رکود بیش از چهار سال است که کام کسبه و تولیدکنندگان پوشاک کشور را تلخ کرده است. براساس آمار گمرک در سال 95، بیش از 3 هزار و 393 تن پوشاک از کشورهای مختلف جهان وارد ایران شده است، لازم به ذکر است که ارزش ریالی این میزان واردات، بالغ بر 78 میلیارد و 477 میلیون و 677 هزار و 147 تومان در آمار گمرک به ثبت رسیده است.
یکی از بازارهای حائز اهمیت صنف پوشاک، کت و شلوار بوده که طی پنج سال اخیر با رکود جدی مواجه شده به طوریکه حتی بسیاری از تولیدکنندگان با سابقه این صنف یا واحد تولیدی خود را تعطیل کرده و یا با کمتر از 50 درصد ظرفیت تولید به فعالیت می پردازند.
براساس آمار عمدۀ واردات از کشورهای چین، ترکیه، اتریش، اسپانیا، فرانسه، مالزی، هلند، بلغارستان، ایتالیا، امارات متحده عربی، اتریش، هنگ کنگ و چند کشور دیگر بوده که این حجم بالای واردات بیانگر این است که در سال اقتصاد مقاومتی تولید و اشتغال بجای حمایت از بازار داخل، زمینه رونق را برای اقتصاد کشورهای نظیر چین و ترکیه فراهم کرده ایم.
در شرایطی که رکود بازار در کنار کاهش قدرت خرید مردم به عاملی برای قرارگیری تولید و توزیعکنندگان این صنف در سراشیبی تعطیلی بدل شده و به زعم فعالان این بازار، مسئولان به جای ارائه بسته های حمایتی و جلوگیری از واردات بی رویه خود به واردات پوشاک مشغول شده اند، به طوریکه حتی فروشندگان خرد بازار پوشاک (کت و شلوار) از حمایت مسئولان دولتی نسبت به ورود اجناس خارجی به ویژه چین و ترک گلایه مندند.
به همین سبب به سراغ یکی از قطب های عرضه کت و شلوار در شهر تهران رفتیم. در خیابان باب همایون ، بهدلیل رکود حاکم در بازار، پرنده هم پر نمی زند و کسادی باعث شده تا کسبه تنها مخاطبان و بازدیدکنندگان مغازه های یکدیگر باشند، افراد برای اینکه لحظاتی را به کار بپردازند دست به خاکروبی از روی کت و شلوارهای درون ویترین و داخل مغازه میزنند تا شاید به این سبب بیکار نباشند .
واردات کمر کسبه را خم کرده است
به داخل اولین پاساژی که در این خیابان قرار دارد می رویم و نکته جالب توجه مشاهده یک شهر ارواح طبقاتی بودیم. پاساژ به شدت تاریک بود و با استفاده از چراغ قوه برای مسیریابی وارد شدیم. برای اطلاع، موضوع را از نگهبان این مجتمع تجاری جویا شدیم و از شنیدن این جمله که: "اکثر کسبه پول شارژ را ندادهاند، برق را قطع کردهایم" به عمق فاجعه کسادی حاکم بر بازار، پی بردیم.
در مغازه ای نسبتاً بزرگ در یکی از پاساژهای خیابان باب همایون که از ویترین جذابی برخوردار بود، کاسبی 34 ساله که با پدر مسنش در تولید و عرضه کت و شلوار فعالیت داشتند از وضعیت بازار گفت: حدود یک ماه است که از این مغازه بزرگ که بیش از 500 دست کت شلوار در آن انبار شده، پنج دست هم فروش نرفته است.
وی در ادامه افزود: واردات و قاچاق بی رویه کت و شلوارهای خارجی تأثیر مخربی بر تولیدات داخلی داشته به طوریکه بخش زیادی از تولیدکنندگان این صنف ناچار به کاهش ظرفیت تولید و در نهایت تعطیلی واحدهایشان خواهند بود.
قاچاق، مالیات و مشکلات دیگر
دیگر عرضه کننده کت و شلوار که در این خیابان به فعالیت می پردازد، گفت: در فصل تابستان و بهویژه قبل از ماه محرم باید بازار کسب و کار به سبب افزایش مراسم های عروسی از رونق خاصی برخوردار باشد، اما بازار راکد است.
این فروشنده که سابقه ای 15 ساله در زمینه تولید و فروش کت و شلوار دارد، افزود: هر دست کت و شلواری که وارد کشور می شود به نوعی چندین دوزنده داخلی را بیکار میکند، چراکه برای دوخت هر دست کت و شلوار حداقل پنج نفر مشغول به کار خواهند شد.
وی در ادامه توضیح داد: اگر یک دست کت و شلوار را به میزان بالایی که طبق آمار از عدد قابل توجهی هم برخوردار است، ضرب کنیم تعداد کارگرانی که بیکار می شوند، بسیار زیاد خواهد شد.
اما فروشنده دیگری با بی معنی خواندن موضوع قاچاق اظهار کرد: این روزها در بازار کت و شلوار کشور قاچاق از معنای خاصی برخوردار نبوده چراکه دولت شرایط ویژه ای را برای فعالیت شرکت های خارجی فراهم کرده است. قرارداد اخیر وزارت صنعت، معدن و تجارت با کشور ترکیه برای تسهیل ورود اجناس ترک به داخل کشور نمونه بارزی از بها دادن به کالاهای خارجی به جای حمایت از تولید داخلی است.
یکی از خیاطان قدیمی این بازار که در سال های قبل به تولید کت و شلوار فعالیت داشته، گفت: مالیات، بیمه و مطالبات بانکی از جمله موانعی بود که سبب شد تا تولیدی را تعطیل کنم و اکنون به دوخت کت و شلوار به صورت روز مزد بپردازم.
وی بیان کرد: بازار داخلی کشور مُهر تولیدات چینی و ترکیه ای را خورده و این کشورها بازار را قبضه کرده اند به همین سبب تولیدات داخلی در انبارها خاک می خورند.
مطالبات سنگین بیمه و مالیات چرخ تولید را دچار مشکل کرده است
حبیب طهماسبی نیک رئیس اتحادیه خیاطان زنانه و مردانه در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی با تائید مطالب فوق اظهار کرد: بهترین دوزندگان کت و شلوار داخل کشور با کمتر از 50 درصد ظرفیت خود به فعالیت می پردازند، همچنین به سبب رکود حاکم بر بازار بخش زیادی از تولیدکنندگان این بازار از چرخه تولید حذف شده اند.
وی با اشاره به گزیده ای از مشکلات این تولیدکنندگان تصریح کرد: بیمه از تولیدکنندگانی که از 5 کارگر برخوردار است، 10 درصد از حق کارفرما را دریافت کرده و در صورت افزایش این تعداد به بیش از 5 نفر این نرخ به 30 درصد ارتقا پیدا میکند. همچنین اکنون اکثر تولیدکنندگان با مشکل کمبود نقدینگی مواجه هستند و به همین علت به سراغ بانک برای دریافت وام می روند اما به محض برخورد با تسهیلات بانکی با سود بالا از گرفتن آن منصرف می شوند که این امر سبب توقف چرخه تولیدشان خواهد شد.
رئیس اتحادیه خیاطان زنانه و مردانه یادآور شد: وضعیت برای واردات کت و شلوار و پوشاک به کشور از شرایط مطلوبی برخوردار بوده به سبب اینکه با موانعی که بر سر راه این افراد است هزینه تمام شده تولید از واردات بیشتر خواهد بود، اما بخشی از تولیدکنندگان به علت علاقه به تولید جنس با کیفیت، دست به واردات تولیدات خارجی به کشور نزده اند.