ایران نام سومین دارنده گاز در جهان را یدک میکشد و آمار و ارقام نیز از رشد تولید گاز حاکی است. قرار گرفتن این دو حقیقت در کنار هم، جای خالی گاز ایران در بازارهای جهانی را پررنگتر میکند. البته یک سررشته این خلأ به مسائل سیاسی گره خورده و این مسائل مانعی برای پربارتر شدن صادرات گاز از ایران به کشورهای دیگر شده است.
آمارها حاکی است که میانگین تولید گاز در ایران در سال ۱۳۹۱، ۶۲۰ میلیون مترمکعب بوده که در سال گذشته با ۳۰ درصد رشد به روزانه ۸۵۰ میلیون مترمکعب رسیده است. بر این اساس بیشترین برداشت گاز از میدان مشترک پارس جنوبی در سال ۹۱، ۲۸۰ میلیون مترمکعب بود که این رقم در سال ۱۳۹۷ به ۶۱۰ میلیون مترمکعب رسیده است.
در این راستا، انتقاداتی به وزارت نفت وارد میشود مبنی بر اینکه گاز ایران آنطور که باید و شاید در بازارهای جهانی جایگاهی ندارد. انتقادی که وزیر نفت با حضور در مجلس به آن پاسخ داد و دلیل اصلی آن را جلوگیری از خام فروشی عنوان کرد.
به گفته زنگنه، نخستین سیاست در بخش گاز، جایگزینی فرآوردههای نفتی با آن است. هماکنون ۲۰ میلیون مترمکعب گاز در حملونقل به جای بنزین مصرف میشود. همچنین با گازرسانی روستایی بخش مهمی از گاز مایع و گازوئیل و نفت سفید صرفهجویی میشود که به کاهش آلودگی محیط زیست کمک میکند.
بحث دیگر در رابطه با استفاده از منابع گازی، تزریق گاز به میدانهای نفتی است. همچنین تأمین گاز بهعنوان خوراک و مصرف در واحدهای پتروشیمی، فولاد و دیگر صنایع اولویت سوم و صادرات گاز با خط لوله و گاز طبیعی مایع شده (الانجی) و گاز طبیعی فشرده (سیانجی) نیز اولویتهای بعدی بخش گاز هستند.
قراردادهای در جریان و مسکوت گازی
بر اساس این گزارش، ترکیه و عراق جزو مشتریان گازی ایران هستند که صادرات گاز از ایران به این دو کشور ادامه دارد. در این راستا طبق دو قرارداد صادرات گاز به عراق با ظرفیت روزانه آن ۶۰ میلیون مترمکعب انجام میشود.
اعداد و ارقام حاکی از آن است که حجم قرارداد گاز با ارمنستان و جمهوری آذربایجان محدود است، اما قرارداد گازی پاکستان همچنان مسکوت مانده است. در واقع پاکستان قرارداد گاز با ایران را اجرا نکرده و تخلف کرده است، این موضوع به نخستوزیر این کشور هم بازتاب داده شده و طرف پاکستانی اعلام کرده است تحت فشار سیاسی آمریکا، عربستان و امارات هستیم.
قرارداد صادرات گاز به عمان از دیگر پروندههای گازی مسکوت است که توافقنامه آن جدی است و باید لولهگذاری در عمق ۱۰۰۰ متری دریا از سوی دو شرکت در دنیا انجام شود که شرکتها به دلیل تحریم درباره آن اقدامی انجام نمیدهند.