کشت برنج به دلیل صرفه اقتصادی بالا مورد توجه بسیاری از کشاورزان به ویژه در مناطق شمالی کشور قرار گرفته است از طرفی این محبوبیت به برخی دیگر از استانهای کشور نیز سرایت کرده است.
ادامه کشت محصول آب بری، چون برنج در غرب و مرکز کشور در اوضاع کم بارشیهای اخیر تهدیدی جدی برای منابع آبی کشور محسوب میشود از این رو نخستین بخشنامه ممنوعیت کاشت برنج در استانهای غیر شمالی کشور در سال ۱۳۹۳ توسط جهاد کشاورزی ابلاغ شد.
در این میان با توجه به شرایط کم آبی در کشور، اعمال محدودیت در کشت محصولات آبدوست، چون برنج باعث میشود کشاورزان به سمت کاشت محصولاتی بروند که علاوه بر اینکه آب بری کمتر دارند، صرفه اقتصادی هم داشته باشد.
اما این نکته حائز اهمیت است که برخی از کشاورزان توصیه مسئولان را جدی نگرفته و همچنان با کشت محصولات آب بر برنامههای مربوط به گذر از بحران کم آبی را زیر پا بگذارند و در این زمینه همکاریهای لازم را نداشته باشند.
در بیشتر کشورهای جهان به طور معمول برنج در مناطقی با بارش کمتر از ۸۰۰ میلیمتر کشت نمیشود، اما در این میان کشاورزان بدون توجه به بخشنامهها و مشکلات مربوط به کم آبی اقدام به کشت این محصول کرده اند.
با توجه به شرایط کم بارشیها در سال جاری، کارگروهی در دولت برای مدیریت کم آبی تشکیل شد که از مصوبات اصلی این کارگروه کاهش ۷۰۰ هزار هکتاری سطح زیر کشت برنج و ممنوعیت کشت آن در استانهای اصفهان و فارس است.
با توجه به شدت کاهش بارندگی در استان اصفهان و تهدید کشاورزی این استان، بسیاری از فعالان و کارشناسان کشاورزی، نسبت به تغییر الگوی کشت در این استان تاکید بسیار دارند و معتقدند برای حفظ کشاورزی این منطقه نیاز است رویه از سمت محصولات آب بر به سمت کشت محصولات کم آب بر تغییر کند.
درحالی که بسیاری از مناطق کشور با کمبود منابع آبی مواجه هستند و با توجه به آب بر بودن محصولی، چون برنج که به طور میانگین تولید هر کیلو حدود ۸ هزار لیتر آب نیاز دارد ممنوعیت کشت بهاره و زمستانه این محصول میتواند کمک شایانی به حفظ منابع آبی کند و باید در این زمینه همکاریهای لازم از سوی کشاورزان و فعالان در این زمینه بیشتر شود تا بتوان از شرایط فعلی عبور کرد.