کف و سقف مزدهای تخصصی

 بررسی برخی از داده‌های موجود از میزان متوسط حقوق و دستمزد دریافتی مشاغل در کشور، نشان می‌دهد رابطه مستقیمی بین درآمدهای دریافتی و جایگاه شغلی در سلسله مراتب سازمانی وجود دارد و در سال گذشته به‌طور متوسط، مدیران عامل و اعضای هیات مدیره درآمدی 5/ 5 میلیون‌تومانی داشته‌اند و افراد شاغل در حوزه دفتری و اداری نیز درآمد پایین‌تری نزدیک به یک میلیون تومان دریافت کرده‌اند. همچنین، متوسط حقوق کارشناسان شرکت‌ها در تهران حدود دو میلیون تومان بوده و در بین حوزه‌های اقتصادی هم، شاغلان «نفت و گاز و پتروشیمی» در تمامی رده‌های چارت سازمانی، بیشترین متوسط حقوق را در میان 12‌گروه مشاغل مورد بررسی در این گزارش دریافت می‌کنند. نکته قابل توجه این است که در سال گذشته فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی به‌عنوان بزرگ‌ترین گروه‌ فارغ‌التحصیلان کشور به‌طور میانگین در ابتدای دوران اشتغال بین یک تا 5/ 1 میلیون تومان دریافت کرده‌اند؛ موضوعی که احتمالا در برخی از روندهای اخیر حوزه آموزش در سال‌های گذشته مثل رویگردانی داوطلبان کنکور از رشته‌های مهندسی زیرمجموعه گروه «ریاضی و فیزیک» و تغییر رشته فارغ‌التحصیلان مهندسی، بی‌تاثیر نبوده ‌است.

پلکان درآمدی سلسله مراتب سازمانی

وب‌سایت «ایران‌تلنت» به تازگی گزارشی از بررسی‌ میزان متوسط حقوق و دستمزد در گروه‌های مختلف شغلی در سال 2015 را منتشر کرده است. این گزارش داده‌های حقوق و دستمزد در گروه‌های مختلف شغلی را در سه رده «مدیر»، «سرپرست» و «کارشناس» که در شرکت‌های خصوصی مشغول به کار هستند بررسی کرده است. داده‌های این گزارش از پرسش‌نامه‌های ارائه شده به شاغلان شرکت‌های فعال در شهر تهران استخراج شده است و میانگین حقوق محاسبه شده در این گزارش را می‌توان به‌عنوان عرف حقوق بازار در شهر تهران در نظر گرفت. بر مبنای این گزارش بیشترین میزان دریافت حقوق در میان 12 گروه شغلی مورد بررسی مربوط به افراد شاغل در سمت «مدیران عامل»، «اعضای هیات مدیره»، «مدیران اجرایی» و «معاونان» است. متوسط دریافتی فعالان این گروه شغلی در شهر تهران 5/ 5 میلیون تومان است. حقوق دریافتی در این گروه به‌طور رایج بین 2 تا 16 میلیون تومان است. میانگین کمترین حقوق نیز مربوط به گروه «کارکنان دفتری و اداری» است. میانگین حقوق کارشناسان این گروه شغلی در شهر تهران یک میلیون تومان است. دسته سرپرستان و مدیران در این گروه شغلی به‌طور میانگین به ترتیب 3/ 1 و 5/ 1 میلیون تومان حقوق ماهیانه دریافت می‌کنند. افراد شاغل در این گروه شغلی در مقایسه با افراد هم رده سازمانی در سایر مشاغل مورد بررسی در این گزارش حقوق کمتری دریافت می‌کنند.

حقوق بیشتر برای شاغلان نفت و گاز

بر اساس اطلاعات گزارش منتشر شده، کارشناسان گروه‌های شغلی مختلف بین 700 هزار تا 7 میلیون تومان حقوق ماهیانه دریافت می‌کنند که این میزان با توجه به سابقه کار و نوع شرکت استخدامی متفاوت است. میانگین حقوق ماهانه دریافتی کارشناسان در حوزه «مهندسی نفت و گاز» و کارشناسان «برنامه ریزی، تحلیل و کارشناسان اقتصادی» نسبت به سایر گروه‌های شغلی بیشتر گزارش شده است. بر این اساس کارشناسان فعال در این دو گروه شغلی در شهر تهران به‌طور میانگین 2 میلیون تومان در ماه دریافت می‎‌کنند. کم‌ترین میانگین حقوق ماهانه در میان کارشناسان مشاغل مختلف مربوط به کارشناسان اداری و دفتری است که به‌طور میانگین یک میلیون تومان در ماه حقوق می‌گیرند. همچنین بر مبنای اطلاعات گردآوری شده، بیشترین میانگین حقوق دریافتی در دسته مدیران مربوط به مدیران در گروه شغلی مهندسی نفت و گاز و پتروشیمی است. بر این اساس عرف حقوق دریافتی این مدیران حدود 8/ 4 میلیون تومان در ماه است. پس از این گروه شغلی مدیران شاغل در حوزه مالی و حسابداری با میانگین حقوق ماهانه 4 میلیون تومان بیشترین حقوق را در شرکت‌های شهر تهران دریافت می‌کنند. میانگین حقوق سرپرستان مشاغل مختلف حدود 6/ 3 میلیون تومان در ماه است. بر اساس اطلاعات این گزارش حقوق سرپرستان شاغل در شرکت‌های شهر تهران در بازه یک میلیون تا 10 میلیون تومان قرار دارد. همچنین سرپرستان دارای مدرک مهندسی نفت، گاز و پتروشیمی نیز نسبت به سایر کارشناسان ارشد حقوق بیشتری دریافت می‌کنند. میانگین حقوق دریافتی سرپرستان در این گروه شغلی حدود 3میلیون تومان در ماه است. این در حالی است که میانگین حقوق سرپرستان مشاغل مختلف حدود 1/ 2 میلیون تومان در ماه است. سرپرستان و مدیران اداری و دفتری نیز در میان شاغلان هم دسته در گروه‌های شغلی مختلف کم‌ترین میزان حقوق را دریافت می‌کنند. بر اساس اطلاعات این گزارش سرپرستان اداری و دفتری حدود 1/ 1 میلیون تومان و مدیران دفتری در حدود 1/ 2 میلیون تومان کمتر از میانگین درآمد افراد هم رده خود در سایر مشاغل دریافت می‌کنند. سقف حقوق رایج دریافتی فعالان گروه شغلی اداری و دفتری در شهر تهران نیز حدود 100 هزار تومان از میانگین حقوق مدیران در مشاغل مختلف کمتر است.

حقوق بزرگ‌ترین جمعیت فارغ التحصیل

چندی پیش موسسه آمار فوربس اقدام به انتشار گزارشی از تعداد فارغ‌التحصیلان مهندسی در کشورهای مختلف کرد. بر اساس آمار ارائه شده در این گزارش ایران از لحاظ تعداد فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی پس از آمریکا و روسیه در رده سوم قرار دارد. تعداد فارغ‌التحصیلان مهندسی ایران، در سال 2014 بر اساس آمار یونسکو در حدود 234 هزار نفر برآورد شده است. بر اساس آمار ارائه شده در گزارش حقوق و دستمزد، در سال 2015 حقوق مهندسین شاغل در شهر تهران در بازه 700هزار تا 15 میلیون تومان قرار داشته است. بر اساس اطلاعات ارائه شده در این گزارش سقف حقوق دریافتی فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی، مربوط به مهندسان شاغل در حوزه نرم‌افزار و طراحی وب است.از سوی دیگر فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی شیمی نسبت به سایر مهندسان حقوق کمتری دریافت می‌کنند. میانگین حقوق دریافتی مهندسان شیمی در سه رده کارشناس، سرپرست و مدیر کمتر از میانگین حقوق سایر رشته‌های مهندسی مورد بررسی در این گزارش است. بر اساس اطلاعات این گزارش فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی در ابتدای استخدام به‌عنوان کارشناس به‌طور میانگین در حدود یک تا 5/ 1 میلیون تومان حقوق دریافت می‌‌کنند. با افزایش سابقه و بر اساس سلسله مراتب میزان حقوق دریافتی فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی با سابقه کار افزایش می‌یابد. میانگین حقوق دریافتی مهندسین شاغل در حوزه مدیریتی با سابقه بیش از 15 سال حدود 5 میلیون تومان در ماه است. بر اساس اطلاعات منتشر شده در این گزارش، در ابتدای دوره استخدام فارغ‌التحصیلان مهندسی در رشته‌های نفت، برق، مکانیک،صنایع و نرم‌افزار بیشتر از فارغ‌التحصیلان سایر رشته‌های مهندسی حقوق دریافت می‌کنند.

در این گزارش، وضعیت حقوق و دستمزد کارکنان شاغل در شرکت‌ها، بر اساس ارسال فرم نظر سنجی اینترنتی مورد ارزیابی قرار گرفته است، از این رو حقوق و دستمزد افرادی که درخارج از حوزه شرکتی اشتغال دارند مورد ارزیابی قرار نگرفته است. همچنین اطلاعات مربوط به میانگین حقوق در مشاغل مختلف بدون در نظر گرفتن سابقه کاری در نظر گرفته شده است.