رقابت شرکت‌های پتروشیمی ایرانی در بازار صادراتی

مدیرعامل شرکت پتروشیمی تاپکو با اعلام اینکه ماموریت دوم این مجموعه بحث THREAD بوده یعنی تاپکو می تواند محصولات پتروشیمی را خریداری و در بازارهای جهانی به فروش برساند، تصریح کرد: بر این اساس یک شرکت ثبت شده و هم نام به اسم «تاپکو استانپول» تاسیس شده که این شرکت می‌تواند از هر پتروشیمی می‌تواند محصول بخرد و آن را در بازارهای جهانی به فروش برساند.

این مقام مسئول با بیان اینکه با پتروشیمی‌های دیگر از لحاظ روابط خرید و فروش مانند یک مشتری رفتار می‌کنیم، اظهار داشت: در حال حاضر مجتمع‌های پتروشیمی ایرانی در بازارهای منطقه‌ای و حتی فرامنطقه ای با یکدیگر رقابت دارند. این در حالی است که باید با پتروشیمی‌های خارجی رقابت کنیم.

وی، افزود: در حقیقت محصولات ایرانی باید به صورت یکپارچه در بازارهای بین‌المللی عرضه شود و ادامه این شرایط قطعاً اقتصاد صنعت پتروشیمی را با مشکلات عدیده مواجه خواهد کرد، چرا که در آینده نه چندان دور مصرف کنندگان بزرگ محصولات پتروشیمی مثل هند و چین خود به تولید کننده و حتی صادرکننده محصولات پتروشیمی در برخی گریدها تبدیل خواهند شد.

نجفی با یادآوری اینکه آمریکایی ها با توجه به حجم انبوه تولید از منابع هیدروکربوی «شیل و نامتعارف» و هزینه های تولید بسیار پایین اگر به تولید برخی محصولات پتروشیمی ورود کنند، قطعا تولیدکنندگان فعلی را دچار مشکل خواهند شد، بیان کرد: بنابراین به همین دلیل باید بگویم که همکاری ما با مجتمع های پتروشیمی دیگر از صرفاً از باب معامله نیست، بلکه برای ایجاد هم افزایی میان مجتمع‌های پتروشیمی ایران است.

مدیرعامل شرکت پتروشیمی تاپکو با بیان اینکه پارسال در مجموع حدود 70 هزار تن محصول پتروشیمی و پلیمری توسط این مجموعه صادر شده است، در مورد تخلف در فروش یکی از محموله‌های این مجموعه هم توضیح داد: از فرد متخلف شکایت حقوقی شده و ایشان به عنوان فرد مورد اعتماد یکی از افراد مجموعه های بالادستی به مدیریت قبلی شرکت معرفی شده بودند. وی در آنجا شرکتی را ایجاد می‌کند که به اصطلاح در اخیتار تاپکو و پتروشیمی جم قرار بگیرد.

به گفته وی در فاصله تحویل محموله صادراتی در ترکیه یک محموله بزرگ فروخته می‌شود و مرسوم است که قبل از حمل محصول، مشتری نهایی مشخص می شود و اصولا محصول به اسم مشتری حمل شود. از این پارت 15 هزار تنی، حدود 1300 تن قبل از آنکه مشتری نهایی مشخص شود، حمل می شود و قرار بوده که وارد بازار ترکیه شود. این 1300 تن به اسم شرکت ( تاپکو استانبول) زده می شود و ایشان البته مرتکب خیانت در امانت می شوند.

وی با بیان اینکه ارزش این محموله در مجموع یک میلیون و سیصد هزار دلار بوده که یک بخشی از آن را تسویه می کند و بخش دیگر باقی مانده است، اعلام کرد: در حال حاضر ما دعوای حقوقی علیه ایشان در دادگاه ترکیه و ایران در جریان است.

نجفی همچنین با رد تبدیل پتروشیمی تاپکو به حیاط خلوت وزیر سابق راه، گفت: اینجا آنقدر کوچک است که جایی برای حیاط خلوت ندارد. هر واحد اداری اینجا 60 متر بیشتر نیست بنابراین جای خلوطی باقی نمانده برای حیاط خلوت درست کردن، باید یک منطقه‌الفراغ وجود داشته باشد تا افراد بتوانند بر آن خیمه بزنند.

وی در ادامه با یادآوری اینکه زمینه های فعالیت تاپکو چه در حوزه صادارت و چه در زمینه عرضه محصولات به بورس کاملا منطبق بر مقررات و ماموریت‌هایی است که برای آن تعریف شده است، بیان کرد: در فروش داخلی وزارت صمت سیستم بهین یاب را دارد . شرکت های مصرف کننده همه لیست شده اند و به بورس اعلام شده اند. تعیین کننده میزان عرضه و نحوه کلی قیمت گذاری، شرکت ملی صنایع پتروشیمی انجام می شود.

به گفته وی بورس هم ناظر بر عرضه است. هر فردی پولش را در مدت مقرر واریز کند محصول را دریافت می کند. حال اگر کسی بخواهد وارد بشود یا باید از از طریق شرکت ملی صنایع پتروشیمی باشد، یا بورس و یا سامانه بهین یاب، ممکن است در هر یک از این ها یک منافذی وجود داشته باشد.

وی ادامه داد: اما همه محصولات را از طریق بورس عرضه می کنند وهیچ منطقه‌الفراغ برای نفوذ وجود ندارد. در حوزه صادارت ، برای فروش محصولات پتروشیمی یک کمیته فروشی وجود دارد که ما عضو حداقلی آن هستیم. ما در حقیقت کارگزار هستیم. تمام مقرارت فروش، نحوه قیمت گذاری و... با نظارت کمیته فروش انجام می شود. چون کار به صورت جمعی انجام می شود، ورود به این حوزه ها سخت می شود.

نجفی در ادامه در مورد پیش شرط جدید صادرات محصولات پتروشیمی ، بیان کرد: کسانی که کف عرضه را رعایت نکنند، از صادارت آن گریدها به خارج جلوگیری می شود. از سوی دیگر محصولی را در چند نوبت در بورس عرضه می‌کنیم و اگر خریداری برای آن پیدا نشد، بر اساس مقررات ما می توانیم این محصول را در بازار آزاد به فروش برسانیم.

این مقام مسئول تصریح کرد: خوب ما برای فروش این محصول در خارج از بورس هم با سختی و درخواست امتیازاتی از سوی مشتریان مواجه شدیم. همین کالا اما بعد از افزایش قیمت ارز در بورس تنها به فروش می رسید، بلکه از سقف رقابت هم عبور می‌کرد و باز هم عطش آن در بازار وجود داشت.

مدیرعامل تاپو با اعلام اینکه برخی از محصولات پتروشیمی به عنوان مصرف داخل خریداری می شود و از طریق زمینی به کشورهای همسایه منتقل و زیر قیمت های صادراتی پتروشیمی ها به فروش می رسد، درباره برنامه ریزی به منظور تامین منابع مالی و اعتباری و جذب فاینانس ها هم توضیح داد: فاینانس به عنوان Off taking شناخته می شود به این صورت که مشارکت در تولید محصول و فروش از خود محصول انجام می شود و یا به نحوی از انحاء دیگر تولید و تجارت انجام می شود. این کاری است که در دنیا انجام می شود و در ایران هم قبلا انجام شده و سوابق آن موجود است.

به گفته وی درآمد ناشی از فروش یکی از بهترین ابزارهای ضمانت برای جذب فاینانس‌ها است و می توان خود درآمد را خرج نکرد و با استفاده از اعتبار آن فاینانس های مناسب را جذب کرد، این یک امر روتین است و در ایران هم انجام می شود این کار شدنی است و تصمیم گیری درباره آن هم بر عهده مدیران پتروشیمی جم است.

وی، ادامه داد: یکی از راه های تامین سرمایه استفاده از اعتباری است که موسسات در گردش فروش ایجاد می کنند. این سئوال برای من هم مطرح است. این معضل نه فقط در پتروشیمی جم بلکه در همه شرکت های وابسته به صندوق های بازنشستگی وجود دارد . به این صورت که حداکثر استفاده ای که از این گردش مالی بالا می شود، سرمایه گذاری مستقیم با پول فروش محصولات است. که این هم در دنیا مرسوم نیست. معمولا در سرمایه گذاری های جدید بین 15 تا 20 درصد سرمایه را از این محل وارد می کنند. امروز چینی ها حتی می گویند سهم 20 درصدی سرمایه پذیر را خود تامین می کنند و لازم نیست سرمایه پذیر دست در جیب خودش بکند.

نجفی، تاکید کرد: متاسفانه میان مقررات مالی ایران و دنیا شکاف وجود دارد.این شکاف باعث شده که ما نتوانیم با دنیا هماهنگ بشویم.به عنوان نمونه در مورد «ال سی» ها ما این موضوع را می توانیم ببنیم. در حالی که روابط ال سی وجود داشت ما نتوانستیم از این فرصت بعد از برجام استفاده کنیم.

وی گفت: مقررات ما با مقررات بین المللی خیلی متفاوت است. ما هنوز در سی سال پیش مانده ایم. به عنوان نمونه آنچه در بورس به یک معنا بر روی آن ارزش گذاشته می شود، دارایی است. امروز در دنیا چنین روشی منسوخ شده است. مثلا ارزش بانک را بر اساس دارایی هایش نمی سنجند بلکه بر اساس درآمد های ناشی از بانکداری او، سهامش را ارزش گذاری می کنند.

وی در پایان با اشاره به آمادگی برای همکاری با هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس برای بازاریابی و فروش محصولات صادراتی، خاطرنشان کرد: آماده همکاری همه جانبه با هلدینگ خلیج فارس را داریم. این موضوع به اندازه ما، کوچک یا بزرگ بودن حوزه فعالیت ما و حتی میزان توان مالی ما خیلی مربوط نیست. چون هر فردی به اندازه خودش اهدافی را تعیین می‌کند. ما هم به اندازه تاپکو و شرکت بالادستی خودم یعنی پتروشیمی جم نگاه می کنم که هر نیازی ما داشته باشیم، تامین می‌کند.