمت گذاری کنند.
موضوع ممنوعیت فروش بلیط هواپیما به صورت چارتری این روز‌ها به یکی از موضوعات داغ حمل و نقل هوایی کشور تبدیل شده است، مساله‌ای که محمد اسلامی -وزیر راه و شهرسازی- در خصوص آن به صراحت اعلام کرده است که فروش بلیط پروازهای برنامه‌ای به صورت چارتری تخلف تلقی می‌شود و سازمان هواپیمایی کشوری موظف است تا با متخلفان برخورد کند. مسأله‌ای که بلافاصله با واکنش سازمان هواپیمایی کشوری روبرو و اعلام شد که بخشنامه الزام شرکت‌های هواپیمایی به فروش بلیت هواپیما به صورت سیستمی از اول بهمن ماه ابلاغ شده است و شرکت‌های هواپیمایی، مجاز به فروش بلیت چارتری بدون لحاظ بسته سفر نیستند و ارائه بلیت هواپیما باید مشمول ابطال و تغییر باشد.
اما در آخرین اظهارات، رئیس سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کرده است که نمی‌توانیم شبکه چارتری را به صورت کامل قطع کنیم، چراکه در حال حاضر ۲۰ درصد پروازها چارتری هستند، اما مسیرهای کیش و قشم از پروازهای چارتری جدا خواهند شد.
حال باید منتظر ماند و دید که دولت و سازمان هواپیمایی کشور چه برنامه ای برای قطع دست دلالان و سوداگران از این بازار سیاه دارند.
