کارنامه اسفبار وزیر مستعفی

در دوره اول حضور عباس آخوندی در طبقه 15 ساختمان دادمان یعنی از سال 92 تا 96، بر خلاف رزومه وزیر اسبق مسکن و شهرسازی در دولت سازندگی، مسکن به حاشیه رفت. از همان ابتدای روی کار آمدن دولت یازدهم، وعده های متعددی در خصوص اجرای طرح مسکن اجتماعی برای خانه دار کردن اقشار کم درامد از سوی مسئولان اعلام شد. طرحی که پس از گذشت بیش از 5 سال و در روزی که آخوندی خانه نشین شده همچنان روی کاغذ است.

 تکمیل پروژه های مسکن مهر نیز یکی از وعده های عالی ترین مقام اجرایی کشور و وزیر مستعفی راه و شهرسازی تا قبل از روی کار آمدن در سال 92 بود. پس از مردادماه 5 سال پیش گرچه وزیر سابق راه و شهرسازی بر تکمیل و واگذاری واحدهای مسکن مهر تاکید میکرد اما در عمل اتفاق امیدوارکننده ای برای پروژه های این طرح نیفتاد. تمام کار آخوندی و یارانش در وزارت راه و شهرسازی افزایش سقف وام خرید مسکن بود که استمرار آن باعث بر هم خوردن توازن بازار شد. اصرار شوربختانه وزیر مستعفی راه و شهرسازی بر این سیاست غلط باعث شد تا قیمت مسکن از نیمه دوم سال گذشته سیر صعودی به خود بگیرد و بر اساس آمار بانک مرکزی قیمت مسکن در شهریور ماه نسبت به ماه مشابه سال گذشته به طور متوسط افزایش یافت.

نوسازی بافت های فرسوده یکی دیگر از برنامه های وزارت راه و شهرسازی بود، در این بخش نیز به دلیل سیاست های اشتباه عملا هیچ کدام از برنامه های این وزارتخانه محقق نشد. طی چهار سال اول حضور آخوندی در وزارت راه و شهرسازی هم وی و هم معاونش در شرکت عمران و بهسازی شهری ایران همواره بر سیاست‌های دولت دهم در بازسازی بافت‌های فرسوده می‌تاختند. در نهایت نیز هم معاون سابق آخوندی و هم خود وی برنامه دولت قبل یعنی پرداخت وام برای نوسازی بافت‌های فرسوده را اجرا کردند.

دیروز البته تفاهمنامه‌ای بین وزیر مستعفی و رئیس سازمان برنامه و بودجه در حوزه بافت‌های فرسوده امضا شد. مطابق این تفاهمنامه قرار است 100 هزار واحد مسکونی با اعتبار حدود 70 هزار میلیارد تومانی در بافت‌های فرسوده ساخته شود. برنامه‌ای که با توجه به اعتبار مورد نیاز آن بعید به نظر می‌رسد در کوتاه و میان‌مدت عملیاتی شود.

در حوزه مسکن روستایی نیز به دلیل عدم همراهی بانک های عامل، اهداف نوسازی و بازسازی کاهش یافت.در واقع عدم وجود برنامه مشخص و مدون از سوی وزارت راه و شهرسازی و زیرمجموعه ان یعنی معاونت مسکن و ساختمان، شرایط اسفباری را برای بازار مسکن به وجود آورده که بازرترین آنها کاهش شدید قدرت خرید مردم بوده است. رویه اشتباه 5 سال حضور آخوندی در راس وزارت راه و شهرسازی باعث افزایش مستاجران در کشور شده است.

*کارنامه وزیر مستعفی در بخش ریلی

در حوزه تامین زیرساخت های ریلی کشور، وزیر مستعفی راه و شهرسازی برنامه خاصی در چنته نداشت. آخوندی در این حوزه با برخی اقدامات که در ادامه به آنها اشاره می شود، تمرکز دستگاه ها و ارگان های ذی ربط برای توسعه زیرساخت ها را بر هم شد.

گرفتن ساخت پروژه های ریلی از شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل ونقل کشور  و واگذاری آنها به راه آهن جمهوری اسلامی ایران به عنوان بهره بردار نمونه ای از دخالت های اشتباه آخوندی در حوزه غیرتخصصی اش به شمار می آید. در این راستا می توان به قطار سریع السیر تهران-قم-اصفهان اشاره کرد که تاکنون چندین بار کلنگ زنی شده و به دلیل عدم آشنایی راه آهن با ساخت زیرساخت های ریلی، در وضعیت نامناسبی به سر می برد.

در بخش ریلی از انتظارات و وعده های داده شده، ارتقای بهره وری بوده است؛ برنامه ای که تاکنون محقق نشده و اساسا مسئولان و مدیران ریلی کشور شاید به دلیل عدم اطلاع از ارائه آمار این بخش خودداری کرده آن.

*مسبب اصلی اعتراض کامیون‌داران

در حوزه حمل ونقل جاده ای بی توجهی وزیر مستعفی باعث بروز معضلاتی برای این بخش شد. مهم‌ترین رویداد این بخش اعتراضات چندماه اخیر کامیون داران است. گروهی که به کرایه پایین حمل بار در سطح کشور معترض بوده و خواستار ورود وزیر وقت راه و شهرسازی به این ماجرا بودند. اما اهمیت ندادن به این مسئله مهم از سوی وزیر مستعفی باعث شد تا کامیون‌داران خردادماه امسال دست به اعتراضاتی زده که خروجی آن اختلال در حمل بار و بر هم خوردن عرضه و تقاضا در بسیاری از بازارهای مصرفی شد.

*قراردادهای نافرجام خرید هواپیما

از زمستان سال 94 وزیر سابق راه و شهرسازی مانور گسترده‌ای را از طریق رسانه‌های همسو و پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی با موضوع تفاهمنامه  و قرارداد خرید هواپیما با کمپانی‌های غربی به راه انداخت. در این  مسیر نیز بعضا سوتی‌های وحشتناکی از وزیر مستعفی و قائم مقام وی به رسانه‌ها درز می‌کرد که مهم‌ترین آن اعلام نوسازی ناوگان هوایی بعد از 50 سال در کشور بود.

بر اساس قراردادهای امضا شده با ایرباس، بوئینگ و ATR قرار بود 200 فروند هواپیما با تامین مالی فاینانس به هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران تحویل شود. این در حالی بود که با خروج آمریکا از برجام این قراردادها لغو شد و فقط 16 فروند هواپیما  (3 فروند ایرباس و 13 فروند ATR) با پرداخت نقدی وارد کشور شود.

*تفکرات لیبرالیسمی

وزیر راه و شهرسازی طی 5 سال حضورش در طبقه 15 ساختمان دادمان به طور متناوب سیاست‌های دخالت دولت در بازراهای اقتصادی را مورد انتقاد شدید قرار داد.  عباس آخوندی آذرماه سال 94 در مراسم گرامیداشت هفته حمل و نقل در راه‌آهن گفته بود: ... عده‌ای هنوز در این مملکت دنبال این هستند که با تعالیم سوسالیسم دوباره به سیستم‌های قیمت گذاری برگردند. این بساطی که حضرات راه انداخته‌اند غیر از تعالیم حضرت مارکس است. برخی دست در جیب خلق‌الله می‌کنند و پُز حمایت از مردم را می‌دهند. سازمان حمایت در کجای این مملکت توانسته از حقوق مصرف کننده حمایت کند؟ امیدوارم همکاران من در برنامه ششم توسعه این شهامت را داشته باشند که پیشنهاد انحلال سازمان‌های قیمت‌گذار از جمله سازمان حمایت مصرف کنندگان را بدهند و نمایندگان مجلس نیز این همت را داشته باشند تا بساط این دستگاه‌ها که مانع توسعه هستند در این کشور جمع شود.

آخوندی همچنین بارها بر نگهداری راه‌ها از طریق دست بردن به جیب مردم تاکید کرد. وزیر مستعفی راه و شهرسازی در این راستا طی 5 سال گذشته حدود 120 درصد بر نرخ عوارض آزادراه‌ها افزود.