عباس آخوندی با حضور در برنامه متن و حاشیه درباره مسکن پساتحریم و تاثیری که برجام بر بازار مسکن می‌گذارد گفت: فکر می‌کنم مرتبط کردن بحث مسکن به برجام چندان مبنای کارشناسی نداشته باشد و معتقدم رونق در بازار مسکن مستقیما به برجام مرتبط نباشد. اگر مرتبط باشد بیشتر در جهت توسعه رونق اقتصادی و افزایش درآمد مردم به صورت غیرمستقیم و نه مستقیم است.
وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر غیرمستقیم بودن اثر برجام بر رونق بازار مسکن به صنعت هوانوردی اشاره کرد و افزود: وقتی صحبت از صنعت هوانوردی می‌شود باید در نظر داشته باشیم که صنعت هوانوردی صنعتی است که محصولات و تولیدات این صنعت در بازارهای بین‌المللی عرضه می‌شود اما وقتی راجع به مسکن صحبت می‌کنیم به بازار محلی اشاره داریم که بازار محلی جنسی کاملا متفاوت از بازار بین‌المللی دارد.
وی با تاکید بر ارتباط غیرمستقیم برجام و قیمت بازار مسکن ادامه داد: ارتباط برجام و بازار مسکن به این صورت است که کشور از حالت رکود خارج شود، مردم وضعیت مالی بهتری پیدا کنند و وقتی مردم وضعیت مالی بهتری پیدا می‌کنند قاعدتا اقدام به خرید مسکن خواهند کرد و بدین‌ترتیب مسکن فعال می‌شود. بنابراین ارتباط مسکن با برجام ارتباط غیرمستقیم است و مانند بقیه صنایع حمل و نقلی کشور نیست.
*افزایش 9 برابری قیمت مسکن در 8 ساله قبل از دولت یازدهم
وی با انتقاد از مداخله دولت در بازار مسکن گفت: در صنعت مسکن به نظر من اتفاق بدی که افتاده مداخله فوق‌العاده دولت گذشته بود که اگرچه به ظاهر اقدامی مردمی بود برای اینکه مسکن مهری احداث و واحدهایی واگذار شود، اما همانطور که بارها گزارش شد نشان داد که همین اقدام به ظاهر مردمی باعث شد تا قیمت مسکن طی 8 سال قبل و پیش از روی کارآمدن دولت یازدهم 9 برابر افزایش داشته باشد.
وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: مسکن طی سال‌های اخیر و قبل از دولت یازدهم به شدت متورم شد و اصطلاحا قیمت حبابی پیدا کرد. در مدت این 2 سال و اندی تنها بخشی که افزایش قیمت نداشت و در عین حال با کاهش قیمت نیز مواجه شد بخش مسکن بود. اینها را از این جهت می‌گویم تا بار دیگر اقداماتی به ظاهر مردم‌پسند و در عمل تورم‌زا انجام ندهیم و این بخش را دچار حباب‌هایی که سال‌های اخیر با آن دست به گریبان بود نکنیم.
آخوندی خاطرنشان کرد: اقدامی‌که وزارت راه و شهرسازی برای رونق بازار مسکن انجام داده است و گزارش‌ها نیز حاکی از موفقیت آن دارد متکی کردن خانوارها به نظام پس‌انداز است. اگر بتوانیم یک رژیم پس‌اندازی را برای خانوار پیشنهاد کنیم تا خانوارها با آن رژیم نسبت به پس‌انداز در بانک مسکن مطمئن باشند و بانک نیز به صورت متعهدانه تسهیلات پرداخت کند و نسبت به آن تعهد داشته باشد تداوم این وضعیت می‌تواند روند باثباتی را در بخش مسکن ایجاد کند و این وضعیت، شرایطی است که سابقا نیز در ایران اجرا می شد و هم‌اکنون نیز در دنیا نیز این روش اجرا می‌شود و مورد پذیرش است.
وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: در عمل نیز ما اعلام کرده‌‌ایم هرکس بر اساس پس‌اندازی که به مدت یک سال در بانک می‌گذارد می‌تواند در مدت زمان تعیین‌شده یکساله به اندازه دو برابر پس‌انداز خود تسهیلات بانکی دریافت کند و سقف پرداخت تسهیلات نیز در تهران 80، در شهرهای متوسط 60 و در شهرهای کوچک 40 میلیون تومان است.
وزیر راه و شهرسازی در پاسخ به این پرسش که چرا اینکار تا به امروز انجام نشده است؟ گفت: پرداخت تسهیلات بر اساس پس انداز مردم روشی بود که در دهه 70 به خوبی انجام شد و بیش از 3 میلیون پس‌انداز کننده داشتیم. اشکال کار این بود که پس از آن سال‌ها، عده‌ای آمدند و گفتند که خانه دار کردن مردم نیازی به پس انداز ندارد و علیه سیستم پس انداز در کشور عمل کردند. اگرچه این اقدام به ظاهر مردم‌گرایانه بود اما در باطن همین اتفاقی رخ داد که می‌بینیم مسکن افزایش قیمت 9 برابری را تجربه کرد و قیمت‌های حبابی و وضعیت بغرنج در تامین مسکن مردم پیش آمد.
آخوندی تاکید کرد: در حال حاضر که بحث پس‌انداز مطرح شده خانوارها کم‌کم قانع شده‌اند که برای خانه‌دار شدن باید پس‌انداز کنند.
*رونق در بازار مسکن به روش پس‌انداز
وی همچنین درباره اقدامات دولت یازدهم برای خانه‌دار کردن مردم در مدت فعالیت بیش از 2 سال گفت: میزان پس‌اندازها اعلام شده‌اند و این اقدام از یک سال پیش آغاز شد. در حال حاضر و در مدت یکساله اخیر توانستیم 560 میلیارد تومان از پساندازهای مردم را در بانک مسکن جمع‌آوری کنیم و در حدود 30 هزار نفر نیز پس‌انداز کرده‌اند. اینها در واقع افرادی هستند که به سیستم پس‌انداز باور دارند و این سیستم نیز در برابر آنها متعهد است. این روش اقدامی است که معتقدم بتدریج می‌تواند یخ بخش مسکن را آب کند و به بازار مسکن رونق ببخشد.
وزیر راه و شهرسازی افزود: اگر بنده بخواهم نزد مردم محبوبیت پیدا کنم وعده‌هایی خواهم داد که در عمل، تحقق آنها دشوار و غیرممکن است. زیرا درحال حاضر منابع بانک‌ها کاملا مشخص است و می‌بینیم که منابع آنها و همچنین دولت محدود است. معتقدم به هیچ‌وجه نباید حرف‌های غیرصادقانه و غیرعملیاتی به مردم تحویل بدهیم، حرف‌هایی که نتوانیم از عهده انجام آن برآییم بلکه باید واقعیت‌های موجود را به مردم یادآور شویم.
رشد 11.2 درصدی نرخ معاملات مسکن در شهر تهران
عضو کابینه دولت تدبیر و امید ادامه داد: در حال حاضر نیز نرخ معاملات مسکن بر اساس آمار دو ماهه رشد 11 درصدی را نشان می‌دهد. بر اساس آمار آبان ماه سال 94 فقط در شهر تهران، حدود 12 هزار واحد مسکونی به فروش رسید که نسبت به سال قبل 11.2 درصد رشد را نشان می دهد و حاکی است که ما بتدریج از رکود خارج می شویم.
آخوندی گفت: تصور نکنیم که یک‌شبه می‌توانیم از رکود چند ساله مسکن خارج شویم و همچنین نمی‌توان این تصور را داشت که یک بخش از اقتصاد و مثلا مسکن را می‌توان رونق داد در حالیکه سایر بخش‌های اقتصادی همچون صنعت، اشتغال و کشاورزی در رکود به سر می‌برند. اقتصاد مانند ظروف مرتبطه است بدین‌معنا اگر اقتصاد از رکود خارج شود همه بخش‌هایش از رکود خارج می‌شوند.
وی خاطرنشان کرد: درحال حاضر با برجام بتدریج تحرک و رونق نسبی را در بخش‌های مختلف اقتصادی شاهد هستیم.
وزیر راه و شهرسازی در پاسخ به این پرسش که چرا قیمت مسکن در حال حاضر به شدت بالاست؟ گفت: قیمت مسکن به شدت بالا رفت. ولی به شکل نسبی در مدت بیش از 2 سال فعالیت دولت یازدهم نسبت به سایر بخش‌ها و در شرایط اقتصادی حاکم، کاهش قابل توجهی داشت.
آخوندی درباره احتمال کاهش قیمت مسکن به کاهش آن نسبت به سایر بخش‌های دیگر اشاره کرد و در پاسخ به این پرسش که تسهیلات خرید مسکن به چه میزان به افراد تعلق می گیرد؟ گفت: هر 6 ماه یک برابر پس‌انداز به متقاضیان تعلق می‌گیرد و افراد در صورتیکه بتوانند 40 میلیون تومان در مدت یک سال پس‌انداز کنند می‌توانند سقف تسهیلات در تهران را برای خرید مسکن دریافت کنند و پس‌انداز 18 ماهه نیز با دریافت تسهیلات 3 برابری همراه می‌شود.
*دولت و ملت پاسخگوی میزان جمیعت‌پذیری پایتخت باشند
وی همچنین در بیان اینکه آیا با مبلغ 80 میلیون تومان در تهران می‌توان خانه خرید؟ گفت: در شهرهای کوچک و متوسط پاسخ مثبت است و می‌توان با تسهیلات 60 میلیون تومانی صاحب خانه شد. همچنین باید به این نکته نیز توجه جدی داشت که آیا ما می‌خواهیم افزایش جمعیت در تهران تا چه میزان باشد؟ در شرایط کنونی که بحث آلودگی محیط‌زیست نیز مطرح است و در شرایطی که این شهر به سختی می‌تواند پاسخگوی 5 میلیون نفر باشد و در حال حاضر نیز جمعیتی بالغ بر 8.6 میلیون نفر دارد آیا ما می‌خواهیم ظرفیت تهران را به هر میزانی که از نظر جمعیتی می‌تواند رشد کند ارتقای جمعیتی بدهیم که ساکنان آن فاقد امکانات رفاهی باشند؟ یا زمانی این رشد باید متوقف شود؟ اینها سوالاتی است که باید ملت و دولت در برابر آن پاسخگو باشند.
آخوندی ادامه داد: اینکه بگوییم تهران ظرفیت جمعیت‌پذیری بیشتر را دارد و می‌تواند همچنان از نظر جمعیت و شهرسازی رشد کند آیا شدنی است؟!
وی در پاسخ به این سوال که وضعیت مسکن‌دارشدن افرادی که در حال حاضر در تهران ساکن هستند چه خواهد شد؟ به رشد طبیعی شهر تهران اشاره کرد و گفت: اساسا صحبت از عدالت جغرافیایی و آباد کردن سایر شهرها و آبادکردن حاشیه دریا نیز به همین خاطر است. ما در تهران این حجم تراکم فراوان جمعیت را داریم و در کنار دریا 4.8 نفر در کیلومتر مربع ساکن داریم. در حالیکه در همه جای دنیا بیشترین مقدار جمعیت در کنار دریا ساکن هستند و برعکس ساکنان حاشیه‌های دریاهای ما از سکنه خالی شده‌اند. بنابراین راه‌حل بنیادین در ایران به این شیوه است که بتوانیم این جمیعت را به صورت متعادل در کشور توزیع کنیم.
وزیر راه و شهرسازی همچنین در پاسخ به این پرسش که افرادی که هم اکنون ساکن تهران هستند و صاحب خانه نیستند با وضعیت تراکم جمعیت در تهران نباید منتظر خانه‌دار شدن در این شهر باشند؟ گفت: بحث صاحب خانه‌شدن بحث صفر و صدی نیست. همانطور که همه می‌دانند وظیفه دولت تحرک‌بخشیدن و محرک توسعه بودن است. حال پرسش این است که آیا ما باید اقدامات محرک مسکن را در شهرهای میانی انجام دهیم یا در شهرهای بسیار پرجمعیت که دارای آلودگی بسیار شدید هستند؟
آخوندی درباره بالا بودن میزان اقساط بازپرداختی تسهیلات مسکن گفت: افراد به میزانی که تسهیلات دریافت می‌کنند باید تعهد به بازپرداخت داشته باشد زیرا تسهیلات دریافتی نیز متعلق به مردمی است که در بانک‌ها پس‌انداز کرده‌اند.
وی همچنین در پاسخ به اینکه آیا دولت می‌تواند در بحث بازپرداخت تسهیلات خرید مسکن کمک حال مردم باشد به میزان درآمد دولت یازدهم و کاهش چشمگیر آن اشاره کرد و افزود: دولت اگر بودجه کافی داشت در وهله نخست طرح‌های عمرانی خود را اجرا می‌کرد.
میزان پیشرفت87 درصدی واحدهای باقی‌مانده مسکن مهر
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه بیشتر واحدهای مسکن مهر تا پایان سال واگذار می شود گفت: در حال حاضر از 2میلیون و 200 هزار واحد مسکن مهر در کل کشور، بیش از یک میلیون و 600 هزار واحد را به مردم تحویل داده‌ایم و 600 هزار واحد مسکونی باقی مانده است که میانگین پیشرفت واحدهای باقی‌مانده نیز بالای 87 درصد است.
آخوندی در بیان چرایی دریافت دوباره 11 میلیون تومان در دی ماه سال جاری از متقاضیان ثبت‌نام شده مسکن مهر پردیس گفت: در پردیس اساسا استاندارد کاری که اعلام کردند اگرچه 70 متر است اما عمدتا واحدهای مسکونی 100 متر به بالا هستند که در آنجا ساخته شد. معتقدم مسکن مهر پردیس عمدتا بساز و بفروش گسترده دولتی است.
وی با اشاره به اتمام عمده مسکن مهر در پایان سال 94 به افتتاح‌های پیش‌رو اشاره کرد و افزود: برخی از شهرها همچون شهر پردیس ساخت مسکن مهر را دیر شروع کردند و ساخت مسکن مهر در این شهر از سال 91 آغاز شد درحالیکه ساخت مساکن مهر در سایر شهرها از سال‌های 89 شروع شد. پردیس آخرین شهری بود که ساخت مسکن مهر آن کلید خورد به همین‌خاطر نیز مشکلات پردیس را نباید به کل پروژه مسکن مهر تعمیم داد.
وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: در سال آینده بیش از 30 هزار واحد مسکن مهر پردیس واگذار خواهد شد. در حال حاضر نیز شبکه‌های اجتماعی بین متقاضیان مسکن مهر پردیس تشکیل شده است و خریداران می‌دانند که پروژه فعال است.
* طبق قرارداد با افرادی که پول مسکن مهر ندهند برخورد می‌شود
آخوندی در پاسخ به این پرسش که اگر متقاضیان مسکن مهر پردیس 11 میلیون تعیین شده را که زمان آن تا پایان دی ماه اعلام شد پرداخت نکنند سلب امتیاز می‌شوند؟ گفت: طبق قرارداد با این افراد برخورد می‌شود زیرا در قرارداد همه چیز تعیین شده است.
وزیر راه و شهرسازی همچنین در پاسخ به اینکه آیا در شورایعالی معماری و شهرسازی برای تعیین تکلیف ساخت و ساز بناهای بلند تصمیم‌گیری شده است یا خیر؟ گفت: ما همواره جزو مخالفان ساخت و ساز بناهای بلند در کلانشهرهای کشور و مخالف ساخت و سازهای خلاف طرح‌های جامع بوده‌ایم. ساختمان‌های بلند بزرگترین اثری که دارند توقف بادهای سطحی است و به دلیل کند کردن بادهای سطحی، آلودگی در سطح شهر باقی می‌ماند. ما در شورایعالی شهرسازی و معماری وظیفه داریم ضوابط شهرسازی را تعیین و به شهرداری تهران ابلاغ کنیم.
