درنشست کارشناسی که با موضوع بررسی روند افزایش نرخ ارز در اقتصاد رانتی ایران درسندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل برگزار شد، احسان سلطانی کارشناس اقتصادی اظهار داشت: بیش از ۷۰ درصد واردات ایران به واردات مواد اولیه و کالاهای اساسی اختصاص دارد، بنابراین افزایش نرخ ارز مستقیما بر معیشت مردم تاثیرگذار است.
وی با اشاره به بررسی نرخ ارز در سه دوره زمانی یادآور شد: این بررسی‌ها نشان می‌دهد افزایش نرخ ارز تاثیر معکوسی بر تولید داشته است.در نتیجه بخش‌های غیرصنعتی یعنی خدمات غیرمولد رشد کرده‌اند آنهم بخش خدماتی که در ایران پشتیبان تولید و صنعت نیست.
سلطانی خاطرنشان کرد: در استراتژی توسعه صنعتی اوئلویت اول معدن، دوم صنعت و سوم پتروشیمی دیده شده است، بحثی در توسعه صنایع مادر در کشور نیست، اما متاسفانه با شکل نگرفتن زنجیره تولید عملا صنایع مادر ما برای صنایع خارجی مادری می‌کنند.
وی افزود: با توجه به واردات بخش عمده مواد اولیه و خام مورد نیاز کشور افزایش نرخ ارز معطوف به صنایع پائین دستی است.
وی با اشاره به اینکه افزایش نرخ ارز در این شرایط تله رانت و فساد است، افزود: سهم صنایع بزرگ وبه عبارتی خصولتی در کشور ما قبلا ۳۰ درصد بود و اکنون به ۷۰ درصد رسیده است، این در حالی است که اشتغال آنها صفر است و حالا با افزایش نرخ ارز رانت‌های آنان نیز افزایش یافته است.
این اقتصاددان با بیان اینکه گرایش طیف اقتصاددانان نئولیبرال کشور این است که برای حمایت از تولید داخلی باید نرخ ارز را بالا برد، افزود: این در حالی است که مواد خام و اولیه،دستمزد، انرژی و هزینه سرمایه ۴ عامل اصلی هستند و در این بین سهم مواد اولیه و خام در قیمت تمام شده تولید۷۴ درصد است.سهم انرژی و هزینه سرماه ۲۱ درصد و دستمزد ۲ درصد است.
وی تاکید کرد بنا بر ماهیت فعالیت‌های تولیدی کشور ۸۰ درصد سهم و قیمت تمام شده تولید سود بانکی یا مواد اولیه است و ما در دنیا بالاترین نرخ سود بانکی دنیا را داریم. متوسط نرخ سود بانکی در ۷۰ درصد کشورهای دنیا نزدیک به صفر و متوسط نرخ در خاورمیانه ۵ درصد است.
سلطانی با بیان اینکه در گذشته سهم تولید از تسهیلات بانکی ۵۰ درصد بود و اکنون به کمتر از ۳۰ درصد رسیده است، اظهار داشت:این یعنی پول در اقتصاد به سمت فعالیت‌های رانتی رفته است.
وی گفت: افزایش نرخ ارز در اقتصاد ایران منجر به افزایش بهای کالاهای وارداتی، افزایش قیمت مواد اولیه،افزایش صادرات مواد اولیه تولیدی کشور در نتیجه جذاب شدن نرخ ارز وکاهش عرضه به تولید کنندگان داخلی و در عین حال کاهش نهایی مصرف مردم به دلیل گران شدن تولیدات داخلی خواهد بود.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: اگر دولت به این بازی ادامه دهد امسال با بحران‌های عجیبی روبه‌رو خواهیم بود. آقایان باید بدانند وضع مردم از آنچه فکر می‌کنند بدتر است.
