تارنمای «واشنگتن فری بیکن» در گزارشی از «جی.پی مورگان» و «سیتی بانک» به عنوان دو بانکی نام برد که تاکنون ترامپ را در راستای اعمال تحریم های بانکی علیه ایران تنها گذاشته اند.
جی.پی مورگان و سیتی بانک عضو شبکه مالی سوئیفت هستند و از پاسخ به تحقیقات واشنگتن فری بیکن در خصوص اینکه آیا قصد قطع دسترسی ایران به سوئیفت را دارند یا نه، امتناع کردند. وزارتخانه های خارجه و خزانه داری آمریکا نیز به درخواست های واشنگتن فری بیکن برای اظهارنظر درباره این گزارش پاسخ ندادند.
سوئیفت شبکه ای جهانی برای ارسال و دریافت اطلاعات تراکنش های مالی در محیطی با ضوابط مشخص و با امنیت بالا است. بانک های ایرانی پس از اجرای برجام در سال 1394 و رفع تحریم ها بار دیگر به سوئیفت متصل شدند.
دور نخست تحریم ها در 7 اوت 2018 (16 مرداد ماه) مجددا اعمال شد که شامل ممنوعیت خرید دلار آمریکا توسط ایران و جلوگیری از داد و ستد طلا و دیگر فلزات گرانبها و خودرو بود. دومین دور تحریم ها که قرار است از 4 نوامبر 2018 (13 آبان ماه) در حوزه بانک و نفت و گاز قرار دارد.
دور اول تحریم ها با تشدید تکاپوی اروپایی ها برای تدوین و ارائه یک بسته اقتصادی به ایران مواجه شد اما در آستانه دور دوم این تحریم ها مخالفت ها و مقاومت ها در خصوص اقدامات ترامپ به داخل آمریکا کشیده شده است.
کاخ سفید امیدوار بود دو نهاد مالی جی.پی مورگان و سیتی بانک در قانع کردن سایر اعضای سوئیفت برای تبعیت از تحریم های جدید آمریکا علیه ایران نقشی محوری ایفا کنند.
مقام های آمریکایی به واشنگتن فری بیکن گفتند که به بانک های این کشور از جمله جی.پی مورگان و سیتی بانک یادآوری خواهند کرد که اگر اقدامی در جهت قطع دسترسی ایران به سوئیفت و سایر شبکه های مالی برندارند، از تحریم های دولت ترامپ در امان نخواهند بود.
«ریچارد گلدبرگ» مشاور ارشد بنیاد دفاع از دموکراسی ها که به دولت ترامپ نزدیک است، اظهار داشت که بانک های حاضر در سوئیفت با تصمیمی حیاتی روبرو هستند.
عدم همراهی دو بانک معتبر و بزرگ آمریکایی با دولت ترامپ در حالی است که 16 سناتور جمهوریخواه آمریکا روز پنجشنبه در نامه ای به «استیو منوچین» وزیر خزانه داری این کشور خواستار قطع دسترسی ایران به شبکه مالی سوئیفت شده بودند.
جی.پی مورگان بزرگترین بانک آمریکاست که دارایی های آن بیش از 2.609 تریلیون دلار برآورد می شود. سیتی بانک نیز سومین بانک آمریکا با دارایی هایی به ارزش 1.922 تریلیون دلار است. دفتر مرکزی هر دو بانک در نیویورک زادگاه ترامپ قرار دارد.
به نوشته واشنگتن فری بیکن، اختلاف میان دولت آمریکا و اروپایی ها بر سر اجرای تحریم های واشنگتن علیه ایران باعث می شود تا این دو نهاد مالی آمریکایی دست به انتخاب بزنند.
به گزارش این تارنما، موضع دو بانک آمریکایی «به نگرانی مقام های آمریکا در خصوص تلاش کشورهای اروپایی و متحدان منطقه ای ایران برای دور زدن مرحله بعدی تحریم های آمریکا در چهارم نوامبر (13 آبان) دامن می زند.»
هنگامی که ترامپ 18 اردیبهشت از برجام خارج شد و خبر از بازگشت دو مرحله ای تحریم ها علیه ایران داد، اروپایی ها متعهدشدند تا شرکتهای خود را به ادامه همکاری با ایران ترغیب کرده و باایجاد ساز و کارهای جدید مانند به روزکردن«قانون انسداد» از این شرکت در برابر تحریم های آمریکا دفاع کنند و به مراودات بانکی و غیره با ایران ادامه دهند.
در راستای تداوم این مراودات، اتحادیه اروپا روز پنجشنبه یک بودجه 18 میلیون یورویی (20.7 میلیون دلار) تصویب کرد.
بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان گفت: بودجه 18 میلیون یورویی اروپا مربوط به همکاری های ایران با نهاد اتحادیه اروپایی است و ربطی به بسته اقتصادی پیشنهادی اروپا که قرار است در چارچوب برجام ارائه شود، ندارد.
وی افزود: کمیسیون اروپا روز پنجشنبه 18 میلیون یورو برای اجرای پروژه های توسعه ای در ایران تخصیص داد که این میزان بخش اول از بودجه 50 میلیون یورویی است که به همین منظور از سوی کمیسیون اروپا اختصاص داده شده است.
«برایان هوک» مسئول«گروه اقدام»آمریکا علیه ایران باتکرار ادعاهای بی اساس خود از اختصاص این بودجه ابراز ناخرسندی کرد.
عهدشکنی آمریکا دربرجام سبب شد تا آمریکا در تلاش هایش علیه ایران تنها بماند و اروپایی ها را متحدان سنتی واشنگتن بودند دیگر در کنار خود نداشته باشد.اختلاف آمریکا و اروپا بر سر برجام،تعرفه های ترامپ بر واردات فولاد و آلومینیوم، مسائل آب و هوایی و سایر موضوعات مهم جهانی اروپایی ها را بر آن داشته است تا سخن از «یک نظم نوین جهانی» و سیستم ها بانکی مستقل از واشنگتن بزنند.
«هایکو ماس» وزیر امور خارجه آلمان هفته گذشته در یادداشتی با عنوان «تدوین طرحهای نظم نوین جهانی» در روزنامه اقتصادی «هندلزبلات» نوشت: ما به روشنی به آمریکایی ها گفتیم که ازنظر ما خروج از توافق هسته ای با ایران یک اشتباه بود.
وی همچنین خواستار «تقویت خودمختاری اقتصادی اروپا از طریق ایجاد کانال های پرداخت مالی مستقل از آمریکا و یک صندوق مالی اروپا جدا از سوئیفت» شد تا بتوان برجام را حفظ کرد.
ماس تاکید کرد که «آمریکا چیزی بیشتراز ترامپ است» و«اختلاف جاری در دو سوی آتلانتیک فرصتی تاریخی برای بازتعریف نقش اتحادیه اروپا ایجاد کرده است.»
آنگلا مرکل صدراعظم آلمان دیدگاه متفاوتی درباره طرح ماس ارائه کرد و بر حفظ سوئیفت تاکید کرد اما به نظر می رسد که وی مصمم است درهمان نهادهایی با آمریکا مقابله کندکه باهم ایجاد و اداره کرده اند.مرکل بابیان اینکه«اروپا باید سرنوشت خود را در دست بگیرد» در همان جاده ای به حرکت در آمده که ماس از آن سخن گفته بود:یعنی خودمختاری در برابر آمریکا.
دو بانک جی.پی مورگان و سیتی بانک نیز به این خودمختاری و استقلال از دولت آمریکا باور دارند و تاکنون نشان داده اند که دوستی با اروپا را به رئیس جمهوری ماجراجوی خود ترجیح می دهند. حتی سایر کشورها نیز از تحریم های آمریکا استقبال نکرده اند.
در شرایطی که آمریکا ادعا کرده است،می خواهند صادرات نفت ایران را به«صفر»برساند، مشتریان جهانی نفت ایران تلاش کرده اند کارت معافیت از این تحریم ها را دریافت کرده صنایع خود را با نفت ایرانی سیراب کنند. ترامپ تصور می کرد که ایجاد اجماع علیه ایران که پایبندترین عضو برجام بوده، به سادگی پیمان شکنی های اوست. اما مواضع اروپا و رویکرد بانک های بزرگ آمریکایی به وی ثابت کرده که مشارکت در مسائل جهانی نیازمند بهره گیری از منطق و توجه به واقعیت جهانی است، نه تبعیت از غریزه خودبرتری بینی.
