نوزدهم خرداد امسال بود که رئیس‌جمهور در جمع اعضای شوراهای عالی کشور گفت: «مردم پیش از برجام هر روز با یک تحریم جدید مواجه بودند اما اکنون و بعد از برجام، هر روز یک گشایش در امور حاصل می‌شود که جای شکرگزاری دارد.»
در همان روزها بود که خبر تعطیل شدن کارخانه بزرگ اَرج به عنوان بزرگترین گشایش بعد از برجام به تیتر یک اخبار اقتصادی کشور تبدیل شد و پس از آن کارخانه‌های بزرگ و کوچک دیگری نیز به سرنوشت ارج دچار شدند.
اما این "گشایش" را هزاران کارگری باید معنی کنند که نام آن‌ها در لیست سیاه کارگران اخراجی و تعدیل شده صنایع بزرگ و کوچکی قرار گرفته که این روزها معنی بی‌پولی را بهتر از هر زمان دیگری درک می‌کنند.
بیکار شدن 15 هزار کارگر اصفهانی در 6 ماهه نخست امسال و بدهی 6 تا 9 ماهه بیش از 100 کارخانه تولیدی به کارگران، رشد بیمه بیکاری و افزایش 2.1 درصدی نرخ بیکاری نسبت به سال گذشته خود گویای همه چیز است. این‌ها آمار و ارقامی است که رئیس خانه صنعت و معدن ایران که ریاست اتاق بازرگانی استان اصفهان را نیز برعهده دارد مطرح می‌کند.
عبدالوهاب سهل آبادی می‌گوید: متأسفانه نرخ رشد بیکاری در استان اصفهان نسبت به سال گذشته 2.1 درصد افزایش پیدا کرده، این در حالی است که در اصفهان 8 هزار واحد صنعتی و معادن مختلف وجود دارد.
وی ادامه می‌دهد: رشد بیمه بیکاری نیز در این استان در سال جاری 27 درصد افزایش یافته است، در مجموع از فروردین تا شهریور امسال حدود 15 هزار کارگر بیکار شده‌اند و بیش از 103 کارخانه تولیدی استان هم حقوق معوق بیش از 6 تا 9 ماهه در بخش کارگری دارند.
طلب‌های بالای شرکت‌های خصوصی از دولت
اما نکته کلیدی صحبت‌های سهل آبادی اینجاست که اشاره می‌کند: بسیاری از افرادی که می‌توانند این 15 هزار نیروی بیکار را جذب کنند طلب‌های بالا از دولت دارند، در شرایط فعلی واحدهای تولیدی امکان حرکت ندارند، حتی به نظر من صنعت و تولید نیازمند عفو عمومی است، از مسئولان درخواست می‌کنم اقدامات لازم را در این زمینه انجام دهند.
بسیاری از شرکت‌ها و کارخانجات بخش خصوصی امروز در انتظار پرداخت طلب‌های بالا از دولت هستند. یکی از این طلبکاران، شرکت ریف دارنده عنوان بزرگترین مجتمع تولیدی صنایع شیمیایی ایران در سال 91 است. ریف، به عنوان کارآفرین نمونه کشور در سال 91، تولیدکننده محصول نمونه کشور و واحد تولیدی نمونه کشور در سال 93 اما با روزهای اوج خود فاصله گرفته تا جایی که حتی مجبور است فرم اخراج صدها نفر از کارگران خود را امضا کند.
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در نشست اخیر خود با خبرنگاران برای نخستین بار از وضعیت مالی شرکت ریف صحبت کرد. سمیه محمودی که در نشستی خبری پاسخگوی خبرنگاران شهرستان شهرضا بود درباره وضعیت شرکت ریف گفت: شرکت ریف مبلغ 620 میلیارد ریال از وزارت راه و شهرسازی طلبکار است اما به دلیل عدم پرداخت این بدهی، این شرکت مجبور به اخراج 400 نفر از کارگران خود شده است.
وزارت راه هربار بابت بدهی‌های خود مبلغ کمی پرداخت می‌کند
مدیرعامل کارخانه خودرنگ از کارخانجات زیرمجموعه شرکت ریف درباره وضعیت این کارخانه می‌گوید: شرکت ریف از چندین دستگاه و نهاد طلبکار است، عمده آن‌ها یکی از شرکت‌ها با حدود 18 میلیارد تومان بدهی است، علاوه بر این شهرداری‌ها و وزارت راه و شهرسازی نیز به ما بدهکار هستند.
رسول باطنی ادامه می‌دهد: وزارت راه نیاز ما را تأمین نمی‌کند، هر بار بابت بدهی سنگینی که دارند مبلغ کمی پرداخت می‌کنند، از سوی دیگر فشار بانک‌ها نیز وجود دارد، سررسید پول‌ها رسیده و تمدید نمی‌کنند، ال سی برای ما باز نمی‌شود و در مجموعه به دلیل کمبود نقدینگی نمی‌توانند بدهی‌های خود را پرداخت کنند.
خبری از باز شدن ال سی نیست
وی به رکودی که شرکت ریف به آن دچار شده اشاره می‌کند و می‌گوید: از 2،3 سال پیش اوضاع اینگونه شد، اگر بانک‌ها کمک کرده و طلب‌ها را حدود 2 سال عقب بیندازند، از سوی دیگر ال سی باز کنند تا اجناس موردنیاز را وارد کنیم بخشی از مشکلات ما برطرف می‌شود، وزارت راه حتی اگر نصف بدهی خود را به ما پرداخت کند چرخ‌های کارخانه می‌چرخد و از این وضعیت خارج می‌شویم.
مدیرعامل کارخانه خودرنگ راه برون رفت تولید داخلی از مشکلاتی که امروز با آن دچار است را تلاش خود مردم می‌داند، وی ادامه می‌دهد: اگر مشکلات از داخل حل شود هیچ موضوع خارجی نمی‌تواند ما را دچار مشکل کند، مردم باید با یکدیگر متحد باشند و در مقابل رانت‌خواری‌ها و چپاول‌گری‌ها بایستند.
وی می‌گوید: ما رنگی تولید می‌کنیم که 5 درصدش سود است، 9 درصد مربوط به دارایی و ارزش افزوده و 25 درصد هم بانک‌ها دریافت می‌کنند، به این ترتیب مشکلات ایجاد می‌شود.
تسهیلات دولت شامل حال ریف نشد
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اصفهان چندی پیش از آغاز پرداخت تسهیلات به واحدهای دچار مشکل در اصفهان خبر داده بود، اسرافیل احمدیه با اشاره به ثبت‌نام 4 هزار و 500 واحد برای استفاده از تسهیلات، گفت: 1000 میلیارد تومان تسهیلات به واحدهای تولیدی استان اصفهان اختصاص یافت.
اما باطنی عنوان می‌کند که این تسهیلات شامل حال شرکت ریف نشده است. وی می‌گوید: در منطقه ما شاید حدود 500 تولیدکننده وجود دارد که تا ظرفیت 50 درصد کار می‌کنند، موضوع پرداخت تسهیلات نیز شامل حال ما نشده چون فعلا با کارخانجات زیر 100 نفر شروع کرده‌اند، هرچند ما نیز کم‌کم در حال تبدیل شدن به کارخانه‌ای با کمتر از 100 کارگر هستیم!
وی با اشاره به تعداد کارگران اخراجی این شرکت به دلیل بدهی‌ها می‌گوید: از 900 کارگر، حدود 400 کارگر از مجموعه جدا شده‌اند و اکنون با کمتر از 500 کارگر کار می‌کنیم.
گفتنی است؛ شرکت ریف یکی از چندین واحد تولیدی در استان اصفهان است که به سبب مشکلات ناشی از رکود اقتصادی با کاهش ظرفیت تولید و تعدیل نیروهای کار خود مواجه شده است.
