هیات دولت صبح پنجشنبه جلسه‌ای فوق‌العاده به ریاست حسن روحانی تشکیل داد و گذشته از بررسی برنامه ششم توسعه، تصمیم گرفت که واردات کالا از عربستان را متوقف کند. آمار گمرک نشان می‌دهد که در هشت ماه نخست امسال اقلام وارداتی ایران از عربستان ١٥٣ هزار تن کالا به ارزش ٤٠ میلیون و ٢٤٩ هزار و ٤٨٩ دلار بوده است.
براساس همین آمار، میزان صادرات ایران به عربستان ٢٧١ هزار و ٢١٣ تن کالا و به ارزش ١٣٢ میلیون و ٢٢٩ هزار و ٦١١ دلار بوده است. ایران به عربستان محصولاتی چون فولاد به ارزش ٩٥ میلیون دلار، زعفران به ارزش 7/5میلیون دلار، پسته به ارزش 6/3میلیون دلار، انواع کشمش، انگور، انواع فرش و کف پوش و سیمان صادر میکند. در سوی مقابل اما بیشترین رقم واردات از عربستان مربوط به قوطی و در آلومینیومی برای تولید نوشابه با رقم 17/7 میلیون دلار است.
برآوردهای آماری گمرک نشان می‌دهد که میزان صادرات ایران به عربستان در ١٠ ماهه نخست سال پیش مقداری بهبود پیدا کرده و به 110/4 میلیون دلار رسیده بوده است. در مقابل عربستان تنها حدود 39/5میلیون دلار کالا به ایران وارد کرده بود. این گزارش نشان می‌دهد که در ١٠ماه نخست سال پیش، تراز مثبت تجاری ایران با عربستان به مراتب افزایش یافته و به بیش از ٧٠ میلیون دلار رسیده بود.
کدام کشور زیان می‌دهد
این آمار به خوبی نشان می‌دهد که قطع روابط تجاری عربستان با ایران بیش از آنکه ایران را متضرر کند، خود این کشور را با زیان مواجه خواهد کرد. واقعیت این است که به‌دلیل مکمل نبودن اقتصاد ایران با کشورهایی چون عربستان، سودان، بحرین و جیبوتی، زیان بزرگ اقتصادی و تجاری ناشی از قطع روابط سیاسی و اقتصادی با آن کشورها به ایران وارد نمی‌شود. بیش از آنکه ایران از قطع روابط ضرر کند عربستان به‌دلیل کاهش درآمد از محل سفر حجاج ایرانی زیان خواهد دید. مجله فوربس در مورد همین موضوع اعلام کرده که قطع رابطه سیاسی عربستان با ایران بر اساس منطق انجام نشده است و خسارت‌های غیرقابل جبرانی برای این کشور به همراه دارد. فوربس درآخرین شماره خود به قطع رابطه ایران و عربستان اشاره کرده و نوشته است که این مساله بیشتر به ضرر عربستان است تا ایران. این نشریه میزان خسارت عربستان از توقف اعزام حجاج ایرانی را سه میلیارد دلار تخمین زده است. براساس این گزارش حدود ٦٠٠ هزار ایرانی هرسال به حج می‌روند و اگر بحران روابط منجر به قطع سفر حجاج ایرانی به عربستان شود، ریاض ممکن است سه میلیارد دلار ضرر ببیند.
از سوی دیگر فارین پالیسی، مجله سیاست خارجی امریکایی نوشته که سال ٢٠١٦ سال رویارویی ایران و عربستان به عنوان قدرت‌های منطقه است. عربستان خود را رهبر ائتلاف‌های مختلف در مقابله با ایران شیعی می‌خواند اما به خوبی می‌داند حتی میان گروه‌های اهل سنت هم به‌طور قاطع پذیرفته شده نیست. بنابراین تلاش خواهد کرد در جبهه‌های دیگر به ویژه در جنگ نفتی ایران را زمینگیر کند. عربستان و ایران سال‌هاست در منطقه و به شکل نیابتی با یکدیگر درگیر هستند و عربستان قصد دارد با افزایش هزینه این جنگ نیابتی نه تنها ایران که روسیه را هم وادار به عقب‌نشینی کند.
عربستان در ایران مالک کدام کالاهاست
سرمایهداران سعودی در ایران چه تولید و توزیع می‌کنند؟ در پاسخ به این پرسش باید گفت که نوشیدنی «رانی» با سرمایه «عادل العوجان» سرمایه‌دار قدرتمند سعودی تولید می‌شود که سود خالص ۲۰ میلیون دلاری در جیب این سرمایه‌دار سعودی وارد میکند. روغن و کره با برندهای «بهار» و «لادن» و «نسترن» با سرمایه «سلیمان بن عبدل قادر المهیدب»، یکی از نزدیکان شاهزاده‌های عربستان تولید می‌شود. این تاجر ۸۰ درصد سهام صنایع غذایی بهشهر را از سال ۱۳۸۳ در اختیار دارد، هر سال ۱۷۰ میلیون دلار سود خالص به جیب این سرمایه‌دار سعودی واریز می‌شود. مواد غذایی با برند «صافولا» چون روغن‌های خوراکی، کره مارگارین و شکر مستقیم با سرمایه خاندان سلطنتی سعودی و دولت عربستان تولید می‌شود و ۱۵ درصد از بازار صنایع غذایی ایران را در اختیار دارد. سهام این برند تا ١٣ درصد در بورس ایران افت کرده بود؛ هرچند که این افت نتوانسته بود شاخص کل بورس ایران را تحت تاثر قرار دهد و این شاخص در روز افت صافولا باز هم رشد کرده بود. هر نوع سس با برند «گلوریا» با سرمایه «مجلی احمد بامجلی» از سرمایهداران سعودی و از وابستگان خاندان آل‌سعود تولید و به ایران وارد می‌شود.
