از نیمه مردادماه امسال و با اجرایی شدن بسته جدید ارزی دولت، مجموع صادرکنندگان غیرنفتی ملزم به عرضه ارز خود در بازار ثانویه در سامانه نظام یکپارچه ارزی(نیما) شدند تا محلی برای تامین ارز وارداتی باشد که به تائید وزارت صنعت، معدن و تجارت رسیده است.
آخرین وضعیت مبادلات ارزی در سامانه نیما از این حکایت دارد که در فاصله ۱۶ مرداد ماه تا ۱۴ مهرماه امسال، صادرکنندگان غیرنفتی حدود دو میلیارد و ۹۷۵ میلیون دلار ارز در بازار ثانویه به فروش رساندهاند. از ارز فروش رفته توسط صادرکنندگان حدود دو میلیارد و ۵۶۶ میلیون دلار برای واردکنندگان تامین ارز شده است.
در سامانه نیما که ارز بر پایه یورو مبادله میشود در مدت گذشته به طور متوسط نرخی بین ۹۰۰۰ تا ۱۰ هزار تومان داشته است، هر چند اخیرا و در جریان نوسان تند بازار ارز که یورو در بازار آزاد تا بیش از ۲۰ هزار تومان قیمت خورد، یورو در مبادلات نیمایی نیز تا حدی تحت تاثیر قرار داشت. در آخرین معاملات انجام شده در بازار ثانویه، در روز گذشته(شنبه) مجموع فروش ارز حاصل از صادرات حدود ۴۷ میلیون یورو و ارز تامین شده برای واردات حدود ۳۹ میلیون یورو بوده است.
یکی از مسایل موجود در سامانه نیما که مدتهاست مورد بحث قرار دارد، وارد شدن تمامی ارز حاصل از صادرات غیرنفتی است که با وجود برآوردهایی که برای ارز صادرات وجود دارد، ارز وارد شده به سامانه بسیار پایینتر است؛ به گونهای که در پنج ماهه نخست امسال حدود ۱۹ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی انجام شده که در کل در این مدت حدود چهار میلیارد دلار در سامانه نیما عرضه شده است.
از مجموع ارزی که به سامانه نیما وارد میشود تا ۸۰ درصد آن از سوی پتروشیمیها بوده و مابقی صنایع غیرنفتی سهمی اندک دارند. موضوعی که در مدت اخیر بارها مورد تاکید قرار گرفته است و طبق مصوباتی از سوی دولت صادرکنندگان ملزم به ورود ارز خود تا سه ماه پس از صادرات به سامانه نیما شدهاند. صادرکنندگان با توجه به تفاوتی که بین نرخ نیمایی و بازار آزاد وجود دارد تمایل چندانی به عرضه در بازار ثانویه ندارند.