طلا هفته گذشته که دورنمای افزایش نرخهای بهره از سوی بانک مرکزی آمریکا تا پایان سال جاری میلادی تقویت شد و در نتیجه ارزش دلار صعود کرد، حدود پنج درصد ریزش کرد که بزرگترین کاهش هفتگی در سه سال گذشته بود. این اتفاق سرمایهگذاران طلا را برای فروش یا خرید بیشتر این فلز ارزشمند بر سر دوراهی قرار داده است.
بانکهای سرمایه گذاری مانند گولدمن ساش عقبنشینی قیمت طلا را فرصت خرید خوبی میدانند. در واقع تداوم ابهام اقتصادی از نشانههای تورم پایین گرفته تا احتمال پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، باعث شده بعضی از سرمایهگذاران آماده خرید طلا در قیمت ارزان باشند. اما سایرین رویکرد محتاطانهای داشته و نسبت به اینکه طلا میتواند در فضای تحکیم سیاست پولی آمریکا درخشش خود را حفظ کند، تردید دارد.
پایگاه اینترنتی فایننشیال تایمز در گزارشی به بررسی پنج عاملی پرداخته که بیشترین تاثیر را در جهت قیمت طلا خواهند داشت. این عوامل عبارتند از:
بانک مرکزی آمریکا
مهمترین عاملی که به افزایش قیمت طلا در طول سال ۲۰۱۶ کمک کرد، تردید بانک مرکزی آمریکا برای ادامه روند تحکیم سیاست پولی به دلیل نگرانی از کندی رشد اقتصاد جهانی بود. با اینهمه بازار طلا همچنان نسبت به احتمال افزایش نرخهای بهره در دسامبر گوش به زنگ مانده است. نرخهای بهره بالاتر برای طلا منفی خواهد بود زیرا داراییهای دارای بازده مانند سهام و اوراق خزانه را گزینه سرمایهگذاری جذابتری میسازد. با اینهمه بسیاری انتظار دارند که بانک مرکزی آمریکا به دلیل دورنمای اقتصادی مبهم در اروپا و چین و رییس جمهور جدید در آمریکا، قادر به افزایش بیشتر نرخهای بهره نباشد.
به گفته یک مدیر سرمایهگذاری آمریکایی، اقتصاد جهانی بسیار ضعیفتر از آن است که در برابر افزایش متعدد نرخهای بهره از سوی بانک مرکزی آمریکا تاب بیاورد. سایر عوامل کلان هم برای بازار طلا مهم به شمار میرود. اگر نرخ تورم سریعتر از روند تحکیم سیاست پولی بانک مرکزی آمریکا افزایش پیدا کند، از قیمت طلا پشتیبانی خواهد کرد. به عنوان مثال طلا در اوایل دهه ۱۹۸۰ که بانک مرکزی آمریکا نرخهای بهره را افزایش داد، بهدلیل رشد نرخ تورم که ناشی از افزایش قیمتهای نفت بود، صعود کرد. به گفته تحلیلگران بانک یو بی اس، این به معنای آن است که نرخهای واقعی نزدیک یا پایین صفر بودند.
صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله در بورس
طبق گزارش شرکت بلک راک، حدود ۲۷ میلیارد دلار از ابتدای سال جاری میلادی تاکنون به صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله در بورس (ETF) که تحت حمایت طلا قرار دارند، وارد شده و به حمایت از قیمتهای طلا کمک کرده است. نکتهای که باید درباره ریزش قیمت طلا در هفته گذشته مورد توجه قرار بگیرد، این است که ذخایر صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله در بورس تغییر چندانی نداشت و حتی اندکی افزایش پیدا کرد.
به گفته تحلیلگران گولدمن ساش، رشد تقاضا برای شمش طلا و خرید طلا از طریق صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله در بورس در سال ۲۰۱۶ احتمالا بدون تغییر خواهد ماند و هرگونه پتانسیل حرکت نزولی طلا را محدود خواهد کرد.
چین و هند
چین و هند دو مصرفکننده بزرگ طلا در جهان هستند. چین همچنین از طریق تاثیرگذاری در قیمتهای جهانی به واسطه بازار بورس طلای شانگهای و بازار معاملات آتی شانگهای، نفوذ رو به رشدی در معاملات طلا پیدا میکند. این کشور چهار صندوق سرمایهگذاری بزرگ تحت پشتوانه طلا دارد که محبوبیت رو به رشدی پیدا میکنند. با اینهمه تقاضا از سوی این دو کشور در سال جاری ضعیف مانده است.
تحلیلگران اکنون درصددند دریابند آیا ریزش اخیر قیمت طلا، خرید در آسیا به ویژه در هند که به فصل برگزاری جشنهای عروسی نزدیک میشود را تقویت خواهد کرد. در چین هم حباب مسکن و ضعیف شدن ارزش یوان ممکن است به خرید بیشتر طلا منجر شود. سرمایهگذاران در این کشور امسال پول زیادی را وارد بازار مسکن کرده و باعث افزایش قیمتهای مسکن شدهاند که به نوبه خود منجر شده بعضی از شهرهای بزرگ محدودیتهایی را برای خرید خانه اعمال کنند.
این پرسش وجود دارد که آیا دولت چین تا پیش از برگزاری کنگره حزب کمونیسم در اواخر سال ۲۰۱۷ میتواند رشد قیمت را بدون فروپاشی حباب مسکن کنترل کند. هرگونه فروپاشی حباب مسکن پولهای سرمایهگذاری را به سوی طلا هدایت خواهد کرد.
انتخابات ریاست جمهوری آمریکا
طلا پس از اینکه تحلیلگران هیلاری کلینتون، نامزد حزب دموکرات را در نخستین مناظره انتخاباتی با دونالد ترامپ نامزد حزب جمهوریخواه برنده شناختند، کاهش یافت. این امر نشان میدهد بازار طلا به دقت احتمال پیروزی ترامپ را رصد میکند، زیرا به دلیل ابهامات زیادی که نسبت به سیاستهای وی وجود دارد انتظار میرود در صورت پیروزی وی در انتخابات قیمت طلا افزایش پیدا کند.
بریگزیت
نگرانیها نسبت به تبعات اقتصادی بریگزیت هم میتواند از قیمت طلا پشتیبانی کند. این فلز ارزشمند در پی رای انگلیس به خروج از اتحادیه اروپا در ماه ژوئن به بالاترین قیمت از مارس سال ۲۰۱۴ صعود کرد، اما پس از اینکه بازار به این نتیجه رسید که تصمیم انگلیس تاثیر قابل توجهی در اقتصاد منطقه یورو نداشته، طلا بخشی از رشد قیمتش را از دست داده است.
ریزش قیمت طلا در هفته گذشته نشان میدهد سیاست پولی نگرانیها نسبت به بریگزیت را تحتالشعاع قرار داده است. طلا روز جمعه پس از سقوط شش درصدی ارزش پوند اندکی افزایش پیدا کرد، با اینهمه همچنان تحت تاثیر دورنمای افزایش نرخهای بهره آمریکا، آخرین روز معاملات هفته گذشته را در محدوده منفی به پایان رساند.