رشد اقتصادی در کوتاه مدت و بلندمدت به طور مثبت و در میانمدت به طور منفی از تغییرات نرخ ارز اثر میپذیرد. از سوی دیگر، تراز تجاری کشور نیز با وقفهای کوتاه، از شوک و نوسان نرخ ارز آسیب میبیند.
اتخاذ سیاستهای ارزی مناسب با توجه به بستر اقتصادی هر کشور، توسط سیاستگذاران آن کشور انجام میشود. در ایران، چون عرضه ارز در انحصار دولت و بانک مرکزی است، به ناچار قیمت ارز بر اساس عرضه و تقاضا تعیین نمیشود.
افزایش درآمد نفت، درآمدهای ارزی دولت را افزایش میدهد و از این رو، قیمت ارز نشانهای از توان واقعی اقتصاد ایران نبوده و مجموعهای از قیمتهای مصنوعی را به اقتصاد تحمیل میکند.
دغدغه اصلی در اقتصاد ایران، نوسانات نرخ ارز است
غلامحسین طاهری کارشناس اقتصادی در پاسخ به این سوال که نوسانات نرخ ارز چه تاثیری میتواند بر رشد اقتصاد داشته باشد، عنوان کرد: یکی از دغدغههای اصلی در اقتصاد ایران، نوسانات نرخ ارز است. در بسیاری از کشورهایی که اقتصاد پایدارتری دارند نرخ ارز کنترل میشود.
طاهری گفت: یکی از مسائلی که دولت بایستی در کنترل نرخ ارز پیش گیرد یک محاسبه علمی از نوسانات اقتصادی است چرا که این امر میتواند جلوی رانت خواران و دلالان را درکشور بگیرد.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه اگر قیمت ارز درکشور بالا رود قطعا میتواند به نفع صادرکنندگان بوده و افزایش صادرات موجب رشد اقتصادی پایدارخواهد شد، افزود: این امر میتواند برای صادرکنندگان خوب باشد، اما در داخل کشور اثرات خوبی را به همراه نخواهد داشت و کنترل نرخ ارز باید به گونه ای باشد که علاوه بر تضمین توسعه صادرات تاثیر مخرب کمتری بر اقتصاد داشته باشد.
طاهری با بیان اینکه تمام ارگانها همچون بانک مرکزی، وزارت اقتصاد باید به عنوان متولی فعالیت های اقتصادی درجهت تنظیم بازار به میدان بیایند، اظهارداشت: باید برنامه ریزی مناسبی در بخشهای دولتی و خصوصی صورت گیرد تا نوسانات نرخ ارز به حداقل ممکن کاهش یابد.
احمد آریایی نژاد کارشناس اقتصادی گفت: نوسانات نرخ ارز میتواند کشور را با چالش جدی روبه رو کند که این چالشبر شرایط بورس و ارز کشور تاثیرگذار است و باید مسئولان امر با برنامه ریزی صحیح و مدون اصلاحاتی را در این زمینه انجام دهند.
وی با بیان اینکه کنترل نرخ ارز و تنظیم بازار داخل یکی از مولفه های اقتصادی است،گفت:رشد اقتصادی نیازمند کنترل و مدیریت بازار است و برای آن باید این مهم صورت گیرد.
مسعود صوفی کارشناس اقتصادی گفت: معمولا کشورهایی که ثبات ارزی بهتری دارند از نظر نرخ ارز با مشکلات کمتری مواجه هستند و برای رشد اقتصادی پایدار کنترل نوسانات نرخ ارز الزامی است.
به گفته صوفی، افزایش نرخ ارز بصورت مداوم، نوساناتی را در قیمت کالاهای وارداتی ایجاد خواهد کرد و از این منظر شاید موجب کاهش واردات شود اما صادرات کالا را هم با مشکلات جدی مواجه خواهد کرد که این امر نیز به نوبه خود در رشد اقتصادی تاثیرگذار است.
وی با بیان اینکه برای رسیدن به رشد اقتصادی باید از کشورهای صنعتی و پیشرفته الگوبرداری کرد،گفت:کشورهای پیشرفته دارای نرخ ازر ثابت هستند که این امر موجب در دست گرفتن بازارهای هدف شده و تراز تجاری خود را مثبت کرده اند، بنابراین ایران هم برای توسعه صادرات بایدنرخ ارز را کنترل کرده تا رشد اقتصای پایدار بدست بیاید.