سیگنال های ارسالی از بازار املاک ایران نشان می دهد که این بازار پس از رکودی تقریبا 3 ساله، در حال ترمیم است. با این حال، اظهارات متناقضی درباره احتمال رشد انفجاری بازار املاک مطرح شده است. در واقع، کسانی که به صورت عملی در صنعت مسکن ایران حضور دارند، نسبت به رشد سریع این بخش خوش بین هستند، اما تحلیلگران معتقدند افزایش شدید قیمت ها غیرمحتمل است.
بر اساس گزارش جدید بانک مرکزی ایران در خصوص بازار مسکن، تعداد معاملات املاک در بازار قدرتمند 12 میلیون نفری تهران در یک ماهه منتهی به 21 جولای در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 27.6 درصد افزایش یافته است. اما این رقم در مقایسه با ماه پیش از آن 4 درصد کاهش داشته است.
حسام عقبائی، رئیس اتحادیه املاک تهران و مصطفی خسروی، رئیس قبلی این اتحادیه هر دو معتقدند تقاضا برای ساختمان های مسکونی در حال افزایش است. خسروی پیش بینی می کند که رشد در سه ماهه دوم سال شمسی 95 مجددا خود را نشان دهد و سال آینده احتمالا بازار مسکن شاهد جهش باشد. اما بازار هنوز راه درازی تا رسیدن به روزانه 14 هزار معامله دارد که در سال های 2011 و 2012 به ثبت رسید.
بسیاری از کارشناسان بازار مسکن همچون حسین راغفر معتقدند، هرچند نشانه هایی از رشد در بازار دیده می شود، اما دولت باید ورود کند و با افزایش وام مسکن، رقم وام ها را به 80 تا 85 درصد قیمت مسکن برساند، در غیراین صورت، تقاضا برای واحدهای مسکونی همچنان پایین خواهد ماند.
بر اساس اعلام مرکز آمار ایران، در زمستان گذشته، تعداد مجوزهای جدید صادر شده برای ساخت مسکن در کل کشور به 92 هزار و 843 مورد رسید که 34.6 درصد در مقایسه با سه ماهه قبل از آن افزایش داشت. اما فعالیت های ساخت و ساز همچنان از نظر بسیاری از کارشناسان ضعیف است.
یک شاخص وضعیت بازار مسکن تقاضا برای املاک مسکونی لوکس در تهران است که به کف خود رسیده است. سهم آپارتمان های لوکس از بازار مسکن که به عنوان املاکی با قیمت متری حداقل 8 میلیون تومان طبقه بندی شده، از 5 درصد در سه ماهه نخست سال گذشته به یک درصد در سه ماهه نخست سال جاری شمسی کاهش یافته است. کاهش تقاضا برای آپارتمان های لوکس در محلات بالای شهر موجب شده تا فروشندگان قیمت ها را کاهش دهند، اما به نظر نمی رسد که این کاهش قیمت تاثیری بر تقاضا برای این نوع املاک داشته باشد.
همین روند در مورد املاک تجاری قابل مشاهده است. 2 کارشناس برجسته مسکن گفتند، برای سرمایه گذارانی که پول های خود را به سمت واحدهای تجاری روانه کرده اند، روزهای خوب تمام شده است. حسین عبده تبریزی، مشاور وزیر راه و شهرسازی ایران با اشاره به مازاد عرضه واحدهای لوکس و تجاری در یک دهه گذشته به سرمایه گذاران هشدار داد که آنها باید از اشتباهات پرهزینه شان درس بگیرند.
عبده تبریزی و تیمور رحمانی، استاد اقتصاد دانشگاه تهران اخیرا در نشستی در تهران گفته اند، بازارمسکن ممکن است در ماه های آینده رشد کند، به شرطی که سرمایه گذاران انرژی خود را از املاک لوکس و تجاری به سمت بازار ساخت به قصد اجاره برای اقشار متوسط و کم درآمد معطوف کنند. تبریزی و رحمانی گفتند، این یک مدل محبوب در کشورهای توسعه یافته بوده است.