مجید تختروانچی در همایش بانکی و تجاری ایران و اروپا با اشاره به اینکه برجام یک تفاهم برد ـ برد بود، اظهار داشت: ما همیشه اعلام کردهایم هیچگاه دنبال سلاح هستهای نیستیم و از طریق برجام این اطمینان را دادیم که هیچگاه به سراغ سلاح هستهای نخواهیم رفت.
وی افزود: فتوای مقام معظم رهبری در این زمینه وجود دارد و از طرف دیگر در دکترین دفاعی ایران، سلاح هستهای جایی ندارد. به همین دلیل مشکلی نداریم که بگوییم به دنبال سلاح هستهای نیستیم.
معاون اروپا و آمریکای وزارت خارجه با اشاره به تحریمهای ظالمانه علیه ایران، گفت: انجام مذاکرات به دلیل تحریمها نبود، زیرا ما در زمان اعمال تحریمهای ظالمانه هم برنامه هستهای را تعطیل نکردیم، به همین دلیل این ادعا که تحریم ایران را پای میز مذاکره نشاند، درست نیست.
تختورانچی تصریح کرد: به دلیل اینکه ما تحریمها را غیرقانونی و ظالمانه میدانستیم و میخواستیم از حقوق هستهای بر اساس مفاد NPT برخوردار شویم، در وضعیت بازی برد ـ برد قرار گرفتیم تا هم تحریمها لغو شود و هم ضمن به رسمیت شناختن برنامه هستهای ایران، این اطمینان را بدهیم که به دنبال هستهای نخواهیم رفت.
وی با اشاره به آثار اقتصادی برجام اظهار داشت: طی تحریمها شرکتهای اروپایی سطح روابط خود را با ایران کمرنگ کرده بودند، اما هماکنون این علاقه بین شرکتهای اروپایی وجود دارد که روابط تجاری را از سر بگیرند به همین دلیل شاهد افزایش سطح رفتوآمدهای هیأتهای تجاری به ایران هستیم.
تختروانچی افزود: اولین دستاورد برجام مشروعیت بخشیدن به دستاورد هستهای بود؛ قطعنامههای فصل هفتم منشور بینالملل که ایران را تحریم میکرد، بعد از برجام با تصویب قطعنامه 2231 همه تحریمهای در این حوزه را لغو کرد و اعلام شد این یک تغییر بنیادی و رویکرد شورای امنیت در خصوص برنامه هستهای ایران است.
معاون اروپا و آمریکای وزارت خارجه با اشاره به ضمائم برجام، گفت: برجام از کشورها میخواهد که با ایران برای توسعه فعالیتهای هستهای همکاری کنند و هم اکنون در سفرهایی که به کشورهای اروپایی داریم یکی از بحثها نحوه همکاری برای توسعه فعالیتهای هستهای است.
وی با تأکید بر اینکه هم اکنون شاهد فروپاشی ساختار تحریمها و ایرانهراسی هستیم، گفت: بعد از اجرای برجام، پروژه ایرانهراسی و تحریمها شکست خورد و به عبارت دیگر به تاریخ پیوست.
تختروانچی با بیان اینکه دروازه اروپا طبق برجام نقل و انتقال مالی در فعالیتهای بانکی شامل برقراری روابط کارگزاری و رفع تحریم سوئیفت، شامل بانک مرکزی و موسسات مالی ایران، پرداخت تسهلات بلاعوض و ترجیحی به دولت ایران، بخشی از مواردی بود که لغو تحریم شده است.
وی با بیان اینکه در مذاکرات با مقامات اروپایی، آنها اعلام میکنند که مشتاق به برقراری روابط اقتصادی با ایران هستند و میخواهند روابط روی ریل طبیعی قرار بگیرد، گفت: تحریمها دو نوع است، نوع اول آن شامل تحریمهایی میشود که از سالها پیش اعمال میشد، بهطوریکه شهروندان آمریکایی از همکاری اقتصادی با ایران منع میشوند مگر اینکه از دولت آمریکا مجوز بگیرند، ولی براساس برجام تحریمهای ثانویه که کشورهای غیر آمریکایی را از ایجاد روابط با ایران منع میکرد، لغو شد.
معاون اروپا و آمریکای وزارت خارجه تصریج کرد: تنها چند مورد استثنا وجود دارد که بر اساس وزارت خزانهداری آمریکا امکان صادرات و خریدوفروش و انتقال هواپیما، تجهیزات و قطعات به ایران را از شمول تحریم خارج کرد و شرکتهایی که 50 درصد مالکیت آنها در اختیار شهروند آمریکایی باشد، امکان همکاری اقتصادی با ایران را خواهد داشت.
به گفته وی بهتازگی بحث اجازه فروش هواپیمای بوئینگ به ایران داده شده است که البته پیش از این ما با ایرباس مذاکره کرده بودیم.
تختروانچی با بیان اینکه بحثهای حقوقی غرب با ایران برداشته شده است، گفت: به طور طبیعی همکاریهای اقتصادی نیازمند صادرات و واردات بین دو کشور است، اما ما تأکید کردیم نمیخواهیم بازار مصرف برای کالاهای اروپایی باشیم و به دنبال جذب سرمایهگذاری خارجی در ایران هستیم که انتقال فناوری هم انجام شود، این مسائل در قرارداد پژو که اخیرا امضا شده، وجود دارد به طوری که مقرر شد 30 درصد از تولید برای صادرات باشد.
وی تأکید کرد: به دلیل تحریمها سطح روابط با برخی از کشورها افزایش یافت و ما در دوره جدید همکاری آن کشورها با ایران را فراموش نخواهیم کرد و این همکاریها ادامه خواهد داشت.
معاون اروپا و آمریکای وزارت خارجه با اشاره به چالشهای اجرای برجام، گفت: یکی از چالشهای ما احتیاط بیش از حد بانکهای اروپایی در برقراری با بانکهای ایرانی است. در حالی که قانون و قطعنامه سازمان ملل اجازه همکاری با بانکهای ایرانی را صادر کرده، اما بانکهای اروپایی بهشدت نگران هستند و برای برقراری با بانکهای ایران، احتیاط میکنند.
تختروانچی ادامه داد: یکی از دلایل این احتیاط کماطلاعی بانکهای اروپایی از جزئیات برجام است و البته برخی از کشورها تلاش میکنند در این میان اخلال ایجاد کنند، اما بهتدریج این چالش کمرنگ خواهد شد.
وی چالش دیگر را FATF عنوان کرد و افزود: این نهاد ایران را یک کشور پرخطر دانسته و در ارزشیابی خود رتبه پایینی در حوزه پولشویی برای ایران قائل شده است که این منصفانه نیست.
معاون اروپا و آمریکای وزارت خارجه با بیان اینکه تلاشهای زیادی در جهت مذاکره با FATF و اقدامات جانبی انجام شده است،تصریح کرد: قانون مبارزه با تأمین مالی تروریسم، اصلاح قانون پولشویی (درحال انجام) و الحاق به کنوانسیون بینالمللی مبارزه با تأمین مالی تروریسم از جمله اقدامات ایران در حوزه مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم است.
تختروانچی تأکید کرد: اطمینان میدهیم هیچ مانعی برای توسعه همکاری با ایران وجود ندارد که کشورهای مختلف برای توسعه همکاری با ایران اعلام آمادگی کردهاند
وی اضافه کرد: محافظهکاری بیش از حد اروپاییها بهگونهای نشود که در نهایت آنها از توسعه روابط با ایران عقب بمانند.