حامد مظاهریان، معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی درباره احتمال تغییر شرایط وام 80 میلیون تومانی صندوق پس انداز یکم به خانه اولیها گفت: پیشنهاد حذف محدودیت عمر ساختمان برای خرید خانه ارایه شده است، که دارای محاسن و معایبی است. در حال حاضر وام 80 میلیون تومانی تنها به خانههای با سن کمتر از 15 سال تعلق میگیرد اما پیشنهاد حذف این شرط ارایه شده و بانک مرکزی در حال بررسی این موضوع است. وی در پایان افزود: از دیگر پیشنهادات ارایه شده افزایش مدت زمان بازپرداخت اقساط و افزایش سقف تسهیلات است.
معاون وزیر راه و شهرسازی همچنین درباره وجود خانههای خالی در بازار و اینکه عدهای حاضر به فروش خانههای خالی خود نیستند، گفت: کسانی که خانه ساخته شده به قصد فروش را برای چندین سال وارد بازار نکنند با محدود شدن سود خود و بر منطق قاعده بازار خود به خود به نوعی تنبیه اقتصادی شدهاند. البته این یک روند طبیعی در اقتصاد آزاد است که وقتی یک رقم بالایی را برای کالایی پیشنهاد میدهند برای آن قیمت، متقاضی وجود نداشته باشد لذا با کاهش تقاضا مالکان ناچار میشوند که قیمت را تعدیل کنند.
مظاهریان ادامه داد: در حال حاضر مشاوران املاک هم به متقاضیان پیشنهاد میدهند که نسبت به خرید اقدام نکنند و صبر داشته باشند تا بازار به آرامش برسد و بعد برای خرید اقدام کنند. بازار مسکن کاملا متاثر از اقتصاد کلان است. در طی4 سال از 92 تا اواخر سال 96 مسکن به کالای مصرفی تبدیل شده بود و سوداگری در آن دیده نمیشد چرا که بازارهای موازی روندبا ثباتی را از خود نشان میدادند اما با تغییر شرایط اقتصادی کلان کشورو بروز انتظارات تورمی مسکن دوباره به کالای سرمایهای تبدیل شد.
وی افزود: در حال حاضر ابزار لازم برای الزام مالکان برای فروش خانههای خالی وجود ندارد. نرخ مالیات بر خانههای خالی هم رقم کوچکی است و تاثیر معنا داری برای تشویق مالکان به عرضه این خانهها به قیمت در استطاعت مردم نداشته است. به عنوان مثال قیمت خانهای 500 میلیون تومان است، اگرحتی بر مبنای اجارههای واقعی مالیات آن 5 میلیون باشد آیا مالک حاضر است برای این رقم، خانه خود را دست دوم کند و اجاره دهد؟ اگر 4 سال هم خانه را به فروش نرساند در سال چهارم مالیات آن به 20 میلیون می رسد که اگر بخواهد خانه را هم بفروشد به قیمت 520 میلیون تومان خواهد فروخت بنابراین مالیات بر خانه های خالی نهایتا توسط مصرف کننده پرداخت خواهد شد.
معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه مالیات موثر می تواند راهکار کاهش خانههای خالی باشد، گفت: پیشنهاد وزارت راه و شهرسازی این است که مالیات خانههای خالی به عوارض تبدیل شود که منابع پایدار مالی برای شهرداریها شود. شهرداریها این عوارض را دریافت و برای شهر و تامین مسکن کم درآمدها هزینه کنند. شهرداری هر چه بیشتر عوارض دریافت کند برای مسکن کم درآمدها اعتبارات بیشتری خواهد داشت.
وی با بیان اینکه شناسایی متمرکز خانههای خالی برای دولت عملی نزدیک به غیر ممکن است، گفت: تعداد گسترده شهرها و خانههای مشمول این مالیات به میزانی است که امکان راستی آزمایی و اخذ مالیات بصورت متمرکز ممکن نیست، اما همه شهرها شهرداری دارند و شهرداری همه ساله خانه ها را از بابت اخذ عوارض نوسازی پایش می کند و عوارض نوسازی را حتی در فواصل زمانی طولانی دریافت می کند. شهرداری می داند ارزش هر خانه چقدر است و چقدر مالیات باید بپردازد و از آن عوارض سالیانه بگیرد.
مظاهریان ادامه داد: اگر یک نهاد باشد که امکان شناسایی خانههای خالی را داشته باشد، آن نهاد، شهرداریها هستند و اخذ عوارض هم میتواند انگیزه انجام این کار توسط شهرداری باشد، مسئله بعدی هم میزان عوارض است که باید به نحوی موثر باشد تا مالک را تشویق به عرضه ملک خود کند، نرخ و سطح مالیات کنونی پیش بینی شده در قانون موثر نیست. بنابراین به نظر می رسد بهترین راهکار این است که جمع کننده این مالیات یا عوارض شهرداریها باشند و مبلغ دریافت شده به درآمد پایدار برای شهرداریها تبدیل شود.