طی روزهای اخیر نوساناتی در بازار شکر ایجاد شده و دولت در تلاش است که با عرضه بیشتر این محصول به بازار، قیمت را کنترل کند. طبق اعلام مسئولان وزارت جهاد کشاورزی، طی حدود یکماه اخیر بیش از حدود ۲۳۰ هزارتن شکر به بازار عرضه شده و این توزیع همچنان ادامه دارد.
به گفته مسئولان و دست اندرکاران این صنعت، تأخیر در برداشت نیشکر خوزستان دلیل اصلی نوسانات قیمت است؛ البته برداشت مدتی است آغاز شده و انتظار می‌رود طی روزهای آینده شرایط بازار کاملاً متعادل شود. در همین زمینه بهمن دانایی، رئیس انجمن صنفی کارخانه‌های قند و شکر در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه دلیل اصلی نوسانات قیمت شکر این بود که به دلیل بارندگی برداشت نیشکر به تعویق افتاد، اظهارداشت: ما ابتدای سال پیش بینی تولید حدود ۲ میلیون تن شکر را داشتیم. در خرداد و تیرماه وضعیت آب در خوزستان دچار مشکلات زیادی شد. در نتیجه این مساله، آب در این استان سهمیه بندی و ۴۰ درصد از آبی که سهم نیشکر بود، کم شد.
وی اضافه کرد: بنابراین ۴۰ درصد مزارع نیشکر در خرداد و تیرماه از بین رفت و پیش بینی تولید با کاهش ۴۰۰ تا ۵۰۰هزارتن مواجه شد و براساس پیش بینی جدید، انتظار می‌رفت بین یک میلیون و ۵۰۰ هزارتن تا یک میلیون و ۶۰۰ هزار تن تولید داشته باشیم.
تأخیر ۵ ماهه در برداشت چغندرقند و نیشکر
رئیس انجمن صنفی کارخانه‌های قند و شکر ایران توضیح داد: طبق روال هر سال، کارخانجات چغندرقند از نیمه دوم شهریور ماه و کارخانجات نیشکری از نیمه مهرماه یا اواخر آن شروع به تولید می‌کنند، مجموع این تولیدات، شکر مورد نیاز کشور تا اردیبهشت و خرداد سال بعد را تأمین می‌کند.
دانایی گفت: بارندگی‌های امسال در خوزستان بی سابقه بود و باعث تأخیر در برداشت نیشکر شد. ما باید از مهرماه برداشت را شروع می‌کردیم اما الان حدود یک هفته است که برداشت شروع شده است.
وی ادامه داد: سال گذشته تا اواخر بهمن حدود ۶۷۰ هزارتن شکر از نیشکر در کشور تولید شد اما امسال این رقم تاامروزفقط ۱۵ هزارتن است.
دانایی با بیان اینکه برداشت حدود یک هفته قبل از بهتر شدن وضعیت آب و هوایی آغاز شده است، گفت: با برداشت نیشکر حدود ۵۰۰ تا ۵۵۰ هزارتن شکر تولید و وارد بازار می‌شود.
با آغاز برداشت نیشکر خوزستان روزانه ۱۰ هزارتن شکر وارد بازار می‌شود
وی با اشاره به اینکه عرضه شکر تولیدی از این نیشکرها به بازار شروع شده است، افزود: برداشت این نیشکرها حدود ۲ ماه تا ۲ ماه و نیم به طول می‌انجامد و روزانه حدود ۸ تا ۱۰ هزارتن شکر تولید و به بازار عرضه می‌شود. ضمن اینکه نیاز کشور روزانه حدود ۶ تا ۷ هزارتن است.
دانایی با بیان اینکه در چنین شرایطی عده‌ای به نوسانات قیمت در بازار دامن می‌زنند، اضافه کرد: شرکت بازرگانی دولتی ایران ذخیره شکر به اندازه کافی در کارخانجات دارد. در حال حاضر نیز تا زمانی که شکر حاصل از نیشکر وارد بازار شود، شرکت بازرگانی دولتی از محل ذخایر خود، شکر به بازار عرضه می‌کند.
برخی با پروانه بهره‌برداری کارخانه دنبال سهمیه شکر هستند
وی با بیان اینکه عده‌ای به دنبال سوءاستفاده از شرایط هستند، گفت: ما شاهد هستیم کسانی که فقط پروانه بهره برداری دارند، یعنی کارخانه‌ای وجود ندارد و فقط پروانه آن را دریافت کرده‌اند، با همان پروانه می‌خواهند سهمیه شکر بگیرند. وقتی به این افراد گفته می‌شود لیست بیمه ارائه کنید تا سهیمه بدهیم، اعتراض می‌کنند.
دانایی تصریح کرد: کسانی سهمیه شکر دریافت می‌کنند که جدیدترین لیست بیمه کارکنان خود را ارائه کنند و ما مطمئنشویم که کارخانه آنها در حال فعالیت است.
شکر مورد نیاز انجمن شیرینی و شکلات توزیع شد
وی با اشاره به اینکه شرکت بازرگانی دولتی شکر مورد نیاز تشکل‌ها را در اختیار آنها قرار می‌دهد، گفت: هفته گذشته ۴۰هزارتن شکر از سوی شرکت بازرگانی دولتی در اختیار انجمن شیرینی و شکلات قرار گرفت تا بین اعضای خود (کارخانجات شیرینی و شکلات) توزیع کند. بنابراین مسئولیت توزیع بر عهده تشکل مذکور است و اگر کارخانه‌ای اعلام کند که شکر نداریم باید تشکل ذیربط در این زمینه پاسخگو باشد.
۴ کشتی شکر وارداتی در حال ترخیص و چندین محموله در راه کشور است
دبیر انجمن صنفی کارخانه‌های قند و شکر با بیان اینکه بخشی از شکرهای وارداتی نیز در راه کشور است، افزود: هم اکنون سه کشتی متعلق به شرکت بازرگانی دولتی در بندر عباس و بندر امام خمینی (ره) هستند که موجودی آنها حدود ۲۰۰ هزارتن است و در حال ترخیص هستند. همچنین حدود ۶۰ هزارتن نیز متعلق به بخش خصوصی و در حال ترخیص است.
دانایی ادامه داد: دو محموله متعلق به شرکت بازرگانی دولتی نیز در راه هستند که یکی امروز و یکی بیستم اسفندماه وارد کشور می‌شود. حدود دو تا سه محموله (حدود ۱۵۰ هزارتن) نیز قرار است از هندوستان خریداری شده و روی آب است، از برزیل نیز خریداری شده، بنابراین شکر به اندازه کافی وجود دارد وجای هیچ‌گونه نگرانی نیست.
وی با بیان اینکه تولید شکر نسبت به سال گذشته حدود ۵۰۰ هزارتن کاهش دارد، افزود: به همین دلیل قرار است حدود ۸۰۰ تا ۹۰۰ هزارتن شکر وارد شود و اگر کاهش تولید اتفاق نمی‌افتاد این عدد به ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزارتن افت می‌کرد.
بازار شکر حدود ۸ روز دیگر کاملاً متعادل می‌شود / مردم شکر را گران‌تر از ۴ هزار تومان نخرند
دانایی تصریح کرد: درکنار برنامه واردات، با آغاز برداشت نیشکر حدود ۷ تا ۸ روز دیگر بازار به تعادل کامل خواهد رسید.
وی با بیان اینکه قیمت مصوب شکر درب کارخانه ۳ هزار تومان است، گفت: براساس مصوبه سازمان حمایت مصرف کنندگان، قیمت فله فروشی ۳,۴۰۰ تومان و در مراکز خرده فروشی نیز هر بسته ۹۰۰ گرمی ۴ هزار تومان است؛ بنابراین مردم نباید شکر را بیشتر از این قیمت بخرند.
دانایی تصریح کرد: متأسفانه تا وفقه کوتاهی در عرضه به بازار ایجاد می‌شود، دلالان و واسطه‌ها وارد می‌شوند و از شرایط سوءاستفاده می‌کنند.
وی با بیان اینکه فعالان صنف و صنعت که مستندات کافی داشته باشند خیلی آسان شکر دولتی دریافت می‌کنند، افزود: هیچ مشکلی در این زمینه نداریم.
لزوم عرضه شکر در بورس کالا
دانایی با اشاره به اینکه حدود ۴ تا ۵ ماه است که شکر از بورس خارج شده، از عملکرد بورس کالا در این زمینه انتقاد کرد و گفت: حدود دو ماه و نیم است ما به بورس نامه می‌نویسیم که اجازه عرضه شکر در بورس را صادر کنند. حُسن عرضه در بورس این است که وقتی کالا روی تابلو بورس می‌رود حداکثر ۵ درصد بالاتر از نرخ مصوب عرضه می‌شود. یعنی شکر ۳۰۰۰ تومانی حداکثر ۳,۱۵۰ تومان عرضه می‌شود. کسی نمی‌تواند تقلب کند و در دسترس همه نیز وجود دارد و همه می‌توانند برای دریافت آن مراجعه کنند.
وی توضیح داد: با وجود آنکه ۳ تا ۴ نامه به بورس نوشتیم هنوز این کالا را روی تابلو نبرده‌اند در حالی که همین بردن کالا روی تابلو باعث ایجاد امنیت می‌شود.
دانایی با بیان اینکه دلیل خروج شکر از بورس را نمی دانم، گفت: در چنین شرایطی بورس باید هماهنگ باشد و به تنظیم بازار کمک کند.
وی با اشاره به وضعیت تولید سال آینده اضافه کرد: خوشبختانه در زمینه تأمین بذر مورد نیاز چغندرقند که باید با ارز دولتی وارد می‌شد، بانک مرکزی و وزارت جهاد کشاورزی کمک کردند و خوشبختانه کل بذور مورد نیاز برای کشت سال آینده را تأمین کردیم.
موافقت دولت با افزایش ۲۰ درصدی نرخ خرید تضمینی چغندرقند
دانایی با بیان اینکه در سال ۹۶ حدود ۸ میلیون تن چغندر قند در کشور تولید شد که این رقم در سال ۹۸ به حدود ۷ میلیون و ۲۰۰ هزارتن رسید، افزود: این کاهش حدود ۱۰ درصدی نیز بخاطر مسائل آب و طبیعی بود. ربطی به قیمت خرید تضمینی نداشت.
وی با اشاره به اینکه قیمت خرید تضیمنی برای سال ۹۸ مناسب نیست و باید افزایش یابد، گفت: ما به تمام مسئولان مرتبط در این زمینه نامه نوشتیم و اعلام کردیم که نرخ خرید ۹۸ کم است.
دانایی با بیان اینکه نوسانات نرخ ارز باعث شده صادرات محصولات صیفی مانند گوجه فرنگی و سیب زمینی زیاد شود، ادامه داد: وقتی کشاورز گوجه می‌کارد و آن را با ارز ۱۳ هزارتومانی به فروش می‌رساند به کشت این محصول رغبت پیدا می‌کند. به همین دلیل ما به دولت اعلام کردیم که اگر قیمت چغندر قند اصلاح نشود چغندرکاران به کشت گوجه فرنگی روی می‌آورند و برای سال آینده تولید این محصول آنقدر زیاد می‌شود که روی دست کشاورزان و دولت می‌ماند.
این فعال بخش خصوصی با اشاره به اینکه خوشبختانه شورای اقتصاد در حال حاضر قبول کرده که قیمت خرید تضمینی را تا ۲۰ درصد افزایش دهد، افزود: نرخی که دوماه قبل اعلام شد ۹ درصد افزایش داشت ولی الان ۲۰ درصد را پذیرفتند و این مساله تا بیش از ۹۵ درصد قطعی است و منتظر ابلاغ آن هستیم. البته خواسته ما افزایش ۲۵ درصدی نرخ خرید بوده است.
