اقبال عمومی نسبت به خرید آپارتمان های کهنه و قدیمی ساز افزایش یافته، این عبارتی است که با تحلیل و ارزیابی آمار منعکس شده از مراجع رسمی به ذهن متبادر می شود، پدیده ای که باعث حیرت برخی از فعالان بازار مسکن و کارشناسان حوزه اقتصادی نیز شده است.
به واقع بروز این رفتار در بازار، با منطق اقتصادی همخوان نیست و خرید مسکن و منازل نوساز و حداقل آپارتمانهایی که زمان چندانی از تاریخ ساخت آن نمیگذرد، توصیهای است که همواره از سوی کارشناسان ، مورد تاکید قرار گرفته و حتی از منظر مدیریت بحران و ضریب ایمنی واحدهای مسکونی، اولویت با آپارتمان های نوساخت و یا تازه ساز است.
انتشار گزارش بانک مرکزی مبنی بر افزایش 60 درصدی خرید واحدهای 16 تا 20 ساله در ماه گذشته، (به نسبت مدت زمان مشابه در سال قبل) به روشنی سیر و روند صعودی گرایش و اقبال به منازل و آپارتمان های اینچنینی را به تصویر میکشد.
حسین سروش،کارشناس بازار مسکن، در گفت و گو با خبرنگار مسکن ، در ارتباط با عوامل و دلایل موثر در بروز این پدیده اظهار کرد: بررسی دقیق این موضوع، مستلزم مطالعات کارشناسی دقیق، نظر سنجی صحیح و تحلیل آماری کارشناسی شده است، اما آنچه که بصورت میدانی از وضعیت موجود استنباط می شود، معطوف بر این امر است که عمده خریداران شامل افراد و گروههایی می شوند که بیشتر مصرف کننده هستند.
وی افزود: کمتر فردی را می توان یافت که در بازار موجود، نگاه سرمایهگذاری به خرید مساکن قدیمی ساز داشته باشد و جز در مواردی خاص که منازل و واحدها و آپارتمان های اینچنینی ،زیر قیمت به فروش می رسند، نگاه سرمایه ای به آن متمرکز می شود و با این اوصاف، در شرایط عادی، خریداران مشمول افرادی می شوند که از سکونت در منازل استیجاری خسته شده و در نهایت تلاش خویش را برای صاحبخانه شدن با فوریت به کار بسته اند، در نتیجه با عنایت به قیمت پایین تر این املاک و واحدها، توان خرید اقشار ضعیف جامعه به نرخ این واحدها، نزدیک تر به نظر می رسد.
سروش گفت: سرمایهگذاری در آپارتمانهای قدیمی ساز رایج نیست و اگر نگوییم غیر نطقی، اما روال و قاعده بر این است که متقاضیان سرمایهگذاری یا به سمت خرید واحدهای نوساز حرکت میکنند و یا در تلاشند با خرید زمین اقدام به ساخت آپارتمان کنند.
رکود در بازار، ذائقه بازار را دگرگون ساخته است
حسن تقوی،کارشناس اقتصادی ، با اشاره به پدیده خرید منازل،واحدها و آپارتمان های قدیمی ساز و افزایش ضریب خرید و فروش چنین املاکی اظهار کرد: عوامل بسیاری در بروز این رفتار تأثیرگذار است که رکود 5 ساله حاکم بر بازار مسکن، افزایش ریسک سرمایهگذاری به دلیل خواب طولانی مدت سرمایه در این بخش و افزایش قیمت مصالح ساختمانی و تاثیر آن بر قیمت تمام شده مسکن، از نمونه های آن به شمار می رود.
وی افزود: اگرچه این عبارت در بازار مسکن و اقتصاد کشور رایج شده که سرمایهگذاری در ملک، ضرر ندارد، اما رکود عمیقی که در سالیان اخیر با آن مواجه بوده ایم،کمر بسیاری از فعالان حوزه ساخت و ساز را خم کرده و در چنین شرایطی، انگیزه برای تمرکز و انباشت سرمایه در این حوزه، تضعیف شده است.
تقوی گفت: تجربه سالیان اخیر موید این واقعیت است که به احتمال بسیار زیاد، رونق مسکن تدریجی خواهد بود و بعید است همچون سال های 90 و 91 شاهد جهش چشمگیری در بازار مسکن باشیم.
وی افزود: با همه این اوصاف و گمانه زنیها، برخی از هراس افزایش ناگهانی قیمت و افت ارزش پول خود، در خرید مسکن تعجیل کرده و ترجیح می دهند به جای صبر و تلاش برای افزایش نقدینگی خود و خرید منازل و واحدهای مسکونی نوساز، اندوخته خود را سریع تر به ملک تبدیل کنند تا در افزایش ناگهانی نرخ و قیمت مسکن (به زعم متقاضیان خرید آپارتمان های قدیمی) متضرر نشوند.
کارشناس اقتصاد گفت: عمده این افراد در قالب و دایره اقشار متوسط و ضعیف جامعه (از حیث اقتصادی) هستند که به نوعی اجاره نشینی و پرداخت اجاره بهای سنگین آنها را مستاصل ساخته و سکونت در واحدی قدیمی ساز که مالک آن هستند را به اجاره نشینی ترجیح می دهند، البته این طرز تفکر و تلقی چندان هم غیرمنطقی به نظر نمی رسد.
وی در خاتمه یادآور شد: برخی کارشناسان و فعالان بازار مسکن معتقدند این رفتار(خرید آپارتمان های قدیمی و کهنه)هیجانی است و ادامه دار نخواهد بود. اما به نظر بنده، با عنایت به شرایط اقتصادی موجود و فشار بازار اجاره نشینی به مستاجران، این رفتار و رویکرد از سوی متقاضیان و خریداران مسکن، در آینده نیز استمرار خواهد داشت.