مجلس نمایندگان آمریکا اخیرا لایحه ای را به تصویب رساند که تحریمهای جدیدی را بر روسیه، کره شمالی و ایران اعمال میکند. ماه گذشته مجلس سنا ورژنی از این لایحه را تصویب کرده بود.
طبق آنچه نمایندگان مجلس سنا ادعا کردهاند، آنها این تحریمها را به علت فعالیتهای ایران در سوریه، برنامه موشکهای بالستیک ایران و سایر فعالیتهای ناپایدار کننده منطقه، بر علیه ایران وضع کردهاند. آنها میگویند تحت شرایط توافق هستهای ۲۰۱۵ با ایران، تهران در مقابل تحریمهای جدیدی که به عنوان مجازاتی برای فعالیتهایی خارج از برنامه هستهای این کشور وضع شوند، مصونیتی ندارد.
رامین ربیعی که مدیر اجرایی ارشد یک شرکت سرمایه گذاری با پولهای خارجی است، میگوید: مطمئنا نگرانیهایی در مورد تحریمهای جدید، بهویژه تاثیر آنها بر تجارت با اروپا و آسیا، وجود خواهد داشت.
هرچند برای اقتصاد ایران نقطههای روشنی هم وجود داشته است. ربیعی میگوید یکی از آنها بزرگترین موفقیت دولت روحانی میباشد که تورم را از ۴۵ درصد به ۱۰ درصد کاهش داد که حالا بیشتر قابلیت مدیریت دارد.
اما کاهش تورم باعث شده است که مشکل دیگری خود را نمایان کند. تورم پایینتر در ترکیب با نرخهای بهره بسیار بالا که برخی حتی تا ۲۵ درصد هم میرسند باعث شده است که بلند پایهترین مقامات بانکی ایران نسبت به پتانسیل وقوع یک بحران اخطار دهند.
در طول دوره ریاست جمهوری محمود احمدینژاد به بسیاری از بانکها فشار وارد شد که وامهای با ریسک بالا را با هدف کوتاه مدت تقویت برخی از قسمتهای اقتصاد پرداخت کنند. در حال حاظر بسیاری از دریافتکنندگان این وامها، که اغلب تجارتهای با سایز کوچک تا متوسط هستند و حاشیه سود خیلی کمی دارند برای بازپرداخت این وامها با مشکل مواجه شدهاند.
با این حال هر بحران اقتصادی که اتفاق بیافتد احتمالا به شدت بحران اقتصادی ویرانکنندهای که در سال ۲۰۰۸ برای ایالات متحده اتفاق افتاد، نخواهد بود چرا که ایران در کل سطح وام کمتری در اقتصادش دارد. اما همچنان خطر وقوع این بحران در سطح بالایی باقی میماند.
چشم انداز بحران بانکداری آنقدر جدی است که رئیس بانک مرکزی ایران ولیالله سیف، امسال در سخنرانیای به مدیران مالی اخطار داد که وامهای راکد معضلی است که ممکن است تمام سودی که دولت روحانی از لحاظ اقتصادی به دست آورده را از بین ببرد. با اینکه او راهحلهایی را برای این معضل پیشنهاد داد، اما تا کنون بر سر هیچکدام از آنها توافقی صورت نگرفته است.
ذخایر مالی شرکت اقای ربیعی در هیچ بانکی سپرده گذاری نشده است. ربیعی گفت که سه سال پیش سرمایههای شرکت خود را از بانکها خارج کرده است. او میگوید به اعتقاد او ممکن است لازم باشد که بانک مرکزی ظرف ۱۸ ماه آینده برای دفع خطر بحران اقتصادی دست به مداخله بزند.
ربیعی میگوید: ما شاهد افزایش ورود شرکتهای اروپایی به ایران هستیم هر چند جریان ورودی سرمایهگذاری خارجی به ایران هنوز کند است اما نسبت به قبل بهتر شده است.