« بررسی سیاست مهار تورم و نقاط ضعف و قوت آن» موضوع گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما بود که احمد توکلی و حسین عبده تبریزی از اقتصاددانان و از اساتید دانشگاه کشورمان به بحث و گفتگو پیرامون آن پرداختند.
به هیچ وجه نمی توانیم بگوییم که در رکود هستیم
وی با بیان ابنکه طبق تعاریفی که از رکود داریم به هیچ وجه نمی توانیم بگوییم که در رکود به سر می بریم افزود: البته مردم این احساس را ندارند که نرخ رشد ده درصدی در اقتصاد کشور اتفاق افتاده است و علت نیز این است که این رشد باید به طور مداوم ادامه پیدا کند ضمن آن که هنوز بخش قابل توجهی از درآمدهای نفتی به کشور نرسیده که بتوانیم از آن بهره مند شویم.
توکلی نیز با اشاره به آمار متفاوتی که توسط بانک مرکزی و مرکز آمار پیرامون نرخ رشد اقتصادی مطرح می شود، اظهار داشت: مرکز آمار این نرخ را ۷/۲ درصد و بانک مرکزی نیز آن را ۱۱/۴ درصد اعلام می کنند که این اختلاف آماری آمار هر دوی آن ها را زیر سوال می برد.
وی ادامه داد: نرخ رشدی که صندوق بین المللی پول برای ایران در سال های ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۷ پیش بینی کرده ۶/۶ درصد است که ۸۸ درصد از این رشد متعلق به فروش بیشتر نفت خام و ۱۲ درصد آن مربوط به بخش غیر نفتی است که البته آن هم متاثر از نفت است.
توکلی با بیان اینکه فروش نفت خام شغل ایجاد نمی کند و در بخش غیر نفتی نیز ظرفیت های خالی داریم یادآور شد: در سال ۹۴ به میزان ۲ میلیون و ۷۳۰ هزار بیکار داشتیم که این رقم در سال ۹۵ به ۳ میلیون و ۲۰۳ هزار نفر رسید؛ بابت نرخ رشد اقتصادی هم می توانیم از دولت متشکر باشیم و هم می توانیم بگوییم این، آن چیزی نیست که دنبالش هستیم.
عبده تبریزی در پاسخ به این که از سال ۹۲ تا ۹۵ چند سال را در رکود اقتصادی بودیم اظهار داشت: در اولین سالی که دولت کشور را تحویل گرفت نرخ رشد منفی شد و بعد آمار روی صفر آمد و پس از آن نیز به تدریج رشد اقتصادی مثبت شد.
وی ادامه داد: بحثی که آقای توکلی در مورد اعداد و ارقام متفاوت مربوط به نرخ رشد اقتصادی مطرح کردند باید عنوان کنم که بانک مرکزی پایه را سال ۹۰ و مرکز آمار نیز پایه را سال قبل گذاشته است اما در مجموع ۶۵ درصد نرخ رشد متعلق به بخش نفت است.
نرخ مشارکت اقتصادی به زیر ۴۰ درصد رسیده است
این استاد دانشگاه با بیان اینکه نرخ کسانی که وارد بازار کار می شوند از نرخ شغلی که ایجاد می شود کمتر است اظهار داشت: در دولت قبل تقریبا هیچ کاری نتوانستیم ایجاد کنیم و آن موجودی به این دوره منتقل شد ضمن آنکه بدتر از بیکاری کاهش نرخ مشارکت در اقتصاد است که به زیر ۴۰ درصد رسیده است.
احمد توکلی نیز در بخش دیگری از اظهاراتش درباره اینکه رکود چه خسارت هایی را برای جامعه و تولیدکنندگان دربر دارد گفت: در هر خانه ای دو، سه تحصیل کرده بیکار است ضمن اینکه بیکاری شاغلین موجود نیز منشاء هزاران گرفتاری و ناهنجاری خواهد شد.
وی با بیان اینکه وقتی رکود ایجاد شود تولید و نرخ رشد پایین است گفت: فروش نفت خام تنها منجر به افزایش درآمد ملی می شود البته این افزایش می تواند شغل هایی را نیز ایجاد کند.
عبده تبریزی نیز با تاکید بر اینکه سیاست دولت هیچ گاه سیاست انقباضی نبوده بیان داشت: این که دولت نتوانسته به قدر کافی در اقتصاد پول خرج کند ، دلیلش این بوده که پولی نبوده که خرج کند.
تشدید واردات به رکود کمک کرد
وی با اشاره به اینکه، کاهش قدرت خرید مردم به دلیل توزیع نامناسب ثروت است عنوان کرد : تشدید واردات به رکود کمک کرد و این مسئله به تولید ضرر زد و در نهایت سبب ایجاد شغل برای کارگران کشورهای خارجی و بیکاری برای کارگران کشورمان شد.
این اقتصاددان با اشاره به اینکه، این دولت آمد تا کارهای دولت قبلی را انجام ندهد ادامه داد: آقایان وقتی آمدند قول های جدی دادند و لذا مدل نئوکلاسیک را باور دارند و این مدل بعد از جنگ شروع شد و هم زمان احمدی نژاد با همین مدل کار می کرد و کار را خراب کرد و با ایران این مدل سازگار نبود.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه، بالاتر از نرخ متوسط جهانی تورم داریم اظهار داشت: موانع نهادی داریم که تولید را گران تمام می کند.
توکلی با اشاره به اینکه، دولت نرخ انرژی را ثابت نگه داشته است عنوان کرد: اما دولت همه چیز را به سیاست خارجی گره زده است.
دولت خیلی جاها موفق عمل نکرده است
این اقتصاددان با اشاره به اینکه، دولت توانست بازار ارز را کنترل کند افزود: دولت خیلی جاها موفق عمل نکرده است زیرا همه چیز را به سیاست خارجی گره زده است.
این دولت بلائی بر سر صندوق توسعه ملی آورد که احمدی نژاد بر سر حساب ذخیره ارزی آورد
این استاد دانشگاه با بیان اینکه، با درست کردن سیاست خارجی همه چیز درست نمی شود خاطرنشان کرد: این دولت بلائی بر سر صندوق توسعه ملی آورد که احمدی نژاد بر سر حساب ذخیره ارزی آورد و دولت در طول چهار سال گذشته از صندوق توسعه ملی به دلایل مختلف پول گرفته است.
وی با اشاره به اینکه، در مجلس نهم سه بار جلوی دولت را گرفتیم افزود: احمدی نژاد میخواست 74 هزار میلیارد در بیاورد تا بدهی خود را صفر کند اما جلوی احمدی نژاد را گرفتیم.
توکلی با اشاره به اینکه، روحانی هم سه بار دور خیز کرد تا این کار را انجام دهد گفت: 45 هزار میلیارد از پول پوک استفاده شد و رفع و رجوع شود.
دولت یازدهم به اصلاح بودجه ریزی اعتنا نکرد
وی با اشاره به اینکه، اثر نفت در بودجه فقط تابع درآمد ارزی نیست بلکه تابع نرخ ارز هم هست گفت: دولت یازدهم به اصلاح بودجه ریزی اعتنا نکرد و این دولت بخش نفت و پتروشیمی را پیشران تلقی کرد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه، دولت هزینه های جدیدی برای خود خلق کرده است گفت:تعرفه های پزشکی سبب تبعیض ناروا میان پزشکان، پرستاران و کادر پزشکی شد و ضد تولید بود زیرا در این صورت روحیه ملی و همبستگی کم می شود و در نهایت باعث نارضایتی و کم شدن اعتبار دولت می شود.
دریافت های نجومی سبب رمیدن مردم از دولت شد
توکلی با اشاره به اینکه، بیکاری در ایران با بیکاری در غرب فرق می کند ادامه داد: دریافت های نجومی اثر کاهنده در تعلق ملی و تفاهم اجتماعی دارد و حتی کسانی که تخلف کرده بودند تنزیه کردند و این سبب رمیدن مردم از دولت می شود.
وی با اشاره به اینکه، پول جایی که می چرخد مراقبت زیادی نیاز دارد و باید کنترل شود افزود: این کنترل به دست دولت است لذا بی انضباطی زمینه ساز فساد است.
عبده تبریزی در ادامه این گفتگو با اشاره به اینکه، بخشی از فرصت از دست رفته مربوط به این می شود که نتوانستیم اشتغال ایجاد کنیم گفت: 7-8 سال بیکاری و حجم عظیمی از بدهی به این دولت به ارث رسیده است.
وی با اشاره به اینکه، از سال 86 همه چیز به سمت منفی شدن رفت ادامه داد: درآمد سرانه60 درصد بالاتر از رقم فعلی است ، این دولت بهتر می توانست عمل کند و لذا، عملکرد این دولت در خیلی از حوزه ها مثبت بوده است.
برجام گشایش های قابل ملاحظه ای داشت
این اقتصاددان با اشاره به اینکه، برجام گشایش های قابل ملاحظه ای داشت افزود : برجام دستاوردی بود که در راستای آن توانستیم درآمد نفت را دو برابر کنیم و این از موفقیت های دولت یازدهم است، اما با آمدن ترامپ وضعیت دشوارتر شده است.
عبده تبریزی با اشاره به اینکه، ستادهایی در چارچوب اقتصاد مقاومتی شکل گرفته است اضافه کرد: وقتی درآمد تضعیف می شود می توان از صندوق برداشت کرد و این برداشت از20 درصد به 30 درصد رسیده است.
مرجع نهایی تسویه حساب ها در قوه قضائیه است
وی با اشاره به اینکه، درآمد حقیقی دولت نسبت به سال90 کاهش یافته است عنوان کرد: امکان توسعه با گسترش فساد وجود ندارد لذا، مرجع نهایی تسویه حساب ها در قوه قضائیه است و در این قوه باید ضوابطی باشد تا بتوان کنترل های لازم را انجام داد.
عبده تبریزی با اشاره به اینکه، مالیات های 5-6 سال اخیر به دلیل فشار ها 2 برابر شده است افزود: کسانی که برای دادن مالیات شناسایی شده اند تحت فشار بیشتری قرار دارند.
دولت باید در جهت اطلاع بودجه اقدامات لازم را انجام دهد
این اقتصاددان با بیان اینکه، دولت باید در جهت اصلاح بودجه اقدامات لازم را انجام دهد اظهار داشت: بحث بهره وری و کاهش هزینه ها مربوط به بخش کارایی است و این مسئله لزوما به دست دولت نیست بلکه نیاز به عزم عمومی دارد.