عباس آخوندی با اشاره به بازخوانی شهرهای مدرن ایران اظهار کرد: مدتی درباره وضعیت شهری ایران اندیشه می کردم که تصویر از شهر تهران، مشهد، اصفهان یا هر کلانشهری دیگری چه چیزی را به ذهن متبادر می‌کند.
وی با اشاره به بحث روشنایی در اندیشه افزود: خیلی ها برای توسعه و آینده ایران این نظریه را دارند که به نقد سنت بپردازیم تا به توسعه برسیم، یک اندیشمند تاریخی ایران می‌گوید باید معکوس عمل کنیم و ببینیم زندگی مدرن چگونه وارد ایران شد.
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به کتاب مشروطه ایران که به نقد مدرنیته می‌پردازد بر نیاز به نقد سنت تاکید کرد و گفت: خاطرم هست سه سال پیش که مسئولیت وازرت را پذیرفتم تعدادی از رفیقان شفیق پیشنهاد دادند که یک ساختمان 100 طبقه بسازیم تا نشان دهیم ما هم می‌توانیم. این کار نشان می‌دهد که ما خیلی کشور مقتدر و مدرنی هستیم. این نکته کلیدی است که من دوست دارم دوستان به آن توجه کنند.
آخوندی افزود: در اقتصاد سیاسی بحثی را به عنوان برون ریز داریم که می‌گوید انسان‌ها علاقه دارند هزینه خودشان را بیرون ریخته و به دیگری تحمیل کنند. با یک ساختمان بلند تمام آسایش و آفتاب را از همسایه می‌گیرید. برای این‌که به آفتاب بیشتری با ارزان‌ترین قیمت برسید هزینه به یک جامعه، ملت.. تحمیل می‌کنید. یک ساختمان بلند تحمیل هزینه به جامعه است،یعنی هزینه یک سازنده را به یک جامعه تحمیل می‌کنید.
وی با طرح این پرسش که وظیفه دولت در اینجا چیست، ادامه داد: وظیفه دولت درون‌ریز کردن هزینه برون ریز است، باید در موضوع سرمایه‌گذاری هزینه برون‌ریز شود.
وی اظهار کرد: دفع پسماند بیمارستانی دارای قوانین خاصی است و هزینه آنرا باید در بیمارستان لحاظ شود و امکان پذیر نیست آنرا به جامعه تحمیل کرد.
وی بیان کرد: زمینی در گوشه‌ای وجود دارد آیا مالک که باید بگوییم سوداگر و شهرداری‌ها مجاز هستند برای یک شهر هزینه ایجاد کنند و تمام هزینه‌ها را به مردمان یک شهری تحمیل کنند چون می‌خواهند از زمین استفاده بهتری کنند. نحوه بلندمرتبه سازی در ایران هزینه کردن از جیب ملت ایران است.
وزیر راه و شهرسازی گفت: این نکته خیلی خیلی مهمی در اقتصاد سیاسی است که می‌گویند کشوری موفق است که بتواند همه را موظف کند که نتوانند هزینه خود را به دیگری تحمیل کند. اگر کسی بتواند پساب صنعتی را در رودخانه بریزد دیگر عدلی در آن کشور نیست.
آخوندی با بیان این‌که دامنه مفهوم برون ریز در اقتصادی سیاسی بسیار گسترده است، تصریح کرد: در ایران با افتخار می‌گویند فلان پروژه را بدون هزینه اجرا کردیم. مگر امکان پذیر است که یک پروژه بدون هزینه اجرا شود؟
وی یادآور شد: ایران در یک منطقه خشک قرار دارد و زندگی شهری در کشورمان پراکنده بوده است. بعد از آمدن فناوری به ایران این تصور که ما به لطف و کمک فناوری می‌توانیم شیره طبیعت را بکشیم و هر جا که خواستیم هر نوع تصرفی را در طبیعت انجام دهیم این یکی از بحث‌های مهمی است که باید مایه عبرت ما باشد. در ایران اساسا شهر بزرگ نداشته‌ایم، این درک غلط ما از فناوری بود که بدون توجه به منابع زیستی می‌توانیم منابع زیستی را جابجا کنیم.
وی با بیان این‌که برای آینده ایران بسیار بسیار نگرانم، گفت: آخر کار تهران چه ظرفیت زیستی دارد، تصور کنیم آب را از دریای عمان به تهران بیاوریم. تمام وسایل نقلیه را هیبریدی کنیم آیا باز هم تهران قابلیت زندگی دارد؟
وزیر راه افزود: بخش عمده‌ای از طراوات هوا توسط نسیم‌های کوه به دشت انجام می‌شود، اما آیا با این همه مانع (ساختمان‌های بلند) می‌توانیم زندگی خوبی را در تهران تصور کنیم.
آخوندی با تاکید بر این‌که الان زمان بازاندیشی است، بیان کرد: الان اصلی‌ترین مسئله در شهر میاندوآب،آب است. خیلی مهم است سازگاری با طبیعت. در اولین سفری که به مشهد داشتم با دولت، اولین خواسته رسمی انتقال آب از دریای عمان به مشهد بود. آیا امکان تداوم این مسئله وجود دارد.
وی با اشاره به درخواست انتقال آب از دریای عمان به زاهدان، ادامه داد: هزینه هر مترمکعب این آب 12 هزار تومان است که قرار است آنرا با قیمت 200 تومان برای هر مترمکعب به فروش برسانند! چه دلیلی دارد آب دریا را بیاوریم، بهتر نیست جمعیت را به کنار ساحل دریا ببریم.
وی بیان کرد: به مدد فناوری می‌توانیم آب را شیرین و پمپاژ کنیم،اما آیا این خردمندانه است چون قدرت داریم از چندین برابر ظرفیت موجود طبیعت استفاده کنیم.
