بعد از خروج آمریکا از برجام، واشنگتن از متحدان خود خواست تا چهارم نوامبر خرید نفت از ایران را پایان دهند. علاه براین در 26 ژوئن یکی از مقامات ارشد وزارت خارجه طی مصاحبه ای عنوان کرد، امریکا هیچ تغییری در تاریخ تعیین شده برای پایان واردات نفت از ایران نخواهد داد. بعد از انتشار این بیانیه نفت با افزایش قیمت 3.5 درصدی مواجه گردید. بیژن زنگنه وزیر نفت ایران نیز طی مصاحبه ای با سی ان ان اقدامات رئیس جمهور آمریکا برای افزایش قیمت نفت را مورد سرزنش قرار داد. در نهایت باید گفت، افزایش قیمت به نفع کشورهای اقتصادی وابسته به نفت مانند عربستان سعودی، روسیه و عراق خواهد بود بویژه آنکه بعضی از این کشورها می توانند جایگزین خوبی برای نفت ایران باشند.
ایران سومین تولید کننده نفت در سازمان اوپک است و در ماه می سال 2018 این کشور توانست 2.7 میلیون بشکه نفت خام درروز صادر نماید. چین بزرگترین مشتری نفتی ایران 27 درصد از صادرات نفتی ایران را به خود اختصاص داده و به دنبال آن هند 16 درصد، کره جنوبی 10 درصد، ژاپن 7 درصد و ترکیه 10 درصد خریدار صادرات نفتی ایران هستند. با درنظر گرفتن کاهش یک و نیم میلیونی صادرات نفت ایران در میان سال های 2013 تا 2015 و در نظر گرفتن آنکه چه تعداد از کشورهای وارکننده نفت ایران به دستورات کاخ سفید عمل خواهند کرد ما باید پیش بینی کاهش 200 هزار تا یک میلیون بشکه ای صادرات نفت ایران درروز را داشته باشیم.
کاهش صادرات نفتی ایران در منطقه باعث میگردد تا کشورهای خریدار به دنبال جایگزینی دیگر باشند. برای مثال در کمبود نفت ایران، ترکیه مجبور به چرخش نیاز نفتی خود به روسیه میگردد.
در سال 2017، ترکیه 50 درصد از نیاز 24.9 میلیون تنی نفت خام خود را از ایران تامین کرده و الباقی از کشورهایی مانند عراق، کویت، روسیه و عربستان سعودی بوده است. اگر ترکیه تحریم های آمریکا علیه ایران را سرانجام بپذیرد، روسیه در کنار تامین اکثریت گاز طبیعی ترکیه شانس تامین 60 درصد نیاز نفت خام این کشور را نیز خواهد داشت.
علاوه براین نباید از تاسیس پروژه نیروگاه هسته ای اکویو (Akkuyu) که قرار است توسط آژانس انرژی هسته ای روسیه ساخته و اجرا شود چشم پوشی کرد. در کنار تمام این مسائل ما با ترکیه ای مواجه خواهیم بود که کاملا وابسته به کشور روسیه خواهد بود. وزیر اقتصاد ترکیه نایت زایبکی در 29 ژوئن گفت، تصمیمات گفته شده توسط امریکا برای ما الزام اور نیستند. البته ما تصمیمات سازمان ملل را عمل خواهیم کرد، در غیراینصورت ما فقط از منافع ملی خود پیروی خواهیم کرد.
در صورت اعمال تحریم های آمریکا بر ایران دیگر برنده نفتی این موضوع کشور عربستان سعودی خواهد بود. در صورت کاهش یک میلیون بشکه ای صادرات نفت ایران بلاشک عربستان سعودی برای تامین نیاز بازار، صادرات نفت خود را افزایش خواهد داد.
از سوی دیگر، کره جنوبی اعلام نمود که تا پایان ماه ژوئیه واردات نفت خام ایران را متوقف و تمام همکاری های کشتیرانی به حالت تعلیق در خواهد آمد. بر طبق گزارش بلومبرگ، ایران با به غیر از متقاعد نمودن چین برای خرید نفت خام خود گزینه چندانی نخواهد داشت. البته این امر می تواند باعث ایجاد روابط نامتعادل میان دو کشور گردد و ایران را بیشتر از قبل وابسته به چین نماید. چنین روابط نابرابر برای کشور چین بسیار مفید خواهد بود زیرا در آن صورت چین خود را تنهاترین خریدار نفتی ایران به حساب می آورد و درنهایت سیطره خاصی بر اقتصاد کل ایران خواهد داشت.
