وزیر کار اعلام کرده از روزهای آینده توزیع بسته امنیت غذایی نوروزی در بین اقشار نیازمند و گروه های هدفی که از قبل مشخص شده توزیع خواهد شد. در واقع این چندمین باری است که دولت در دوره فعالیت خود، اقدام به توزیع اینگونه بسته های غذایی بین اقشار کم درآمد کرده است.
پیش از این، نمایندگان کارگران بارها از مقامات دولتی درخواست کرده بودند که گروه های کم درآمد کارگری را نیز در لیست دریافت کنندگان بسته های امنیت غذایی قرار دهند. آنها معتقد بودند افرادی که ماهیانه ۷۱۲ هزارتومان دریافتی دارند، حتما ویژگی های یک فرد مستحق دریافت کمک غذایی را خواهند داشت.
با این حال، مسئولان دولتی در واکنش عنوان کردند هدف دولت از کمک غذایی به برخی گروه های اجتماعی، در واقع حمایت از افرادی است که در معرض سوء تغذیه قرار دارند و این گروه ها در پایین ترین رده های درآمدی جامعه قرار دارند. دولت معتقد است با وجود پایین بودن درآمد کارگران، اما آنها را نمی توان در گروه های مدنظر دولت در واگذاری بسته های امنیت غذایی قرار داد و امروز در کشور گروه هایی را داریم که اوضاعی به مراتب بدتر از کارگران دارند!
بسته امنیت غذایی به کارگران نرسید
بنابراین آنچه که تا به امروز در بحث سبد امنیت غذایی انجام شده، مربوط به کارگران نبوده و احتمالا در آینده نیز نخواهد بود؛ مگر اینکه دولت تصمیم به گسترش دایره حمایتی این طرح بگیرد و گروه های دیگر اجتماعی مانند کارگران کم درآمد را نیز در ردیف دریافت کنندگان کمک قرار دهد.
اما در کنار کمک های دولتی، طبق عرف های موجود در بازار کار ایران که از گذشته نیز رواج داشته و البته در یک دهه گذشته به طرز چشمگیری متوقف شده است، تامین و توزیع بسته های نوروزی کالایی در بین جامعه کارگری بوده که مستقیما از سوی کارفرمایان انجام می شد.
هنوز هم کارفرمایانی هستند که در گوشه و کنار کشور در این ایام و روزهای پایانی سال، منابعی را به منظور تهیه برخی اقلام مصرفی خانوار در نوروز مانند آجیل، گوشت، مرغ، برنج، روغن و ... اختصاص داده و با تهیه آن در بین نیروهای خود توزیع می کنند. نمایندگان کارگری و کارشناسان بازار کار می گویند اینها جزو وظایف کارفرمایان نبوده و تنها به جنبه های انگیزشی و حمایت های جانبی کارفرمایان از نیروی کار توجه دارد.
بررسی ها نشان می دهد که در ۳ هفته پایانی سال، برخی از کارفرمایان به ویژه در واحدهای بزرگ کشور در این زمینه اقداماتی را انجام دهند. همانگونه که عنوان شد، اجرای اینگونه برنامه ها باید با نظر مستقیم کارفرما و توان مالی بنگاه انجام شود و قانون کار در اینباره تکلیف اجباری بر عهده کارفرما قرار نداده است.
کارگرانی که دست خالی عید می‌کنند
هرچند در مدت کوتاه باقی مانده تا پایان سال، برخی گروه های کارگری امکان دریافت بسته های معیشتی و نوروزی را می یابند، اما بسیاری نیز به دلیل مشکلات مالی کارفرمایان و یا در مواردی خواست عمدی کارفرما، دست خالی به استقبال سال نو خواهند رفت.
ممکن است برخی بگویند کارفرما نه تنها بسته ای به عنوان هدیه نوروزی به آنها نداده و نخواهد داد، بلکه قانون پرداخت عیدی را نیز زیر پا گذاشته و در این زمینه دست به ابتکار زده و عیدی پرداختی را کمتر از میزان قانونی آن تعیین کرده است. همچنین هستند گروه هایی که بگویند ماه هاست حقوق و مزایای خود را دریافت نکرده و در بدترین وضعیت معیشتی قرار دارند.
برخی شاید بگویند کارفرما به آنها وعده پرداخت عیدی و حقوق را در بهار سال آینده داده و بعضی هم از توافق اجباری با کارفرمایان برای عدم اجرای مصوبات قانونی حقوق و دستمزد سخن بگویند. برخی از این موضوع گلایه دارند که هرگز عیدی و حقوق قانونی آنها پرداخت نشده ولی مجبور شده اند به کارفرما برگه تسویه کامل حساب بدهند.
آنچه که به عنوان بسته های نوروزی خوانده می شود و برخی گروه های کارگری آن را دریافت می کنند، متاسفانه در بسیاری از صنوف کوچک و کارگاه های خُرد انجام نشده و چنین برنامه هایی هرگز وجود نداشته و نخواهد داشت. حتی این مسائل امروز در بنگاه های متوسط و بزرگ نیز مشاهده می شود.
