به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی(WTO)نقش تاثیرگذاری در پیشرفت و شکوفایی اقتصادی کشور ایفاء خواهد کرد، امری که حصول آن منوط به الزامات خاصی است که در صورت عدم تامین آن،عملا روند تحقق چنین موضوعی با موانع و دشواری هایی جدی مواجه خواهد بود.
برای ورود به سازمان مذکور،کشورهای عضو باید موافقت خود را اعلام نمایند و به نوعی باید گفت،اجماع از سوی اعضا،ضرورتی اجتناب ناپذیر محسوب می شود که نمی توان به سادگی از آن گذشت و در مرحله بعد،تامین شرایط لازم از دیگر مولفه هایی است که در این الحاق موثر و تعیین کننده خواهد بود.
برای نخستین بار،در سال 1375 درخواست پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی بصورت رسمی اعلام شد،بعد از این اعلام،قریب به یک دهه پیگیری ها برای چنین امری،بصورت کارآمدی عملیاتی نشد.
از سال 1384،گام های جدی تری برای الحاق اشاره شده برداشته شد،در حین مذاکرات هسته ای،برخی از کارشناسان،ضرورت مطرح شدن این امر را به بحث و بررسی گذاشتند و سپس وزیر صنعت،معدن و تجارت در سفری که به وین داشت،اعلام کرد پیگیری ها برای تحقق و تامین تدارکات این موضوع،مد نظر قرار گرفته است.
علیرغم اهمیت پیوستن به سازمان تجارت جهانی،موضوع الحاق و پیوستن ایران در مذاکرات هسته ای بصورتی جدی و اولویت دار مدنظر قرار نگرفت و حداقل اخباری در رسانه ها دال بر این امر منتشر نشد که البته در صورت چانه زنی در این خصوص نیز لزوما تضمینی برای حصول آن وجود نداشت،حداقل رویکرد غیر سازنده طرف آمریکایی این گمانه زنی را به یقین تبدیل کرده است.
با همه این اوصاف،پس از روی کار آمدن ترامپ،سیاست های خصمانه او،بیش از پیش،احتمال عهد شکنی های هر چه بیشتر را به ذهن متبادر می سازد که به تبع در چنین شرایطی،سرنوشت پیوستن ایران به WTO نیز از این رویه خصمانه مستثنی نیست.
امید مشفق،محقق و پژوهشگر اقتصاد سیاسی با اشاره به لزوم پیوستن به سازمان تجارت جهانی به عنوان یک ضرورت جدی و اولویت دار اظهار داشت:در آینده عمده مبادلات تجاری و اقتصادی بین المللی در دایره سازمان تجارت جهانی انجام می پذیرد که به تبع کشوری که در خارج از این چارچوب قرار گیرد متضرر خواهد شد.
وی افزود:در این میان،کشورهایی که اقتصاد آنها به نفت وابستگی دارد،چندان دچار مشکل نخواهند شد،زیرا به هر ترتیب از محل فروش نفت،قادر به اداره امور خواهند بود،اما اقتصاد وابسته به نفت از اساس رویه ای غلط و اشتباه است که باید تجدید نظر لازم در این خصوص لحاظ شود.
مشفق عنوان کرد:با عنایت به تاکیدات مقام معظم رهبری بر لزوم خارج شدن و فاصله گرفتن از اقتصاد نفتی، اقداماتی از سوی دولت برای حصول این امر در دستور کار قرار گرفت که البته همچنان تا رسیدنِ به نقطه مطلوب،فاصله بسیاری وجود دارد.
محقق و پژوهشگر اقتصاد سیاسی گفت:به واقع با منطق ترسیم شده،فاصله گرفتن از اقتصاد نفتی،اقتضائاتی دارد که یکی از آنها ورود به عرصه رقابت های جهانی است و عدم حصول این امر با هزینه هایِ جدیِ خاصِ به خود همراه خواهد شد.
مشفق گفت:به نظر می رسد،عدم توان ایران برای رقابت با برندهای جهانی در حوزه مذکور تردیدهایی را برای الحاق به WTO در داخل ایجاد کرده است.
محقق و پژوهشگر اقتصاد سیاسی عنوان کرد:مانع جدی دیگر به برخی از مناقشات و اختلافات سیاسی و زاویه آمریکا با مبانی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران معطوف می شود که به بهانه های مختلف و در قالب های هسته ای،حقوق بشر،فعالیت های نظامی،ظهور و بروز پیدا می کند و این در شرایطی است که در بسیاری از موارد فوق،مصادیق متعددی از فعالیت های هسته ای،نظامی و حقوق بشری وجود دارد که بعضا از سوی برخی کشورهای دنیا زیر پا گذاشته می شود و ایالات متحده بر خلاف ادعاهای بشر دوستانه و بدون هیچگونه حساسیتی،مراودات و تعاملات نزدیکی را با آنها در دستور کار قرار داده است.
وی افزود:با چنین شرایطی ،یکی از موانع اصلی الحاق ایران به WTO را باید در مسائل سیاسی جستجو کرد.
*لزوم حمایت از صنایع آسیب پذیری و تحقق سیاست های اقتصاد مقاومتی
الهام ضیاء،دانش آموخته رشته اقتصاد با اشاره به ضرورت حمایت های جدی تر وزارت صنعت،معدن و تجارت از تولید ملی و داخلی و بخصوص صنایعی که آسیب پذیر هستند،عنوان کرد:هر آنچه مشکلات حوزه صنعت مرتفع شود به همان میزان بستر لازم برای تحقق شکوفایی و رونق اقتصادی پایدار فراهم خواهد شد.
وی افزود:اتخاذ تدابیر موثر و هوشمندانه از سوی وزارت صنایع از مولفه هایی است که می طلبد با لحاظ کردن نگاهی ویژه، عملیاتی و محقق شود.
ضیاء گفت:در صورت تعریف و طراحی برنامه ریزی مدون و اصولی،روند تحقق سیاست های اقتصاد مقاومتی نیز تسریع می شود و به تبع در چنین شرایطی زمینه لازم برای مبدل شدن ایران به یک قدرت اقتصادی توانمند و مطرح به نحو شایسته تری فراهم خواهد شد.
وی افزود:رهبری معظم انقلاب به کرات به توانمندی های ایران اسلامی تاکید کرده اند و بدون تردید با پیگیری و تامین منویات معظم له،ایران قادر خواهد بود همچون عرصه های علمی،در حوزه صنایع نیز شایستگی های خود را در حوزه های گوناگون به اثبات برساند.
دانش آموخته رشته اقتصاد عنوان کرد:رویکرد توجه به توانمندی های داخلی نقشه راهی استراتژیک و راهبردی،برای برون رفت از چالش های اقتصادی به شمار می رود که با تامین شایسته آن،قطعا نادیده گرفتن ایران در معادلات اقتصادی امکان پذیر نخواهد بود،آنچنان که این امر در بسیاری از حوزه ها به جهانیان اثبات شده و این روند و مبنی را می توان در حوزه های اقتصادی و صنعتی و تولیدی نیز الگو قرار داد.
*گره زدن سرنوشت اقتصادی ایران به رویکرد ترامپ منطقی نیست
فرید شکوهی،یکی از فعالان حوزه صنعت و تولید و دانش آموخته رشته علوم سیاسی گفت: متاسفانه برخی گمان می کنند با روی کار آمدن ترامپ،مسیرِ تاریخ ایران تغییر می کند که این تحلیل بسیار بی پایه و نامعقولی است زیرا در طول حداقل چهار دهه گذشته ایالات متحد در دشمنی با ایران کم نگذاشته است.
وی افزود:گره زدن سرنوشت ایران به رئیس جمهور منتخب آمریکا و نحوه سیاستگذاری های او،تحلیلی غیر منطقی است،زیرا در عمل اثبات شده،دموکرات یا جمهوری خواه هر دو از عناد با نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و مردم پرهیزی ندارند و در هر جا که عقب نشینی از سوی طرف آمریکایی وجود داشته،نه از حیث تعامل مثبت و سازنده،بلکه از زاویه اقتدار ایران اسلامی قابل تحلیل و بررسی است.
شکوهی در خاتمه یادآور شد:دنیا به آمریکا خلاصه نمی شود و در صورت اتخاذ برنامه های اصولی و هوشمندانه، می توان بی اعتنا به آمریکا،تعامل های مثبت و سازنده با بسیاری از کشورهای آسیایی،آفریقایی،آمریکای جنوبی و حتی اروپایی را تعریف،طراحی کرد و قطعا با ارتقای توانایی های بومیِ داخلی ،همگرایی با دیگر دول و کشورهای جهان تسهیل خواهد شد که خروجی این هم افزایی،حامل نتایج مثبت و هر چه مطلوب تری برای ایران خواهد بود.
