آدم های معمولی هنگامی که به سراغ کارآفرینی می روند به سراغ کارهایی می روند که قبلاٌ توسط افرادی انجام شده است. اما افرادی مانند مجید زمانی به سراغ کاری رفته است که تا به حال کسی سراغ آن نرفته است و همین امر باعث موفقیت آنها شده است.
رمز موفقیت آدم های موفق همین است که به سراغ کارهایی می روند که تا به حال نرفته اند و تجربه اولین بودن در حرفه را به دست آورند. «مجید زمانی» در کنار مهندسی و کارهای عمرانی اش این روزها در شمال کشور به سراغ کشت تمشک رفته است؛میوه ای که پیش از این محصولاتش به صورت خودرو و وحشی در اختیار مصرف کننده قرار می گرفت.
مجید زمانی که مهندس عمران است، با دریافت 15 میلیون تومان تسهیلات اقتصاد مقاومتی از بسیج سازندگی مزرعه تمشک خود را راهاندازی و برای15 نفر اشتغالزایی کرده است.
وی درباره پایه گذاری کشت تمشک در شمال کشور، می گوید: در شهر رامسر که من در آن زندگی می کنم، کشاورزی و باغداری زمینه اصلی فعالیت مردم است. با وجود اینکه در عرصه ساختمان فعالیت می کنم، به خاطر علایق شخصی مایل بودم که وارد عرصه کشاورزی و باغداری شوم. طی مطالعاتی که انجام دادم متوجه خواص فوق العاده میوه تمشک شدم.
زمانی با بیان اینکه از سال 91 این کار را شروع کردیم گفت: کار خود را از زمین 500متری در یک محیط خانوادگی شروع کردم. اما الان 20 باغ تمشک در استان های شمالی احداث کردیم. در مجموعه ایران تمشک حدود 15 نفر به طور مستقیم مشغول کار هستند. اشتغال ها در بخش فنی، احداث باغ، نگهداری باغ و بازرگانی است. بخشی از باغ ها مالکیت خودمان است و در بخشی دیگر مشارکت کرده ایم. به نوعی حضور فیزیکی داریم.
وی ادامه داد: سطح زیر کشت تمشک کم است. یک برنامه بازاریابی و فروش داریم که خوشبختانه هر روز یک بازار جدید را شناسایی می کنیم. برآورد ها این است که تا یک سال دیگر حجم تولید تمشک نیازمند بازار داخلی باشد، شاید تا 2سال دیگر بتوانیم بازار داخل را تأمین کنیم و در کنار آن بحث شناسایی بازار صادراتی را در دستور کار داشته باشیم. هماهنگی هایی هم برای صادرات صورت گرفته است.در حال حاضر واردات تمشک در حال انجام است. این محصول در نوع میوه های لوکس قرار دارد اما این مزیت را داریم که تولید داخل می کنیم.
زمانی بیان کرد: با بیان اینکه هزینه تولید این محصول بالا است اما رقم فروش این محصول هم مقرون به صرفه است. تا قبل از نوسانات اقتصادی هزینه احداث باغ هر1000 متری ، متری 10 هزار تومان هزینه احداث دارد که برای احداث یک باغ تمشک به ابعاد 1000 متر مربع حدود 10 میلیون تومان هزینه احداث است. هزینه نگهداری سالیانه این باغ برای 1000 مترسالیان حدود 5میلیون تومان است.
وی گفت: هر 1000 متر سالیانه سود 10میلیون تومانی را به همراه دارد. باغ تمشک برای اینکه تجاری باشد و بتوان به عنوان کسب و کار روی آن حساب باز کرد،این است که در حداقل متراژ 2تا3هزار متر را باید در نظر گرفت. برای یک باغ 3هزار متری سود 30میلیون تومان نصیبم می شود. یک باغ 3هزار متری برای یک فرد حدود 2.5 میلیون تومان در ماه سود دارد. ما در محصولات باغی سطح عملکرد محصولات باغی مشخص است. به طور مثال سطح زیر کشت محصولات باغی در شمال کشور مشخص است که در هکتار حدود 35 میلیون تومان سود خالص دارد. در کیوی و خرمالو حدود 40 میلیون تومان در هکتار سود دارد. اما در باغ تمشک برای یک باغدار حدود 100 میلیون تومان می تواند سود داشته باشد.
زمانی افزود: کشورهای اروپایی و آمریکا اهمیت بسیار زیادی برای تمشک قائل هستند و به وفور آن را تولید و مصرف می کنند. اما تمشک در ایران فقط به صورت خودرو و وحشی آن هم صرفا در شمال کشور یافت می شود. در واقع تمام تمشک هایی که در حاشیه جاده های شمالی کشور فروخته می شود به صورت وحشی و خودرو تولید شده است. به همین دلیل علاقمند شدم که در این عرصه بکر وارد شوم.
زمانی گفت: تمشک و توت فرنگی میوه های وارداتی هستند که به عنوان منبع اصلی آنتی اکسیدان در جهان شناخته می شوند. آنتی اکسیدان مهمترین عامل در کنترل و پیشگیری از سرطان است. به دلیل اینکه در کشور هیچ تجربه ای از کشت تمشک وجود نداشت، برای تهیه بوته های اصلاح شده و بدون خار تمشک تلاش زیادی به خرج دادیم و بالاخره موفق به تهیه تعدادی از آن ها شدیم. با قلمه زدن و خواباندن شاخه ها، بوته های تمشک را در سطح وسیع تکثیر کردیم. بوته تمشک اصلاح شده فاقد خار است و میوه آن در قیاس با میوه تمشک وحشی، خوشمزه تر و دارای بافت قوی تری است.
این فعال اقتصاد مقاومتی گفت: بوته تمشک از تیره گل سرخیان است. برگ ها، قطر ساقه و تعداد شاخه های تمشک شباهت زیادی به گل سرخ دارد. شاخه های تمشک ظرف یک سال بین 5 تا 10 متر رشد می کند و 18 ماه پس از کاشت، هر بوته آن بین 3 تا 10 کیلوگرم محصول می دهد.
وی درباره بازار فروش تمشک در کشور، افزود:میوه تمشک قابلیت نگهداری به صورت انبارداری را ندارد و ظرف حداکثر سه روز باید مصرف شود. ما برای فروش تمشک در شمال کشور به صورت حاضری خوری مشکلی نداریم و با تقاضای انباشته هم مواجهیم اما اگر قصد انتقال آن به سایر نقاط کشور را داشته باشیم باید ظرف حداکثر 2 روز آن را به دست مصرف کننده برسانیم که کار مشکلی است. البته اگر از تکنولوژی تونل انجماد استفاده شود، تمشک منجمد به مدت 2 سال قابلیت نگهداری دارد. خدا را شکر به دلیل رعایت نکات علمی پرورش تمشک، میزان محصولی که در حال برداشت هستیم 2 برابر حد انتظارمان است و از کیفیت بسیار بالایی هم برخوردار است.
مجید زمانی اضافه می کند: به دلیل خصیصه ای که از تمشک ذکر کردم، استفاده از صنایع تبدیلی برای بهره برداری بیشتر و بلند مدت از این محصول اهمیت مضاعفی می یابد. با استفاده از صنایع تبدیلی می توان مربا، شربت و پودر ژله تولید کرد و ما به دنبال تکمیل این زنجیره هستیم.
وی در این باره می گوید: یکی از مهمترین انگیزه های من برای پذیرفتن ریسک تولید محصولی که هیچ تجربه درباره آن در کشور وجود نداشت، اضافه کردن تمشک به عنوان یک میوه جدید به سبد مصرف خانواده های ایرانی بود. گسترش بیماری سرطان از جمله تبعات هولناک زندگی شهری و صنعتی است و مصرف تمشک توسط مردم بهترین و کم هزینه ترین راه برای پیشگیری از سرطان است.
زمانی با اشاره به تجربه ترویج کشت کیوی در کشور، اضافه می کند: کیوی یکی از میوه های وارداتی است که تا چند سال قبل اثری از آن در کشور نبود اما امروز در کنار پرتقال، خرمالو و ... یکی از مهمترین محصولات باغداران در شمال کشور است. در حال حاضر ایران چهارمین تولید کننده بزرگ کیوی در جهان است. در منطقه ما باغ های وسیع 10 هکتاری را می توان یافت که به صورت کاملا علمی و اصولی کیوی تولید می کنند. امیدوار هستیم بتوانیم کشت تمشک را هم مانند کیوی در شمال کشور ترویج کنیم.
زمانی در حال حاضر علاوه بر تولید تمشک مشغول ارائه مشاوره به باغداران و نیز تامین بوته های تمشک برای آنان است. وی درباره قیمت تمشک دربازار می گوید: شرایط تمشک به گونه ای است که نمی توان قیمت دقیقی برایش تعیین کرد زیرا مرجعی برای تعیین قیمت ندارد و نمی توانیم از سازمان میادین بپرسیم که مثلاً امروز هر کیلو تمشک چند هزار تومان در بازار به فروش رفته است. اما برآوردمان این است که هر کیلو تمشک 15هزار تومان بسته به شرایط قابلیت فروش دارد. اما این قیمت تابع شرایط بازار شناور است.
وی بیان کرد: به طور مثال اگر یک روز در کشور 200 کیلو تمشک برداشت شود،قیمت تمشک افزایش می یابد اما اگر در روزی دیگر تمشک به میزان زیادی برداشت شود، قیمت تمشک متعادل می شود. بنابراین قیمت مشخص ندارد. هرچند در تفرجگاه های شمال تهران هر کیلو تمشک تا 30 هزار تومان هم به فروش می رسد. امیدواریم بتوانیم قیمت منصفانه ای برای تمشک تعیین کنیم تا مردم هم برای اضافه کردن این میوه مفید به سبد مصرفشان ترغیب شوند.