گذر از تنش آبی ممکن است؟

 حل و فصل مشکلات آبی ایران بی‌شک موضوعی سخت و زمان‌بر است که به برنامه‌ریزی‌های متعددی نیاز دارد؛ در گام اول وزارت نیرو در برنامه کوتاه‌مدت خود یعنی حل چالش‌های آبی برای پیک سال آینده شش برنامه را تدوین و تقدیم دولت و مجلس کرده است.

برنامه‌های در نظر گرفته شده با این پیش فرض که در سال آبی جاری نیز مانند سال آبی گذشته، تنش‌های بی‌شماری را تجربه خواهیم کرد، تدوین شده است؛ به‌عبارت دیگر این شش برنامه در بدبینانه‌ترین حالت ممکن تنظیم شده تا هیچ مشکلی برای تامین آب به وجود نیاید.

در همین راستا چندی پیش حمیدرضا جانباز - مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور - گفت: با فرض این‌که میزان بارش در سال آینده همانند امسال باشد، سناریویی‌ را در نظر گرفته‌ایم و در آن آیتم‌های مختلفی را مورد ارزیابی قرار داده‌ایم. به‌گونه‌ای که برای تدوین این شش برنامه برنامه‌ریزی‌های متعددی صورت گرفته به نحوی که منابع آب در دسترس و میزان رشد مصرف به‌طور کامل و به تفکیک هر استان استخراج‌شده البته پیش‌بینی ما این است که بتوانیم امسال وضعیت را به‌طور بهتری مدیریت کنیم اما این مساله نیازمند مشارکت مردم و سازمان‌های مربوطه است.

در برنامه میان‌مدت و بلندمدت وزارت نیرو نیز تکمیل ۴۳ سد نیمه تمام، تکمیل طرح‌های آب‌رسانی و پروژه‌هایی از این قبیل در نظر گرفته شده است که براساس گفته‌های محمد حاج رسولی - مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران - با وارد مدار شدن این سدها می‌توانیم ۷۴۰ میلیون مترمکعب به ظرفیت منابع آب شرب کشور اضافه کنیم که با انجام این‌کار در بخش تامین قطعا با چالشی مواجه نخواهیم بود، اما ممکن است در حوزه توزیع با چالش‌هایی مواجه شویم، اما سیاست‌گذاری این است که تا سال ۱۴۰۰ تنش آبی به صفر برسد.

البته این در حالی است که بر اساس آمار سال گذشته، حجم آب‌های سطحی کشور ۳۲ میلیارد مترمکعب بود، اما امسال حجم این آب‌ها به ۲۵ میلیارد مترمکعب رسید، یعنی حجم آب‌های سطحی کشور حدود ۳۵ درصد کاهش یافته و این در شرایطی است که این عدد در دهه ۷۰، حدود ۸۰ میلیارد مترمکعب بوده است.

آمار و اراقام منابع آبی کشور بیانگر اوضاع ایران در این حوزه است چرا که از یک سو با کاهش آب‌های سطحی و از سوی دیگر کاهش آب‌های زیر زمینی مواجهیم، علاوه بر این، وضعیت بارندگی‌ها نیز چندان مناسب نیست. با این وجود به گفته کارشناسان، برنامه‌ریزی‌های دولت برای رسیدن به تنش آبی صفر را باید به فال نیک گرفت و انتظار داشت که با اجرای صحیح و به موقع این طرح‌ها بتوان بخشی از چالش‌های این حوزه را کاهش داد.