جمشید پژویان اقتصاد دان و استاد برجسته مسائل اقتصادی با تاکید بر تاثیر سوء مدیریت اقتصادی نسبت به تحریم های خارجی گفت: بدون شک نمی توان نقش تحریم ها را در افزایش قیمت ارز که تبعات آن بر بازارهای مختلف ایران بسیار تاثیر گذاراست را نادیده گرفت. هر چند از آغاز پیروزی انقلاب اسلامی با تحریم های مختلفی از سوی دنیای غرب رو به رو بوده ایم اما آنچه بر تحریم ها به لحاظ به چالش کشیدن اقتصاد کشور تاثیر گذار بوده ایرادات مدیریتی است که ساختار اقتصادی کشور را بسیار ضربه پذیر کرده است.
وی افزود: ساختار اقتصاد کشور از پایه و اساس از چالشهای متعددی رنج می برد که عمده آن به نوع مدیریت دولتمردان باز می گردد. این نوع از مدیریت را اگر بتوان در برابر تحریم ها قرار داد شاید به جرات بتوان گفت که تاثیر مدیریت ناکارآمد به مراتب بیشتر از سوء اثری است که از تحریم براقتصاد کشور وارد می شود.
پژویان مولفه های ناکارآمدی اقتصادی دولت را اینگونه برشمرد: شاید بتوان گفت آنچه توسط مدیریت دولتی در اقتصاد به جای مانده نمایشی از ناکارآمدی و عدم آگاهی به زوایای مختلف اقتصاد و تعاملات اقتصادی است. وابستگی محض به اقتصاد نفتی اصلی ترین چالشی است که هیچ گاه دولتمردان توان جدا شدن از آن را نداشته اند چرا که آنها اعتقاد عملی به حمایت از خصوصی سازی و باز کردن پای صادرات ایران به جهان را ندارند.
وی ادامه داد: اگر اقتصاد کشور با تدابیر مدیران کارآمد بود بنحوی که با فرض اینکه از صنایع تولیداتی به روز و توانایی برخوردار بودیم و می توانستیم کالاهایی تولید کنیم که با کیفیت بالا و قیمت مناسب راهی بازارهای بین المللی شود؛ چرا که ایران از نظر منابع ومزیت ها از چنین توانایی برخوردار است با این فرض می توانستیم علی رغم اعمال تحریم ها حرفی برای گفتن در اقتصاد دنیا داشته باشیم.
این استاد اقتصاد با بیان اینکه مسلما بسیاری از عوامل از جمله پایین بودن عامل بهره وری کار، عامل سرمایه، به هم ریختگی نوع بازارها و نفوذ برخی از قدرتها در بازار ایران و تاثیر آنها بر کاهش صادرات کشور همه وهمه عواملی است که تولید را در ایران به چالش کشیده است، تاکیدکرد: اگر مدیران با تدبیر عمل می کردند می توانستیم در صادرات نقش قابل تاملی داشته باشیم و امروز به عنوان صادر کننده ده ها نوع کالا به آمریکا و سایر نقاط جهان اجازه تاثیر گذاری تحریم ها را درجای جای اقتصاد کشور ندهیم.
وی روش دولتمردان را در اقتصاد کشور نوعی خود تحریمی عنوان و خاطر نشان کرد: بی توجهی تیم اقتصادی دولت به افزایش صادرات با در نظر گرفتن افزایش کیفیت و قیمت پایین کالا به نوعی خود تحریمی است که از سوی مسوولین کلید زده شده است. با چنین روشی تنها منافع خود را به خطر انداخته ایم و تا زمانی که فقط صادر کننده نفت باشیم باید منتظر تداوم و تشدید تحریمهای خارجی باشیم. تا زمانی که نفت و محصولات پتروشیمی آن هم خام فروشی داریم مسلما قدرتهای بزرگ می توانند اقتصاد کشور را تحت کنترل درآورده و به راحتی صادرات کشور را کنترل کنند.
پژویان در این باره افزود: کمپانی های بزرگ آمریکا و اروپا با هدایت دولتمردان آمریکایی حق هیچ گونه همکاری اقتصادی با ایران را ندارند و بانکها نیز از تبعات تحریم ها در امان نمانده اند از این رو یقینا بانکها نیز در انتقال درآمدهای نفتی ایران ما را با مشکلاتی رو به روخواهند کرد و این موضوع منجر به تشدید ضربات بر پیکره نیمه جان اقتصاد کشور می شود. در صورتی که اگر اقتصاد کشور از ساختار درست مدیریتی برخوردار می بود غرب نمی توانست به سهولت ما را تحت فشارهای اقتصادی قرار دهد.
این استاد اقتصاد تاثیر ناکارآمدیهای مدیریتی را بیشتر از تحریمها عنوان کرده و خاطر نشان شد: نتیجه سوء مدیریت نسبت به تاثیر گذاری تحریم ها بیشتر از پنجاه درصد است بنابراین تحریم ها نقش کمتری نسبت به سوء تدبیر و مدیریت دولتمردان و تیم اقتصادی دولت دارد. لزوما نمی توان گفت تنها راه نجات کشور تغییر تیم اقتصادی دولت است چرا که آنچه در تمام کشورهای با اقتصاد مطلوب دنبال می شود استفاده از تیم قوی مشاورین اقتصادی است که متشکل از قوی ترین اقتصاد دانان به شمار می روند.
وی افزود: لزوما نباید وزیر اقتصاد، اقتصاد خوانده باشد بلکه باید مدیر قوی باشد تا بتواند دیدگاهی اقتصاد دانان بزرگ را به منصه ظهور برساند مساله ای که متاسفانه در ایران جدی گرفته نشده و تیم اقتصادی دولت متشکل از برترین اقتصاد دانان نیست. بهره مندی از تجربیات و دانش مشاورین با سواد و توانا و دولتمردانی که ضرورت تغییر در رویکردهای اقتصادی را متوجه شده باشند نیاز امروز اقتصاد کشور است, در غیر این صورت هر گونه تلاشی بیهوده خواهد بود.
پژویان تبعات عدم مدیریت صحیح اقتصادی را اینگونه عنوان نمود: بی شک تا زمانی که مدیران دولتی توانایی اجرای پلن های صحیح اقتصادی را نداشته باشند نمی توان بر موفقیت و نجات اقتصاد کشور از گردابهای مهلک پیش رو امیدوار بود و همه موارد یاد شده منوط به مدیریت صحیح واجرای مطلوب و کارشناسی شده آن است.
استاد اقتصاد در پایان با تاکید براینکه تغییر روش مدیریتی باید در اقتصاد کشور اعمال شود، اظهار داشت: تا تفکر مدیران اقتصادی کشور تکرار مکرراتی باشد که سالها برآن تاکید داشته اند نه راه کوتاه مدت و نه میان مدتی برای برون رفت از مسائل و معضلات اقتصادی وجود ندارد. مدیریت اقتصادی و سیاسی ضعیف کشور و وابستگی به نفت دورنمای آینده مطلوب اقتصاد کشور را هدف قرار داده است بنابراین تغییر نگاه و روش مدیریت اقتصادی کشور در عمل نه در شعار تنها راه پیش روی نجات اقتصاد ایران از مشکلات پیش رو است.
