ساعت 14:30 دقیقه آخرین روز هفته ای که گذشت با حضور وزیر راه، مدیرعامل ایرباس، تعدادی از معاونان حوزه حمل ونقل و مسکن آخوندی و قائم مقام های وی در حوزه هوا و مسکن، تعدادی از نمایندگان مجلس و خیلی از کارکنان هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران اولین فروند از هواپیماهای ایرباس خریداری شده وارد کشور شد.
در حاشیه این مراسم کاشان قائم مقام وزیر راه و شهرسازی با اشاره به احتمال استفاده از منابع موسسات لیزینگ بینالمللی و تاکید بر این که "تحریمهای احتمالی شامل قراردادهای خرید هواپیما نمی شود گفت: در شرایط احتمالی برگشت تحریمها تمام قراردادها معتبر هستند و تحریم عطف به ما سبق نمیشود و این کمپانیها حق جریمه هم ندارند.
وی درباره تامین مالی این قرارداد افزود: بخشی از فاینانس قرارداد خرید هواپیما از ایرباس توسط شرکت ایرباس با بازپرداخت 10 ساله و بخشی دیگر از فاینانس از موسسات مالی و بازپرداخت 18 ساله تامین می شود.
وی با بیان این که اگر شرایط اجازه دهد در آینده میتوانیم از منابع موسسات لیزینگ بینالمللی هم استفاده کنیم، اظهار کرد: پیش پرداخت بعدی ایرباس زمانی انجام میدهیم که دو فروند هواپیمای دیگر (ایرباس 330) وارد ناوگان ایران ایر شود.
قائم مقام وزیر راه افزود: مانند سایر قراردادها 15 تا 20 درصد پیش پرداخت اولیه را ایران ایر میپردازد و بقیه توسط فاینانس تامین می شود.
یک روز پس از ورود ایرباس 321 به کشور وزیر راه و شهرسازی مهمان برنامه فرمول یک بود. آخوندی در این برنامه ورود اولین ایرباس نو به کشور را آغاز نوسازی کل ناوگان هوایی ایران و بزرگترین اتفاق در صنعت هوانوردی ایران دانست و با ابراز اینکه "نوسازی کار کوچکی نیست چراکه بیش از دو برابر کل ناوگان هوایی ایران است" افزود: نگرانیها در خصوص عدم پایبندی طرف مقابل به تحویل هواپیماها توسط عدهای ناشی از یک تفکری است که نسبت به خودشان تردید دارند، اگر به ایران ایمان داشته باشیم یک قرارداد رسمی بستهایم، چرا ندهند، البته همه چیز در عالم سیاست ممکن است روی دهد اما وقتی قراردادی را امضا میکنید دو طرف باید به آن متعهد باشند.
وی با اظهار اینکه یک کار رسمی در سطح جهان انجام شده است، ادامه داد: قیمت اسمی این قرارداد 35 میلیارد دلار است و آغاز یک اتفاق بسیار بزرگ در تاریخ ایران و آغاز بازگشت به اقتصاد جهانی است.
وی تأکید کرد: بهزودی دو فروند ایرباس 330 قارهپیما و چند فروند هواپیمای ATR هم وارد کشور میشود.
از دیماه سال گذشته یعنی زمان اعلام تفاهم خرید 114 فروند هواپیما با ایرباس توسط وزیر راه تا امروز که آخرین روزهای دی 95 را می گذرانیم، نحوه تامین منابع مالی بزرگترین قرارداد خرید هواپیما در هاله ای از ابهام قرار دارد.
قیمت واقعی خرید این هواپیماها نامشخص است که به گفته مدیرعامل هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران محرمانه است و طرفین قرارداد نمی توانند درباره آن اطلاع رسانی کنند. اما مسئله مهم ترین نحوه تامین مالی خرید هواپیما برای هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران است.
وزیر راه و شهرسازی همواره یکی از ویژگی ها خرید 200 فروند هواپیما را عدم تامین مالی از سوی دولت اعلام کرده است، اما در این بین چند پارادوکس بزرگ وجود دارد؛ یکی آن که آخوندی می گوید یک دلار هم از جیب -دولت- برای خرید هواپیما هزینه نشده و خود شرکت ایران ایر منابع مالی را تامین می کند.
هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران یکی از زیانده ترین ایرلاین های دولتی کشور است و دخل و خرج آن هیچ وقت با هم نخوانده است. با توجه به این مسئله این سئوال مطرح می شود که شرکت مذکور به عنوان مثال پیش پرداخت های خرید هواپیمای تازه وارد را از کجا تامین کرده است. یا پیش پرداخت هایی که قرار است برای دو ایرباس 330 به ایرباس داده شود، چگونه و از چه مسیری تامین خواهد شد؟
آنچه مسلم است قرارداد به قول آخوندی "شاهکار" پُر از ابهام است و مسئولان مربوطه از جمله وزیر راه و شهرسازی تاکنون نسبت به رفع آنها به انحای مختلف طفره رفته اند، چه آن که در نشست خبری حاشیه ورود ایرباس 321 مدیرعامل ایران ایر به بهانه محرمانه بودن از ارائه اعداد و ارقام مربوط به خرید هواپیما خودداری کرد.
به هر حال با توجه به اعلام وزیر راه و شهرسازی مبنی بر ارزش 35 میلیارد دلاری قراردادهای خرید هواپیما برای ایران ایر و همچنین مد نظر قرار دادن بازپرداخت 18 ساله قیمت هواپیماها، دولت های 12، 13، 14، 15 و 16 یعنی پنج دولت آینده جمهوری اسلامی ایران درگیر شاهکار وزیر راه خواهند شد.
به عبارت دیگر با توجه به نرخ روز ارز (3923 تومان برای هر دلار) خرید 200 فروند هواپیما 140 هزار میلیارد تومان به اقتصاد کشور هزینه تحمیل میکند.