در وهله اول مهمترین سوالی که در اذهان شکل گرفته، مربوط به مدت ادامه‌دار بودن اجرای طرح فروش فوری خودروهاست. در این زمینه عباس تابش، مدیرعامل سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان اظهار کرده که فعلاً قرار بر این است که خودروسازان تا پایان سال جاری حتی در روزهای پنجشنبه، جمعه و تعطیل نیز تولید داشته و فروش ادامه‌دار باشد.
همچنین به گفته فرشاد قیمی، معاون وزیر صنغت، معدن و تجارت (صمت) سیاست فروش فوری خودرو تا زمان متعادل شدن قیمت‌ها ادامه خواهد داشت.
از سوی دیگر موضوع زمان تحویل‌ها نیز بسیار حائز اهمیت است. با توجه به این که روزهای پایانی سال در حال سپری شدن است و با وجود این که بسیاری از فروش‌های ابتدایی امسال همچنان تحویل داده نشده است، این سوال در ذهن مشتریان بدون جواب باقی مانده که تحویل خودروها در طرح به صورت فروش فوری یک ماهه چه زمانی انجام خواهد شد؟ در این زمینه بهرام پارسایی، سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس معتقد است که خودروسازان نمی‌توانند تا یک سال آینده خودروهای پیش فروش شده را تحویل دهند.
وی به تازگی از تشکیل کمیته‌ای در کمیسیون متبوعش برای بررسی مشکلات صنعت خودرو خبر داده و گفته که اگرچه خودروسازان در ۲۹ آذر ماه متعهد شده اند که تمامی خودروهای پیش فروش شده را ظرف مدت شش ماه به خریداران تحویل دهند، اما این شرکت‌ها اذعان کرده اند که حداقل به یک سال زمان برای تحویل این خودروها نیاز دارند.
چه تعداد از خریداران خودروهای فروش فوری مصرف کننده واقعی هستند؟
علاوه بر این سیده حمیده زرآبادی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با انتقاد از نحوه فروش نقدی خودروسازان در یکی از گفت‌وگوهای اخیر خود اظهار کرد: در شرایطی که خودروسازان به فاصله چند دقیقه بعد از شروع ثبت‌نام در فروش نقدی، مهر تکمیل ظرفیت را بر محصولات خود می‌زنند، ممکن است مردم عادی نتوانند خودرو مورد نظر خود را خریداری کنند؛ چراکه دلالان برای استفاده از این فرصت آماده بوده و با توجه به اینکه طی یک سال اخیر تجربه این کار را به خوبی کسب کرده‌اند، به راحتی در عرض چند ثانیه می‌توانند ثبت نام خود را انجام دهند.
وی افزود: وزارت صمت و خودروسازان باید برای فروش نقدی خود سازوکار جدیدی در نظر بگیرند تا این خودروها به دست مصرف‌کننده واقعی برسد. در واقع اولویت خرید در این طرح‌ها باید با افرادی باشد که طی دو سال گذشته خودرو نخریده‌اند.
قیمت‌ها کنترل می‌شود؟
در حالی که قیمت خودروها با آغاز طرح فروش فوری، سیر نزولی را در بازار تجربه می‌کنند، در آستانه سال نو و با افزایش تقاضا برای خرید خودرو، برخی فروشندگان، قیمت‌های نامتعارفی را برای فروش خودرو از جمله پراید مطرح کرده‌اند. البته در این رابطه معاون بازاریابی و فروش گروه خودروسازی سایپا افزایش قیمت پراید را تکذیب و اعلام کرد که در طرح فروش فوری اسفندماه محصولات سایپا، قیمت خودروی پراید فعلاً هیچگونه افزایش قیمتی نداشته است و قیمت محصولات سایپا بر اساس فرمول تعیین قیمت در حاشیه بازار تعیین شده و همچنان با همان قیمت‌های مصوب عرضه خواهد شد.
اگرچه قیمت خودرو در بازار کمی کاهشی شده و در اصطلاح شاید پیامی از شکستن حباب قیمت‌ها را به دنبال داشته باشد، اما نمایندگان مجلس و برخی از اعضای کمیسیون صنایع مجلس در مورد تعهدات قبلی خودروسازان ابراز نگرانی کرده‌اند و معتقدند که ابتدا باید خودروسازان نسبت به تسویه تعهدات قبلی اقدام کنند و بعد فروش نقدی و مستقیم انجام دهند، تا حق مردمی که از پیش، خودرو خریداری کرده‌اند ضایع نشود.
اثر سیاست های ارزی بر افزایش قیمت خودرو
اکثر کارشناسان عامل اصلی رشد بی‌رویه قیمت خودرو و آشفتگی بازار آن را در افزایش نرخ ارز و سیاست‌های ارزی نادرست بانک مرکزی در اوایل امسال می‌دانند. آنها معتقدند خودروسازان ما به نوعی وابستگی ارزی دارند که میزان این وابستگی کم هم نیست. وابستگی از بابت مواد اولیه و قطعاتی است که باید از خارج تأمین شود؛ بنابراینافزایش نرخ ارز باعث افزایش قیمت خودرو شده است.
البته برخی دیگر از کارشناسان معتقدند که افزایش تقاضای کاذب از سوی دلالان در عین تضعیف شدن عرضه، منجر به افزایش قیمت‌ها شده است. با این وجود افزایش تقاضا برای حفظ ارزش پول و دارایی سبب شده که بازار "ناز کرده" و چون نازش خریدار دارد؛ افزایش قیمت‌ها رقم بخورد.
حال در این شرایط، خودروسازان تصمیم گرفته اند که طبق مصوبه ستاد تنظیم بازار و کمیته خودرو، حدود ٢٠ درصد از تولید روزانه خود را به صورت فروش فوری عرضه کنند تا شاید ترمز افزایش قیمت‌ها در صنعت خودرو کشیده شود. تصمیمی که به گفته برخی از کارشناسان، چندان هم اشتباه نبوده و سبب ایجاد تعادل در قیمت خودروها شده است.
لازم به ذکر است که با وجود گذشت بیش از ۲۰ روز از آغاز طرح فروش فوری محصولات دو شرکت بزرگ خودروسازی، هنوز اطلاعاتی از تعداد خودروهای فروخته شده، زمان عرضه آنها و حتی تداوم فروش، از سوی مسئولان ذی‌ربط ایران‌خودرو و سایپا در اختیار رسانه ها قرار نگرفته است.
