به گزارش افکارخبر، اصولا وقتی صحبت از آزادسازی نرخ یک کالا می‌شود، آنچه باید در واقعیت اتفاق بیفتد فضای رقابتی، افزایش کیفیت و حق انتخاب مشتریان است اما آنچه دست‌اندرکاران این حوزه از قانون تعبیر می‌کنند کاملا وارونه است زیرا فقط بخش افزایش قیمت است که مورد توجه قرار می‌گیرد و مابقی قضایا به دست فراموشی سپرده می‌شود.
قانون آزادسازی نرخ بلیت هواپیما از نهم آذرماه جاری در راستای ایجاد شرایط رقابتی برای ارتقای کیفیت و نوسازی ناوگان اجرا شد، در حالی رییس سازمان هواپیمایی کشوری از واگذاری اختیار به شرکت‌های هواپیمایی برای تعیین قیمت‌ها پس از آزادسازی کامل قیمت‌ها، خبر داد که نمایندگان مجلس مخالفان سرسخت اجرای این قانون هستند .عابدزاده با اشاره به برنامه سازمان هواپیمایی برای آزادسازی کامل قیمت حمل‌ونقل هوایی بر اساس مصوبه مجلس گفت: شرکت‌های هواپیمایی تاکنون اقدام به افزایش قیمت پروازها نکردند و قرار است این دستورالعمل از هفته آینده اعمال شود البته نظارت کامل بر شرکت‌های هواپیمایی و پروازها پس از آزادسازی قیمت‌ها وجود دارد و با آزادسازی کامل قیمت‌ها، قیمت‌گذاری پروازها در اختیار شرکت‌های هواپیمایی قرار می‌گیرد تا شرکت‌ها خودشان به تعیین قیمت و اعمال آن اقدام کنند.وی با بیان اینکه برنامه‌ریزی مناسب برای انجام پرواز به مناطقی که کمتر مورد توجه بوده نیز در دستور کار است، اظهار داشت: آزادسازی قیمت‌ها در بخشی از مسیرها که تردد هوایی زیادی در آن وجود دارد، صورت گرفته است. عابدزاده افزود: بیشتر شرکت‌های هواپیمایی ساختار لازم را برای ارائه بلیت با قیمت‌های متفاوت دارند بنابراین نمی‌توانیم برای آزادسازی قیمت‌ها منتظر افزایش تعداد ناوگان خطوط هواپیمایی کشورمان باشیم. وی با بیان اینکه در یک‌سال اخیر نرخ بلیت پروازها در بسیاری مواقع زیر قیمت بوده است، گفت: سن ناوگان هوایی ما بالاست و همه آن هم به خاطر اعمال تحریم‌ها علیه کشورمان نیست، بخشی از آن به خاطر آن است که سرمایه‌داران سودی عایدشان نمی‌شود و وارد این عرصه نمی‌شوند، ورود شرکت‌های جدید هواپیمایی هم با این نگاه صورت می‌گیرد ولی به آینده امیدوار هستیم. رییس سازمان هواپیمایی کشوری افزود: قیمت تمام‌شده یک صندلی ساعت نزدیک به 40 دلار و نرخ متوسط یک ساعت پرواز 80 دلار است که این مساله بسیار ناعادلانه است.وی با بیان اینکه نرخ بلیت پروازها پس از انقلاب 200 برابر شده است، عنوان کرد: این درحالی است که هزینه‌های حمل‌ونقل هوایی با700 تا 800 درصد افزایش از دلار هفت تومانی، هم‌اکنون با دلار 3500 تومانی محاسبه می‌شود.عابدزاده با بیان اینکه 250 فروند هواپیما در ناوگان هواپیمایی کشور فعال هستند که نزدیک به یک میلیارد دلار ارزش دارند، افزود: این مساله در حالی است که پنج فروند هواپیمای 777 با ظرفیت 1300 صندلی یک میلیارد دلار سرمایه‌گذاری لازم دارد. رییس سازمان هواپیمایی کشوری با اشاره به اینکه آزادسازی قیمت بلیت پروازها باعث می‌شود تا تعداد بیشتری از هموطنان‌مان از حمل‌ونقل هوایی بهره‌مند شوند، گفت: با این کار پروازها با نرخ‌های متفاوت عرضه می‌شود و مسافران حق انتخاب بیشتری دارند.عابدزاده تصریح کرد: در صورتی که شرکت‌های هواپیمایی بتوانند نرخ‌های پس از آزادسازی قیمت‌ها را اجرا کنند در مدت یک‌سال شاهد تغییرات اساسی در حمل‌ونقل هوایی خواهیم بود.
آزادسازی به معنای گرانی نیست
در ادامه این برنامه اسد سامانی، دبیر انجمن شرکت‌های حمل‌ونقل هوایی گفت: از نهم آذر که آزاد سازی قیمت‌ها به شرکت‌ها اعلام شده تاکنون شاهد افزایش نرخ پروازها نبوده‌ایم. در چند روز گذشته افزایش نرخ‌ها تنها در برخی آژانس‌های مسافرتی و تعدادی از پروازها صورت گرفته که به صورت چارتری انجام می‌شود. وی گفت: آزادسازی قیمت‌ها به معنای افزایش قیمت نیست بلکه این کار باعث شفافیت در قیمت پروازها و اعلام نرخ آنها در مسیرهای مشخص در سایت‌ها می‌شود. دبیر انجمن شرکت‌های حمل‌ونقل هوایی گفت: با آزادسازی قیمت‌ها دیگر سازمان هواپیمایی کشور نمی‌تواند روی قیمت‌ها نظری داشته باشد و تنها بر عملکرد شرکت‌های هواپیمایی نظارت و آنها را هدایت و حمایت می‌کند. سامانی افزود: در80 تا 90 مسیر پروازی تاکنون آزادسازی قیمت‌ها صورت نگرفته است و همچنان نرخ پروازها را در این مسیرها سازمان هواپیمایی کشوری تعیین و اعلام می‌کند. وی پیربودن سن ناوگان هوایی را معلول وضعیت قیمت‌های کنونی دانست و گفت: شرکت‌های هواپیمایی به هیچ وجه از یارانه استفاده نمی‌کنند و تاکنون هم از تسهیلات صندوق توسعه ملی برای توسعه ناوگان حمل‌ونقل هوایی استفاده نکرده‌اند. دبیر انجمن شرکت‌های حمل‌ونقل هوایی با بیان اینکه برای تاسیس یک شرکت هواپیمایی در کشور نیاز به 156 میلیون دلار سرمایه‌گذاری است، گفت: یکی از شرکت‌های هواپیمایی بابت خسارت تاخیر در پروازهایش بیش از 300 میلیون تومان به مسافران پرداخت کرده است.سامانی تصریح کرد: آزادسازی قیمت بلیت پروازها فرصت استفاده همه مردم را از حمل‌ونقل هوایی فراهم می‌کند.
شرایط کنونی مناسب نبود
جعفر قادری، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی در این خصوص گفت: بستر لازم برای آزادسازی نرخ پروازها در شرایط کنونی فراهم نیست.
وی افزود: هم‌اکنون شرایط رقابتی نیست و پروازها در انحصار چند قطبی میان چند شرکت هواپیمایی است و جایگزین مناسبی هم در حمل‌ونقل دیگر از جمله قطار سریع‌السیر نداریم.قادری افزود: در سال‌های اخیر اقدامی برای توسعه ناوگان هوایی صورت نگرفته است و از سیستم‌های جایگزین هم به جای سیستم اداری متمرکز در پایتخت و مراکز استفاده نمی‌شود.وی گفت: شرکت‌های هواپیمایی در بسیاری از خدماتشان از یارانه استفاده می‌کنند و این بی‌معنی است که همزمان با استفاده از یارانه بحث آزادسازی نرخ پروازها انجام شود. عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس گفت: شرکت‌های هواپیمایی از نظر ساختار مدیریتی و ساماندهی نیروهای مازاد مشکل دارند.وی افزود: پیش فروش بلیت پروازها در شرکت‌های هواپیمایی با کسر قیمت از جمله روش‌هایی است که در این شرکت‌ها اعمال نمی‌شود.قادری تصریح کرد: هرگاه صحبت از آزادسازی است قیمت‌ها به شدت افزایش می‌یابد و اگر چنین شود مجلس شورای اسلامی برای اصلاح قانون وارد خواهد شد.
در شرایط رکود نباید قیمت‌ها افزایش یابد
در ادامه موید حسینی‌صدر، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی گفت: مسوولان کشور هزینه‌ها را با معیار بین‌المللی و دلار محاسبه می‌کنند در صورتی که درآمد مردم به ریال است، شرکت‌های هواپیمایی بیش از یک هزار میلیارد تومان بابت هزینه سوخت به وزارت نفت بدهکارند.وی گفت: تعدادی از سرمایه‌گذاران که خود از بازنشستگان صنعت هوایی کشور هستند پیشنهاد تاسیس شرکت‌های هواپیمایی جدید و ورود هواپیما با عمر زیر 15 سال را داده‌اند.این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس افزود: تاسیس یک شرکت هواپیمایی 35 تا40 میلیون دلار نیاز دارد و بازگشت سرمایه آن هم سه ساله است.حسینی‌صدر افزود: تنها مجوز یک شرکت هواپیمایی 20 تا 30 میلیارد تومان خرید و فروش می‌شود.وی فرآیند دریافت خسارت بابت تاخیر در پرواز هواپیماها را بسیار زمان بر و سخت دانست و گفت: 70 درصد انحصار پروازها در اختیار تنها سه شرکت هواپیمایی است که بسیار هم سودآور است.این نماینده مجلس با بیان اینکه باید برای مردم احترام قائل باشیم، گفت: در شرایطی که همچنان رکود اقتصادی حاکم است چرا باید قیمت پروازها افزایش یابد.
مشکل شرکت‌های هواپیمایی حل می‌شود
همچنین محمدحسن کرمانی، رییس انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی گفت: اگر آزادسازی قیمت‌ها در حمل‌ونقل هوایی صورت نگیرد ایرادها و اشکالات موجود در پروازها و شرکت‌های هواپیمایی برطرف نمی‌شود. محمدحسن کرمانی افزود: افزایش بلیت برخی پروازها در تعدادی از آژانس‌ها صرفا مرتبط با زمانی مشخص است.
وی گفت: اگر قرار باشد که اقتصاد کشور که اقتصاد حمل‌ونقل هوایی هم بخشی از آن است دچار گفت‌وگوها و سلیقه‌های افرادی شود که متخصص نیستند همین وضعیت ادامه می‌یابد.کرمانی خاطرنشان کرد: در صورت آزادسازی قیمت پروازها تمام مشکلات شرکت‌ها و آژانس‌های هواپیمایی در مدت سه تا شش ماه حل می‌شود.
بازار سیاه همچنان پیشتاز
بر اساس اطلاعات به دست آمده از بازار فروش بلیت هواپیما در روزهای منتهی به شهادت امام رضا(ع) گرفته، قیمت بلیت هواپیما از تهران به سمت مشهد به شکلی تصاعدی افزایش پیدا کرده و در شرایطی که در روزهای یکشنبه و دوشنبه می‌توان بلیت‌هایی با قیمت کمتر از 200 هزار تومان نیز پیدا کرد اما هر چه به روزهای پایانی هفته نزدیک می‌شویم قیمت‌ها به خود شکلی عجیب می‌گیرد.در روز سه‌شنبه شرکت‌های مختلف هواپیمایی از سمت تهران به مشهد پرواز دارند و در این بین ارزان‌ترین نرخ مربوط به پرواز ایران‌ایر تور با قیمت 214 هزار تومان خواهد بود. پس از آن نرخ‌ها به بیش از 250 هزار و 300 هزار تومان هم می‌رسد. در این راستا پرواز هواپیمای فوکر 100 قشم‌ایر 341 هزار تومان خواهد بود که برای روز سه‌شنبه 17 آذر گران‌ترین پرواز به حساب می‌آید.
اوضاع بازار در روز چهارشنبه نیز پیچیده‌تر می‌شود تا جایی که تمام نرخ‌های پروازی در این روز به بیش از 300 هزار تومان افزایش یافته و میانگین نرخ 350 هزار تومان برای یک پرواز رفت از تهران به مشهد محاسبه می‌شود. در این بین پرواز 2806 هواپیمایی معراج که با ایرباس 320 انجام خواهد شد برای یک بلیت رفت از تهران به مشهد 484 هزار تومان نرخ‌گذاری شده است.
هرچند این رقم‌ها با توجه به پیک سفر زائران به سمت مشهد و نیاز چند میلیونی بازار مطرح شده است اما رسیدن بلیت تهران- مشهد به مرز نیم‌میلیون تومان آن هم تنها چند روز پس از آزادسازی نرخ‌ها این نگرانی را به وجود می‌آورد که در آینده باز هم گرانفروشی‌هایی از این دست شکل بگیرد. باید دید آیا سازمان هواپیمایی با نرخ‌های مطرح شده در بازار برخورد خواهد کرد یا آزادسازی به همین منوال ادامه پیدا می‌کند.
