از چند ماه پیش دولت برای واردات کالاهای اساسی، ارز دولتی ۴۲۰۰ تومانی اختصاص داد و وزیر جهاد کشاورزی برای جلوگیری از خروج کالاهای اساسی که با استفاده از ارز یارانهای وارد شدهاند طی نامهای در تاریخ ششم تیر ماه امسال، صادرات کالاهای اساسی را در ۱۸ ردیف مختلف تا اطلاع ثانوی ممنوع اعلام کرد و به دنبال آن صادرات دانههای روغنی و انواع روغن خام و پالم نیز ممنوع شد.
در بخشی از این نامه آمده است که " با توجه به ضرورت تامین کالاهای اساسی و ضروری مورد نیاز کشور و جلوگیری از خروج این کالاها و پیشگیری از بروز هرگونه رانت در شرایط خاص کنونی، با استناد به قانون تمرکز وظایف اختیارات و وظایف بخش کشاورزی در وزارت جهاد کشاورزی، بدین وسیله صادرات کالاهای مشروحه زیر تا اطلاع ثانوی ممنوع اعلام میگردد."
ذرت، گندم، آرد، جو، جو دوسر، دانههای روغنی، روغن خام و روغن پالم، یونجه، کاه و کلش، پودر ماهی و گوشت، انواع سبوس، کنجاله سویا، سایر کنجالهها، تفالهها، خوراک آبزیان، افزودنی خوراک آبزیان، چاودار و سورگوم از جمله این کالاهای اساسی بودند که صادراتشان در نامه محمود حجتی ممنوع اعلام شد.
این در حالی است که جدیدترین آمار رسمی منتشر شده از سوی وزارت جهاد کشاورزی نشان میدهد که در ۶ ماهه نخست امسال بالغ بر ۴۸ هزار و ۹۶۰ تن انواع روغن حیوانی، نباتی و پالم به ارزش بیش از ۷۴ میلیون و ۲۸۰ هزار دلار به کشورهای مختلف صادر شده است که ۱۵۳.۹۴ درصد از نظر وزنی و ۱۹۵.۸۲ درصد از نظر ارزشی نسبت به همین بازه زمانی در سال گذشته، رشد داشته است.
جالبتر اینکه صادرات روغن پالم رکورد عجیب و غریبتری به ثبت رسانده چرا که در این بازه زمانی بیش از ۱۴ هزار و ۶۴۰ تن از این کالای اساسی به ارزشی بالغ بر ۲۵ میلیون دلار به کشورهای مختلف صادر شده است که این میزان بیش از ۱۶۶۴ درصد از نظر وزنی و بالغ بر ۱۶۸۷ درصد از نظر ارزشی نسبت به نیمه نخست سال گذشته رشد داشته است.
در این رابطه امیرحسین بیرشک - دبیر انجمن صنفی صنایع روغن نباتی ایران - به ایسنا اینگونه توضیح داد که صادرات انواع روغن تا قبل از اعلام ممنوعیت آن انجام میشده و پس از آن گمرکات و شرکتهای تولیدکننده و صادر کننده، همکاری مضاعفی برای جلوگیری از صادرات آن انجام دادهاند.
وی در پاسخ به این سوال که چرا در ۶ ماهه نخست امسال و پس از ممنوعیت صادرات در تیر ماه، صادرات انواع روغن مانند روغن نباتی پالم در گمرک به ثبت رسیده است، افزود: انجمن روغن نباتی نیز مانند مسئولان معتقد است که نباید کالای اساسی که با ارز دولتی و یارانهای وارد میشود، صادر شود و ما هم با دولتمردان در زمینه ممنوعیت صادرات آن هم نظر هستیم اما برخی از شرکتهای صادرکننده روغن نباتی قبل از اعلام ممنوعیت صادرات، اقدام به انعقاد قرارداد با طرفهای خارجی کرده بودند و بهای آنرا نیز دریافت کرده بودند بنابراین مجبور بودند تا این صادرات را انجام دهند و با هماهنگیهای صورت گرفته، صادرات بسیار محدود روغن نباتی پس از ممنوعیت انجام شد.
او تاکید کرد: مسلما از این به بعد صادرات روغن نباتی انجام نمیشود و اگر تخلفی در این زمینه صورت بگیرد با آن برخورد میکنیم.
آمار صادرات محصولات اساسی بخش کشاورزی که از سوی مرکز آمار وزارت جهاد کشاورزی منتشر شده نشان میدهد که در ۵ ماهه نخست امسال بیش از ۴۶ هزار تن انواع روغن حیوانی، نباتی و پالم به کشورهای مختلف صادر شده است که این میزان در ۶ ماهه امسال به بیش از ۴۸ هزار تن رسیده است و حدود ۲ هزار و ۵۰۰ تن تنها در شهریور ماه امسال صادر شده است. بنابراین از دستگاههای اجرایی و نظارتی انتظار میرود با این تخلف برخورد کنند و از صادرات انواع روغن که با یارانه و ارز دولتی وارد میشود، جلوگیری شود.