بیت‌کوین ها اگرچه هنوز هم به عنوان ارزهای قابل معامله در دنیا از سوی تمامی بانک‌های مرکزی به رسمیت شناخته نشده‌اند؛ اما به هرحال تا این جای کار هم جای خود را میان بسیاری از معامله گران باز کرده‌اند؛ هر چند هنوز حجم بالایی از آنها در بازار قابل معامله نیست و برای خریدهای کلان نمی‌توان روی آنها حساب کرد. اما این تنها داستان بیت‌کوین ها نیست؛ بلکه ارزهای دیجیتالی که این روزها با نوسانات شدید قیمتی مواجه هستند؛ مدتها است که برای بسیاری به محلی برای درآمدزایی تبدیل شده‌اند.
ایران هم از این قافله عقب نمانده و ردپای بیت‌کوین ها را می‌توان در برخی خرید و فروش‌های خرد ایرانی‌ها هم به راحتی مشاهده کرد. شاید همین هم باشد که بانک مرکزی ایران را به فکر انداخته که از این پتانسیل استفاده کرده و ابعاد قانونی و غیرقانونی آن را بررسی نماید. ناصر حکیمی، معاون بانک مرکزی هم می‌گوید که قرار است تا سال ۹۷، بانک مرکزی تصمیمات مهمی در حوزه بیت‌کوین ها بگیرد و شاید هم روال قانونی را برای آن تدوین و این ارزهای دیجیتال را به رسمیت بشناسد. فردا هم قرار است او در یک نشست خبری، جزئیات بیشتری از بیت کوینها و موضع بانک مرکزی در رابطه با آن را اطلاع‌رسانی کند.
نکته حائز اهمیت در این میان، خرید و فروش‌های بیت‌کوینی در یک فضای مجازی و البته با دیدگاههای سوداگرانه است که این روزها برای برخی در اقتصاد ایران هم جذاب شده است. هستند سایت‌ها و گروههایی که در فضای مجازی، به تبلیغ در خصوص سودهای مرتبط با بیت کوین می‌پردازند و مردم را تحریک می‌کنند که بیت کوین بخرند و از سودهای سرشار آن بهره‌مند شوند؛ به خصوص اینکه قیمت آن این روزها با روند صعودی و با سرعت نسبتا جذابی برای برخی سوداگران، در بازارهای جهانی در حال افزایش است.
بیت کوین چیست و چطور کار می‌کند؟
از دید کاربر، بیت کوین چیزی بیش از یک اَپ روی گوشی تلفن همراه و یا یک برنامه کامپیوتری که یک کیف پول بیت کوینی شخصی برایش تهیه کرده و به کاربر اجازه می دهد تا با آن به ارسال یا دریافت بیت کوینها بپردازد، نیست. برای بیشتر کاربران، روش کار بیت کوین در همین حد است.
در پشت این پرده، شبکه بیت کوین یک دفتر کل عمومی به نام "«زنجیره بلاک» را به اشتراک گذاشته است. این دفتر کل شامل تمامی تراکنشهایی است که تا کنون پردازش شده است و به کامپیوتر کاربر اجازه می دهد تا درستی هر تراکنش را بیازماید. اعتبار هر تراکنش به وسیله امضای دیجیتالی مربوط به آدرس های ارسال، محافظت می شود و به همه کاربران اجازه میدهد تا بر ارسال بیت کوینها از آدرسهای بیت کوینی خود، کنترل کامل داشته باشند. افزون بر این، هر کسی می تواند تراکنشها را با استفاده از توان محاسباتی سخت افزاری که ویژه این کار است، پردازش کرده و برای این سرویس، بیت کوینهایی را هم به عنوان جایزه بدست آورد. به اینکار اصطلاحاً «استخراج» می گویند. برای دانستن مطالب بیشتری در مورد بیت کوین به صفحه اختصاصی و برگه اصلی مراجعه کنید.
اکنون تعداد روزافزونی از کسب و کارها و افراد از بیت کوین استفاده می کنند. این کسب و کارها ممکن است کسب وکارهایی بصورت رو در رو با مشتری باشد، مانند رستورانها ، آپارتمانها، دفاتر حقوقی و یا سرویسهای آنلاین مانند Namecheap،WordPress، Reddit و یا Flattr. بیت کوین اگرچه پدیده ای نسبتاً جدید بشمار می آید، اما به سرعت رو به رشد است.
بر اساس آمارهای رسمی، در پایان آگوست ۲۰۱۳، ارزش تمامی بیت کوینهای در گردش بالغ بر ۱.۵ میلیارد دلار امریکا بود و ارزش بیت کوینهایی که روزانه مبادله می شد، به میلیونها دلار می رسید.
بازارهای سوداگرانه برای قیمت بیت کوین
البته بهای بیت کوین با قانون عرضه و تقاضا معلوم می شود. با افزایش تقاضا برای بیت کوین، بهای آن نیز افزایش می یابد و با کاهش تقاضا، از بهای آن کاسته می شود. تعداد بیت کوینهای در گردش محدود است و بیت کوین های جدید با نرخی کاهنده و قابل پیش بینی تولید می شوند که به این معنی است که تقاضا باید تابعی از این سطح تورم باشد تا بتواند قیمت را ثابت نگهدارد. چون بازار بیت کوین در مقایسه با آنچه باید باشد، هنوز کوچک است، بنابراین، برای بالا و پایین رفتن قیمت بازار نیاز به مقدار چشمگیری پول نیست و در نتیجه قیمت بیت کوین هنوز بسیار متغیر است.
بهای بیت کوین با قانون عرضه و تقاضا معلوم می شود. با افزایش تقاضا برای بیت کوین، بهای آن نیز افزایش می یابد و با کاهش تقاضا، از بهای آن کاسته می شود. تعداد بیت کوینهای در گردش محدود است و بیت کوین های جدید با نرخی کاهنده و قابل پیش بینی تولید می شوند که به این معنی است که تقاضا باید تابعی از این سطح تورم باشد تا بتواند قیمت را ثابت نگهدارد. چون بازار بیت کوین در مقایسه با آنچه باید باشد، هنوز کوچک است، بنابراین، برای بالا و پایین رفتن قیمت بازار نیاز به مقدار چشمگیری پول نیست و در نتیجه قیمت بیت کوین هنوز بسیار متغیر است.
این افزایش سریع قیمت نیست که حباب ایجاد می کند، بلکه ارزش بیش از حد گذاردن بصورت مصنوعی است که موجب تصحیح ناگهانی رو به پایین شده و به تشکیل حباب می انجامد. هر گاه صدها هزاران نفر از مشارکت کنندگان در بازار، انتخابهایی بر مبنای عملکرد فردی داشته باشند باعث می شود که قیمت بیت کوینها زمانی که قیمت بازار درحال تعیین شدن است، نوسان کند. دلیل تغییرات احساسی می تواند سلب اعتماد از بیت کوین، اختلاف زیاد بین ارزش و قیمت که بر مبنای اقتصاد بیت کوینی نباشد، پوشش مطبوعاتی فزاینده که موجب تحریک تقاضای سوداگرانه می شود، ترس از عدم قطعیت و شور وشوق غیرمنطقی خارج از عرف روز و حرص و طمع باشد.
پیشنهادات بیت کوینی از هنگ‌کنگ!
بررسی های میدانی نشان می دهد: اکنون برخی در فضای مجازی اقدام به رواج خرید بیت‌کوین‌ها و نیز تبلیغ پاداش‌های مرتبط با این خریدها می‌کنند؛ این سایت‌ها کاملا فارسی زبان هستند و تلاش دارند تا مردم را جذب خرید این بیت کوین ها با سودهای ۴۰ درصدی کنند. در واقع فرآیند خرید این است که فرد متقاضی وارد یک سایت خرید و فروش برای تبادل ارزهای دیجیتالی می شود و ژتون‌هایی را دریافت می‌کنند؛ پس فرد دارنده این ژتون ها در بخشی از درآمد آن سایت سهیم می شوند؛ در این میان ۲۰ درصد درآمد حاصل از این سایت به صورت خودکار به دارندگان ژتون ها می رسد که در واقع، مقدار سهم هر دارنده از کل مقدار ژتون ها، سود را تعیین می کند.
آنگونه که در توضیحات معامله برای یک خریدار آمده است: درآمد ماهانه آن خریدار مساوی با ۲۰ درصد درآمدی است که به وسیله سایت در یک ماه گذشته به دست آمده در مقدار ژتون های فرد در زمان پرداخت ضرب شده و در تعداد تمامی ژتون ها تقسیم می شود. در واقع،ژتون ها بلافاصله پس از خرید رزرو می شوند و وجوه پرداختی به کیف پول طرف خریدار هم به حسابش واریز می شود.
برخی از این سایتهای فارسی زبان که برای جذب مردم به خرید بیت کوین ها طراحی شده اند، از هنگ کنگ و دوبی ساماندهی می شوند.
نمونه‌هایی از شیوه محاسبه سود بیت کوین در فضای مجازی
