شنبه (2 روز گذشته) بود که رئیس جدید بانک مرکزی برای ارائه توضیحات درباره بسته جدید ارزی به برنامه‌ای تلویزیونی آمد و از ارکان اصلی این بسته رونمایی کرد.
عبدالرضا همتی، رئیس کل بانک مرکزی مهم‌ترین ویژگی‌های قدرتی این بسته را ثابت ماندن قیمت کالاهای اساسی و داروها تا پایان سال و همچنین تخصیص ارز 4200 تومانی در این مدت زمان به این اصناف دانست.
در این بسته ارزی برنامه‌ریزی شده است تا ارز ثانویه توسط پتروشیمی‌ها، فولادی‌ها، گاز، میعانات گازی و فرآورده‌های نفتی تأمین شود، گام بعدی اضافه کردن ذخایر ارزی بانک مرکزی است و این امر با تصمیم دولت مبنی بر آزادسازی خرید و فروش ارز در صرافی‌ها مجاز و ورود ارز به کشور توسط صرافی آزاد خواهد شد.
دولت با سیاست ارزی مد نظر مجلس موافقت کرد
در این باره محمدرضا پور ابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در واکنش به آغاز فعالیت بسته ارزی جدید دولت، گفت: خوشبختانه بعد از گذشت 4 ماه دولت با سیاست ارزی مد نظر مجلس موافقت کرد و از امروز سیاست ارزی جدید دولت اجرا می‌شود. با اجرای این سیاست بخش زیادی از مشکلات موجود در حوزه صادرات و واردات برطرف می‌شود و ما شاهد کاهش قیمت ارز و سکه در بازار خواهیم بود.
در واقع فعال‌سازی بازار ارز ثانویه، آزادسازی فعالیت صرافان و قطع به یقین آزادسازی ارز مسافرتی از گام‌های مهم برای بهبود شرایط بحرانی حال موجود است.
بسته جدید ارزی در فضای سیاسی منطقه هم منطقی تر پایه‌ریزی شده است
سید بهاالدین هاشمی، کارشناس مسائل بانکی در واکنش به ارائه بسته جدید ارزی توسط بانک مرکزی جهت بهبود شرایط فعلی بازارها، اظهار کرد: خوشبختانه در این طرح بسیاری از نواقص سیاست‌های ارزی،کاهش پیدا کرده است، قاچاق بودن بازار غیررسمی از عواملی بود که باعث ایجاد التهاب در بازارها عنوان می‌شد.
وی افزود: بخش خصوصی وارد مبادلات آزاد خود شده و همچنین مبحث افتتاح سپرده‌های ارزی، سود ارزی، و پرداختی‌های این حساب‌ها از ارکانی است که در بسته جدید به طور کارشناسی‌تری به آن پرداخته شده است.
این مسئول اسبق بانکی با اشاره به دید مثبت کارشناسان اقتصادی بر این بسته، تصریح کرد: با افزایش 100 درصدی ارز حاصل از فروش صنایع پتروشیمی و نفت معضل کمبود ارز رفع خواهد شد.
هاشمی گفت: بازارهای ما نیز این روزها به دلیل نوسانات و همچنین ترس از سررسید آغاز تحریم ها از آبان ماه بدون تبادلات بیشتر به حالت انتظار در آمده‌اند اما این بسته در فضای امنیتی و سیاسی هم مستحکم تر و منطقی‌تر پایه‌ریزی شده است.
وی در ادامه گفت: نقض بزرگ سیاست‌های ارزی گذشته اعمال دو نرخ در بازارها بود که صدمه جدی را به اقتصاد حال کشور وارد کرد اما باتوجه به همکاری جدی کارشناسان اقتصادی با بانک مرکزی برای تدوین این طرح هر چند با فوریت و زمان کم، شرایط بهتری را شاهد خواهیم بود.
رفع نگرانی مسافران از دریافت ارز
این کارشناس مسایل بانکی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آزاد شدن نرخ ارز مسافرتی چه تأثیری در کاهش التهابات خواهد داشت، گفت: ارز مسافرتی 20 درصد از نیاز رسمی کشور است اما به علت مهم بودن شرایط سیاسی و روابط بین‌المللی تأثیر جدی در نرخ آن داشته است که حال با رسمی شناخته شدن صرافی‌ها، دیگر نگران نرخ‌های عجیب و غریب نخواهیم بود.
وی افزود: معتقدم زمانی که نرخ ارز دولتی و بازار نا چیز بود دولت باید به تک نرخی کردن ارز اقدام می‌کرد، اما حال نیز شرایط برای اعمال این کار محیاست و همکاری بخش خصوصی برای ساماندهی این اتفاقات بسیار مطلوب است.
هاشمی تشریح کرد: منطق طرح جدید بیشتر از گذشته است و مطمئنیم اگر شرایط سیاسی ویژه‌ای در این قوانین ورود نکند ما ظرف مدت یک ماه شاهد تأثیر این بسته در بازارهایمان خواهیم بود و معتقدم جامعه به ثبات اقتصادی خوبی دست خواهد یافت.
وی با اشاره به تغییر سیستم سودهی بانک‌ها، گفت: اگر بعد از سررسید سپرده‌ها با نرخ 20 تا 25 درصد، نرخ سودهای 15 درصدی اعمال شوند شاهد ورود نقدینگی افسارگسیخته جامعه به بازارها خواهیم بود.
نگرانی‌ها از نظر تأمین ارز مورد نیاز واردات مواد غذایی و کالاهای ضروری نیز برطرف می‌شود
ابراهیم بهادرانی، مشاور عالی اتاق بازرگانی تهران، اظهار کرد: اکنون با سیاست‌هایی که بانک مرکزی برای بازار ارز اعمال کرده است، نگرانی‌ها از نظر تأمین ارز مورد نیاز واردات مواد غذایی و کالاهای ضروری نیز برطرف می‌شود؛ همانطور که در دوران جنگ، دولت کالاهای اساسی و ضروری را بسیار ارزانتر از سایر کالاها برای مردم تأمین می‌کرد، ضمن اینکه اجازه می‌داد که مابقی نیازهای ارزی کشور از بازار آزاد تأمین شود.
بهادرانی گفت: در این شرایط، کاری که به نظر می‌رسد که دولت باید در قالب بسته جدید سیاست‌های ارزی انجام دهد، آن است که به برخی بخش‌های اقتصادی که نزدیکی بسیاری با وضعیت معیشتی مردم دارند، ورود کرده و به کالاها یارانه بدهد تا جلوی تأثیرگذاری نوسانات ارزی را بر روی این کالاها بگیرد.
بهادرانی با استقبال از بازگشایی مجدد صرافی‌ها گفت: آغاز به کار مجدد صرافی‌ها کاملا کار درستی است و بنابراین باید از ظرفیت‌های آنها برای تولید استفاده کرد.
اگر بانک مرکزی به نحوه قیمت‌گذاری ورود کند شرایط گذشته ایجاد خواهد شد
مرتضی بکی حسکویی کارشناس اقتصادی اظهار کرد: بسته جدید منجر به روند کاهشی قیمت ارز در بازار خواهد شد.
وی با تأکید بر اینکه در بازار ثانویه و طبق بسته جدید ارزی نباید بانک مرکزی اقدام به قیمت‌گذاری بکند، تصریح کرد: اینکه بگوییم نرخ ارز چه قیمتی خواهد بود، بستگی به شرایط اقتصادی و مولفه سیاست‌های بانک مرکزی دارد که اگر به درستی و به صورت یک مجموعه به اجرا گذاشته شود، روند کاهشی ادامه خواهد داشت و همچنین عرضه و تقاضا باید در بازار ثانویه تعیین کننده قیمت باشند.
بکی تأکید کرد: اگر بانک مرکزی به نحوه قیمت‌گذاری ورود کند شرایط گذشته ایجاد خواهد شد که این تکرار اشتباهات گذشته است.
در نهایت باید دید متولیان امر اجرای سیاست‌های جدید ارزی تا چه میزان به قوانین وضع شده پایبند و اثرات مثبت آزادسازی نرخ ارز مسافرتی تا چه میزان دیده خواهد شد و بازارهای کشور در آینده‌ای نزدیک شاهد آرامشی خواهند بود؟
گفتنی است، روز گذشته بسیاری از دارندگان ارزهای خانگی به چهارراه استانبول و صرافی‌ها رفته‌اند تا هرچه زودتر ارز و سکه خود را به «ریال» تبدیل کنند؛ زیرا می‌خواهند در روند سقوط قیمت دلار و طلا کمترین ضرر متحمل آنها شود.
