روند رو به گسترش به کارگیری فناوری‌های نوین توسط بنگاه‌های اقتصادی باعث شد بسیاری از موسسات مالی یا غیرمالی برای دستیابی به بهره‌وری هرچه بیشتر فناوری اطلاعات در عرصه کاری خود روی آورند. در این میان یکی از دغدغه‌های اصلی مدیریت فناوری به‌ویژه در حوزه بانکداری مجازی، پذیرش آن بین گروه‌های هدف است.
مطالعه عوامل تعیین‌کننده پذیرش بانکداری موجب درک بهتری از باورها و اعتقاداتی می‌شود که کاربران بالقوه را به سیستم استفاده از فناوری‌های جدید سوق می‌دهد و با توجه به چگونگی و میزان تاثیر این باورها بر رفتار کاربران می‌توان شرایطی را ایجاد کرد که موجب تسری پذیرش سیستم بانکداری مجازی توسط مشتریان شود، بنابراین با هدف شناسایی عوامل مرتبط با پذیرش استفاده افراد از خدمات بانکداری مجازی، این پذیرش با کاربرد مدل توسعه یافته نظریه تجزیه شده رفتار، به اولویت‌بندی عوامل موجود در مدل یاد شده با تکنیک دیماتل می‌پردازد.
فصلنامه روند بانک مرکزی در شماره73 دوره بهار 95 خود، مقاله‌یی با عنوان «بررسی عوامل موثر بر پذیرش بانکداری مجازی در نظام بانکی کشور» به قلم عبداله یاوران بخشایش و آرش بادپا منتشر کرده و با تاکید بر اقدامات اساسی بانک‌ها در گسترش بانکداری مجازی و جلب اعتماد مشتریان نکات مهمی را پیشنهاد کرده است.
مدیران بانکی باید دو عامل حسن‌نیت درک شده و تمایل به اعتماد مشتریان از بانکداری مجازی را با شاخص‌های تعریف شده به‌عنوان عوامل راهبردی برای گسترش و پذیرش بانکداری مجازی افراد درنظر بگیرند.
در این مقاله تاکید شده که توجه به اعتمادسازی بین مشتریان هنوز بزرگ‌ترین مساله در گسترش فناوری‌های بانکداری در کشور بوده و به این دلیل باید در متن برنامه‌ریزی مدیران، برنامه‌ریزی برای اعتمادسازی جهت استفاده از بانکداری مجازی و توجه به اعتمادسازی مشتریان مورد توجه باشد، در این خصوص به مشتریان اعتماد و اطمینان لازم داده شود که بانکداری مجازی نیز مانند بانکداری سنتی از اطلاعات و حریم خصوصی محافظت می‌کند و اقدام‌هایی باید انجام شود تا با اعتمادسازی به پذیرش بانکداری مجازی منجر شود.
آمار و ارقامی درخصوص نبود ضریب اشتباهات در بانکداری مجازی ارائه شود، استفاده از ابزارهای امنیتی مانند رمزنگاری، گواهی‌های دیجیتال، امضای دیجیتال، رمزیاب‌های یکبار مصرف و شخصی و توکن و جزو اینها را رایگان دراختیار مشتریان قرار دهند.
با توجه به اینکه گروه خانواده و دوستان از گروه شاخص هنجارهای ذهنی با بیشترین وزن به‌عنوان تاثیرپذیرترین عوامل بر پذیرش بانکداری مجازی شناخته شد و به لحاظ روانشناختی عموما این گروه‌ها به‌عنوان گروه‌های غیررسمی شناخته می‌شوند؛ بنابراین بهتر است بانک‌ها برای ترغیب به استفاده از بانکداری مجازی در اولویت نخست به گروه‌های غیررسمی تمرکز داشته باشند و آموزش‌هایی برای اعتمادسازی این گروه‌ها ارائه کنند؛ چراکه به یقین این گروه‌ها خودشان عامل تمایل به اعتماد در استفاده از بانکداری مجازی خواهند شد که در این خصوص می‌توان به توسعه و ترویج فرهنگ استفاده از خدمات بانکداری مجازی، اطلاع‌رسانی مفید و تبلیغات در این بخش را به‌طور اثربخش اشاره کرد.
بانک‌ها برای اعتمادسازی و گسترش هنجارهای ذهنی ابتدا گروه‌های مرجعی را شناسایی کرده و با برنامه‌ریزی و تقسیم‌بندی این گروه‌ها براساس شناخت بازار هدف به‌طور مثال گروه خانواده یا گروه دوستان یا گروه هم‌دانشگاهیان نسبت به تبلیغات بانکداری مجازی اقدام کنند.
پس از تعیین گروه‌های هدف بانک‌ها باید برای آزمون‌پذیری مشتریان امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری داخل برخی شعب به‌صورت آزمایشی تهیه کنند تا مشتریان احساس کنند که هم می‌توانند از امکانات سنتی شعب استفاده کرده و هم به‌صورت آزمودنی از امکانات شبیه‌سازی شده بانکداری مجازی استفاده کنند تا ضمن تمامیت درک شده و سهولت استفاده شده عوامل معلولی از این خدمت می‌توانند با محک خودکارآمدی یعنی قابلیت‌های فردی خودشان عامل علی را نیز بسنجند.
اطلاع از آگاهی اندک و کمرنگ افراد از وجود بانکداری مجازی نیز نکته مهم دیگری است که باید به آن توجه شود و تلاش مجددی با اطلاع‌رسانی و تبلیغات فراگیرتر به‌ویژه از طریق رسانه‌های جمعی صورت گیرد. تجربه موفق در معرفی سامانه سحاب و شبکه شتاب در تهیه و پخش از رسانه ملی، می‌تواند تجربه موفق‌تری را در شناساندن بیشتر مزایای بانکداری مجازی و علاوه بر آن معرفی تنوع خدمات قابل ارائه به مشتریان راهگشا باشد.
با توجه به اینکه توسعه فناوری‌های بانکداری به‌ویژه در بانکداری مجازی با هزینه‌های زیادی همراه خواهد بود، بنابراین، اطمینان از استفاده افراد اهمیت فراوانی دارد؛ بدین منظور سعی شود سیستم‌هایی طراحی شود که به‌کارگیری آنها توسط افراد آسان و سهولت استفاده درک شده باشد و علاوه بر آن استفاده از آن برای مشتریان مفید و سودمندی درک شده و مزایایی به همراه داشته باشد.
در این مقاله آمده است: باتوجه به جدید بودن بانکداری مجازی، پذیرش آن توسط افراد، از چالش‌های مهم در توسعه بانکداری است.
با استفاده از نظریه تجزیه شده رفتار برنامه‌ریزی شده و تکنیک دیماتل به اولویت‌بندی عوامل اصلی بر قصد پذیرش بانکداری مجازی توسط افراد و روابط علی این عوامل پرداخته و جامعه آماری این پژوهش، مدیران اداره تحقیقات شبکه بانکی کشور بوده‌اند.
تعداد 45پرسشنامه بین خبرگان توزیع شد که درنهایت، 23پرسشنامه گردآوری شد. نتایج تحلیلی این پژوهش با استفاده از نرم‌افزار متلب به دست آمده و عوامل تاثیرگذار و تاثیرپذیر بر پذیرش بانکداری مجازی را به صورت جداگانه مشخص کرده که به‌ترتیب حسن‌نیت درک شده، تمایل به اعتماد و خودکارآمدی از عوامل اثرگذار بر پذیرش بانکداری مجازی توسط افراد بوده و اثر خانواده، اثر دوستان و آزمون‌پذیری عوامل تاثیرپذیر و معلول بر پذیرش استفاده از بانکداری مجازی توسط افراد است.
همچنین، می‌توان عنوان کرد که مدل توسعه‌یافته نظریه تجزیه‌یافته رفتار برنامه‌ریزی شده با تکنیک دیماتل، قصد رفتاری را به خوبی پیش‌بینی کرده و عوامل علی بر این رفتار را شناسایی می‌کند.
