ترامپ چگونه می تواند بر بازار مسکن ایران اثر بگذارد؟
به گزارش خبرانلاین از زمانی که نتیجه انتخابات آمریکا مشخص شد و ترامپ برخلاف انتظارها توانست در میدان مبارزه با کلینتون، پیروز شود، تحلیلهای مختلفی از تاثیر سیاستهای احتمالی ترامپ بر اقتصاد و بازار ایران مطرح شده است. یکی از این بازارها، مسکن است که تقریبا از سه سال گذشته به رکود رفته، اما برخی پیشبینیها حاکی از آن است که بهزودی شاهد رونق در بازار مسکن خواهیم بود و هماکنون در دوران پیشرونق قرار داریم؛ اگرچه در مقابل، تحلیلهایی در قالب ادامه رکود مسکن در حال تقویت است. با توجه به این شرایط، این سوال مطرح است که آیا ترامپ میتواند در بازار مسکن ایران اثرگذار باشد و اگر پاسخ مثبت است، این تاثیر چگونه بروز خواهد کرد؟
شاید در این خصوص بد نباشد به حزبی که از دونالد ترامپ در ایام رقابتهای انتخاباتی ریاستجمهوری آمریکا حمایت کرد، اشاره کنیم. ترامپ در کارزار انتخاباتی نفسگیر و طولانی و تحت حمایت مالی جمهوریخواهان، توانست هیلاری کلینتون، نامزد دموکراتها را شکست دهد و بهعنوان چهل و پنجمین رییسجمهور آمریکا انتخاب شود.
حزب جمهوریخواه ایالات متحده آمریکا، یکی از دو حزب بزرگ این کشور است که به همراه حزب دموکرات ایالات متحده آمریکا، حکومت را در این کشور در دست دارد. جمهوریخواهان تاکنون ۱۹ رئیسجمهور در آمریکا داشتهاند که اولین آنها آبراهام لینکلن و آخرین آنها در حال حاضر دونالد ترامپ است.
برخلاف دموکراتها که بسیار لیبرال و آزادیخواه هستند، جمهوریخواهان نوعا در دسته محافظهکاران قرار میگیرند؛ البته این بدان معنا نیست که همه مبانی سیاسی لیبرالیسم از نظر جمهوریخواهان رد میشود، بلکه اشاره به این موضوع دارد که تمایلات آنها بیشتر به سمت لیبرالیسم کلاسیک سوق دارد.
خاستگاه جمهوریخواهان، شرکتهای نفتی است و قدرتشان را از آنجا میگیرند. دفتر اکثریت شرکتهای بزرگ نفتی آمریکا در تگزاس است؛ تا آنجا که ایالت تگزاس عموما به سود جمهوریخواهان رای میدهند و انتخابات تگزاس نیز با پیروزی ترامپ تمام شد. ترامپ 38 الکترال کالج این ایالت را به خود اختصاص داد.
نکته بارز این ماجرا، دیدگاه نفتی ترامپ است. البته گفته میشود هارولد هُم، میلیاردر نفتی و رفیق نفتی ترامپ است و رییسجمهور تازه انتخاب شده آمریکا به تمام توصیههای او به دقت گوش میکند. هارولد هم، مالک یکی از شرکتهای غول انرژی بینقارهای است و چند ده برابر ترامپ میلیاردر ثروت دارد. او بخش زیادی از دارایی خود را از استخراج منابع شیل بهدست آورده است. گفته میشود ترامپ مواضع نفت و انرژی و محیطزیستی خود را از هارولد هم کپیبرداری میکند و برای آنها به مشورت هم اهمیت زیادی میدهد.
هُم چندی پیش در گفتوگو با CNBC پیشنهاد شگفتانگیزی به دولت آتی آمریکا کرده است. وی گفته است: «دولت ایالات متحده آمریکا تاکنون هرچه در توان داشته برای مهار توان تولید نفت و ذغالسنگ آمریکا به کار گرفته است، اما در همین زمان دیگر کشورها بازار را اشباع کردند».
او با یادآوری دوران اوباما عنوان کرده که «دولت سابق زمانی در آمریکا قدرت را بهدست گرفت که تولید نفت کشور 4.5 میلیون بشکه در روز بود، اما در پایان دولت، تولید آمریکا روزانه 4.9 میلیون بشکه در روز است و این افزایش تولید نفت، چرخه عظیمی از اقتصاد را به راه انداخته است.»
هارولد هُم، یکی از منابع چرخش ثروت در جامعه و بهخصوص مناطق بیابانی را اجاره زمین برای استخراج نفت دانسته و تاکید کرده است که «دولت ترامپ باید قانون منع اکتشاف و استخراج نفت و ذغالسنگ را در زمینهای ملی لغو کند.» هم، پیشرفت تکنولوژی استخراج شیل را یک انقلاب بدون بازگشت در صنعت نفت میداند و تاکید دارد که «نباید در مقابل آن ایستاد.»
به واسطه همین دیدگاهها، دونالد ترامپ نیز در شعارهای انتخاباتی خود بارها عنوان میکرد که «باید از منابع نفتی برای کارآفرینی و ایجاد اشتغال استفاده کرد.» به این ترتیب میتوان گفت احتمالا از ۲۰ ژانویه ۲۰۱۷ که ترامپ به عنوان چهل و پنجمین رییسجمهور آمریکا سوگند یاد کند، فرمان تولید بیشتر نفت صادر شود.
آمریکا طی چند سال اخیر سرمایهگذاری بالایی برای کاهش هزینه تولید نفت شیل داشته تا بتوانند خود را از نفت خاورمیانه بینیاز کنند. تا جایی که برخی تحلیلگران معتقدند تا 8 سال پیش، هیچکس به دلیل هزینههای بالای تولید نامی از شیلاویل نشنیده بود، اما اکنون با توسعه فناوری، جهشهای بزرگی در تولید شیل اویل اتفاق افتاده است.
در کنار اینها، اتفاق دیگر، استفاده از ذخایر نفتی بود؛ به طوری که نهتنها نفت وارد نکردند، بلکه صادرات هم داشتند. در حال حاضر تولید نفت آمریکا به نزدیک 11 میلیون رسیده است. با این اوصاف، احتمال اینکه افزایش تولید نفت وجود داشته باشد، بسیار است؛ اتفاقی که میتواند باعث افت بیشتر قیمت نفت شود. در حالی که اوپک برای جلوگیری از افت قیمت نفت و بالا بردن قیمتها، به دنبال فریز کردن تولید نفت است. به این ترتیب، افزایش تولید نفت آمریکا، کشورهایی را که اقتصادشان وابسته به نفت است، تحتتاثیر قرار میدهد.
در این میان، با توجه به وابستگی اقتصاد ایران به درآمدهای نفتی، هر گونه نوسان در بازار نفت، روی متغیرهای کلان اقتصادی اثر دارد. به دنبال این تغییر، بازارهای داخلی و از جمله بازار مسکن نیز دستخوش تغییر خواهند شد. تحقیقات حاکی از آن است که میان قیمت مسکن و درآمدهای نفتی ارتباط مستقیم وجود دارد؛ به این شکل که زمانی که درآمد نفت افزایش پیدا میکند، قیمت مسکن هم بالا میرود، اما در مقابل، هنگام افت بالای درآمد نفت، قیمت مسکن به همان نسبت افت پیدا نمیکند.
تحلیلگران معتقدند؛ «تاکنون علت اصلی رشد قیمت و رونق مسکن، افزایش قیمت نفت و پمپاژ نقدینگی حاصل از آن به این صنعت بوده است.» در همین حال، گزارشها حاکی از آن است که افزایش قیمت نفت، افزایش اقتصاد زیرزمینی را در پی دارد و بهترین محل برای تطهیر منابع به دست آمده از فعالیتهای زیرزمینی به علت نبود نظارت کافی، پولشویی در بازار مسکن است. بر این اساس، این موضوع به سرعت بر بازار مسکن و قیمتها اثر خواهد گذاشت؛ به طوری که در هر دورهای، رونق مسکن ابتدا از مناطق شمالی و املاک گرانقیمت شروع شده و پس از مدت کوتاهی به بقیه مناطق تهران و دیگر نقاط کشور تعمیم مییابد.
به این ترتیب، میتوان گفت هر گونه تصمیم در رابطه با تولید نفت در دولت دونالد ترامپ، میتواند اثر مثبت یا منفی روی بازار مسکن ایران داشته باشد.