بر اساس اخبار و اطلاعات رسانههای غربی هم اکنون حدود 600 هزار بشکه نفت و میعانات گازی از صادرات نفت ایران کاهش یافته و صادرات نفت ایران به حدود 2 میلیون بشکه در روز رسیده است.
اما با این حال پیشبینی کارشناسان بین المللی حوزه انرژی حاکی از این است که با آغاز تحریمهای نفتی ایالات متحده آمریکا علیه ایران، صادرات نفت خام ایران تا پایان سال جاری میلادی به دو سوم میزان کنونی کاهش خواهد یافت و به حدود یک میلیون 700 هزار بشکه نیز خواهد رسید و کمتر از این میزان نخواهد شد.
در پی خروج یک طرفه ایالات متحده آمریکا از توافق هسته ای گروه ۱+۵ با ایران، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا اعلام کرد که مجموعه ای از تحریمهای اقتصادی را علیه ایران وضع خواهد کرد. تحریم خرید نفت نیز به عنوان یکی از گزینههای تحریم از ماه نوامبر سال جاری میلادی آغاز خواهد شد.
در طول بیش از 4 ماهی که از اتخاذ این تصمیم آمریکا میگذرد، این کشور تلاش کرده است تا سایر کشورهای جهان را به توقف خرید نفت ایران و پایان دادن به مبادلات اقتصادی با این کشور ترغیب یا با تهدید به اعمال جریمههای مالی متقاعد کند.
البته اخیرا مقامات آمریکایی با اندکی نرمش نسبت به موضع اولیه خود در خصوص به صفر رساندن فروش نفت ایران اعلام کردهاند که برخی درخواستهای معافیت از این تصمیم را بررسی خواهند کرد هر چند که تاکنون درخواست معافیت اروپا از تحریمهای اقتصادی علیه ایران را رد کردهاند.
برخی از رسانه های غربی اخیرا گزارشی را از آمارهای دولتی و کشتیرانی صادرات نفت ایران منتشر کرده اند که نشان می دهد صادرات نفت ایران به کشورهای آسیایی نیز در کنار صادرات به اروپا روند کاهشی داشته است.
به عنوان مثال کشورهای چین، هند، ژاپن و کره جنوبی ماه میلادی گذشته مجموعا ۱.۵۷ میلیون بشکه در روز، نفت ایران را وارد کردند که ۴.۱ درصد در مقایسه با اوت سال ۲۰۱۷ کاهش داشت و همچنین حدود ۳۰۰ هزار بشکه در روز در مقایسه با ماه پیش از آن کاهش داشته است.
در همین رابطه مدیر انجمن پالایشگاههای ژاپن هفته گذشته اعلام کرد ژاپن مانند کره جنوبی بارگیری نفت ایران را متوقف کرده، اما با این حال به نفت ایران نیازمند است و به دنبال گرفتن معافیت از آمریکا است تا بتواند نفت مورد نیاز خود را از ایران وارد کند.
مسئولان صنعت نفت ایران نیز بارها در گفت وگو با رسانه ها داخلی و خارجی از توقف واردات نفت توسط کره جنوبی خبر داده اند اما نسبت به توقف خرید نفت توسط دیگر مشتریان نفت ایران هیچ خبری را منتشر نکرده اند.
طبق آمار وزارت بازرگانی ژاپن، این کشور در اوت پیش از اینکه پالایشگاههای ژاپنی بارگیری نفت ایران رامتوقف کنند ۱۷۷ هزار و ۴۷۵ بشکه در روز نفت ایران را وارد کرد.
*رویترز: چین واردات نفت از ایران را افزایش داد
رویترز بر اساس آمار کشتیرانی و رد گیری کشتی ها اعلام کرده است در زمانی که دیگر مشتریان نفتی واردات نفتشان را کاهش داده اند چین اقدام به افزایش واردات نفت از ایران کرده است.
این خبرگزاری مدعی شده است واردات نفت توسط چین حتی رشد 2.5 درصدی داشته است اما چین امسال تصمیم گرفته است آمار واردات نفت از ایران را منتشر نکند؛ این اقدام چین در حالی صورت گرفته است که چینیها پیشتر اعلام کرده بودند واردات نفت از ایران را متوقف نخواهند کرد و واردات نفت از ایران را افزایش نمیدهند. اخیرا خبرهایی به گوش رسیده است که چینیها برای افزایش واردات نفت از ایران شروطی را مطرح کرده اند که باید منتظر ماند و دید مسئولان ایران این شروط را میپذیرند یا نه.
با این حال خبرگزاری های غربی اعلام کرده اند شرکت دولتی پالایش نفت ساینوپک واردات نفت از ایران را به نصف رسانده است.
شاید این سوال مطرح شود که چه طور امکان دارد یکی از بزرگترین شرکت های پالایش نفت چین که اقدام به واردات نفت از ایران می کرد وارداتش را به نصف رسانده باشد اما واردات نفت چینیها از ایران افزایش یافته است. باید در پاسخ گفت چین نزدیک به 40 شرکت پالایشی دارد که پیشتر ایران فقط تامین کننده 4 یا 5 مجتمع پالایشی این کشور بود اما اکنون شرایط تغییر کرده است.
در همین رابطه رضا پدیدار رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی به خبرنگار فارس گفت: با تشکیل بورس نفت، بخش خصوصی می تواند نفت مورد نیاز پالایشگرهای کوچک چین را فراهم کند و از طرف دیگر مشتریانی در کشورهای جنوب شرق هستند که می توان نفت را به این شرکت ها منتقل کرد.
*صندوق بین المللی پول: 80 درصد درآمدهای ایران از نفت است
به گفته صندوق بینالمللی پول، حدود ۸۰ درصد از درآمدهای ایران نفتی است و ترامپ مواضع سختی را در قبال مشتریان نفت این کشور در پیش گرفته است. او حتی از خریداران آسیایی چون چین و هند خواسته تا خرید نفت از ایران را به صفر برسانند.
همچنین این صندوق معتقد است به دنبال کاهش صادرات نفت ایران، ارزش ریال ایران در برابر دلار حدود ۶۰ درصد کاهش یافته و این مساله موجب افزایش نرخ تورم در این کشور شده است.
اگرچه ممکن است تحریمهای ترامپ فشار قابل توجهی به ایران وارد کرده باشد اما در عین حال این سیاستها موجب شده قیمت نفت برای مصرفکنندگان آمریکایی هم افزایش یابد.
هفته گذشته به دنبال تحریمها و کاهش عرضه ایران، نفت برنت به بیش از ۸۰ دلار به ازای هر بشکه رسید. روسیه و عربستان سعودی که طی دو سال گذشته با هدف مهار عرضه و افزایش قیمت نفت، تولید را کاهش داده بودند، به دنبال اختلالاتی که در عرضه ایران به وجود آمده، آمادگی خود برای جبران این کاهش را اعلام کردهاند. با این حال، معاملهگران بازار نفت بر این باورند که میزان افزایش تولید آنها برای جبران کاهش صادرات ایران کافی نخواهد بود.
این در حالی است که پالایشگران نفت از چین تا فرانسه در تلاشند تا تامینکنندگان دیگری را جایگزین ایران کنند. این مساله نیز خود به افزایش قیمتهای جهانی نفت منجر شده است.
به عنوان مثال، نفت اورال روسیه از ابتدای سال تاکنون به بالاترین قیمت خود در مقایسه با نفت برنت رسیده است. پالایشگران چینی اخیرا مقدار قابل توجهی از نفت اورال روسیه را خریداری کردهاند. همچنین، نفت خام عمان هم گرانتر شده و نفت سبک بصره (عراق) در مقایسه با گذشته فروش بیشتری داشته است.
از سوی دیگر، علیرغم اینکه کشورهای اروپایی با اقدامات ترامپ مبنی بر خروج از توافق هستهای مخالف بودند، اما پالایشگرهای اروپایی هم انتخاب چندانی ندارند و ناچار به رعایت تحریمهای آمریکا شدهاند. واشنگتن اعلام کرده که در صورت دور زدن تحریمها، دسترسی این پالایشگرها به سیستم مالی ایالات متحده را قطع خواهد کرد.
*قیمت نفت به 100 دلار می رسد
همانطور که گفته شد تحریم های نفتی علیه ایران از حدود 40 روز دیگر اغاز می شود براین اساس موسسه های بین المللی اعلام کرده اند ایران از این تحریم ها عبور خواهد کرد همانطور که در تحریم های سال 2012 عبور کرد و تنها ضررش دامن گیر کشورهای وارد کننده نفت خواهد شد و به احتمال زیاد قیمت نفت به حدود 100 دلار در هر بشکه می رسد.
اخیرا این موضوع را نیز مدیرعامل شرکت توتال مطرح کرده است و به آمریکا هشدار داده است که اگر تحریم های نفتی علیه ایران طولانی شود باید منتظر قیمت های بیش از 100 دلار در هر بشکه نفت باشیم.
از طرف دیگر شرکتهای تجاری ترافیگورا و مرکوریا پیشبینی کردند قیمت نفت در پایان امسال یا اوایل سال 2019 به علت تحریمهای ایران به 100 دلار در هر بشکه برسد.