چالش‌های اقتصاد کشور در دوران پساتحریم

به گزارشافکارنیوز،اسحاق جهانگیری ظهر امروز در چهارمین نشست هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران گفت: استنباط من از وضعیت بخش خصوصی این است که این بخش اکنون بالغ، عاقل و به حدی رسیده است که موقعیت‌ها را خوب تشخیص دهد و اگر زمانی گروه‌های تحصیلکرده کشور مایل بودند تا جذب بدنه دولت شوند، اکنون به سرعت به سمت بخش خصوصی می‌روند.

وی با تاکید بر اینکه کشور ما در شرایط خاصی قرار دارد، خاطرنشان کرد: مقطعی که ما(بخش خصوصی و دولتی) کنار هم نشسته‌ایم از یک بیم و هراس بزرگ عبور کرده‌ایم و با لغو تحریم‌ها وارد دوران جدیدی شده‌ایم که بخش خصوصی و دولت مسئولیت متفاوتی دارد.

معاون اول رئیس جمهور به این نکته اشاره کرد که باید در شرایط بوجود آمده مسائل را خوب تحلیل کنیم تا به نقاط مشترک برسیم، چرا که پیش از این دغدغه اصلی ما این بود که تحریم‌ها جدی است و چگونه باید از آن عبور کنیم.

جهانگیری اذعان داشت: در دوران سخت تحریم مردم ما صبوری کردند و لب به گلایه باز نکردند و از طرف دیگر رئیس جمهور کشورمان به عنوان یک مذاکره کننده قوی در شرایط سخت و پیچیده به گونه‌ای عمل کرد که باید گفت به نتیجه رسیدن مذاکرات، پیروزی منطق و دیپلماسی و هنر مذاکره بود که توانست ایران را بر بام افکار دنیا بنشاند.

معاون اول رئیس جمهور با اشاره به اینکه امروز همه دنیا بجز رژیم صهیونیستی و برخی کشورهای منطقه از این توافق خوشحال هستند، خاطرنشان کرد: نباید اجازه دهیم که افراطی‌ها، رژیم صهیونیستی و کسانی که همواره می‌خواستند جمهوری اسلامی ایران را در التهاب قرار دهند توسعه پیدا کنند و دوباره میدان‌دار شوند، ما در این فرصت باید بخشی از خسارت‌ها و آسیب‌هایی که به کشور وارد شده را ترمیم کنیم.

به گفته جهانگیری، متاسفانه تجربه تلخی داریم که گاهی اوقات فرصت‌های خوب پیش آمده برای توسعه کشور را تبدیل به فرصت‌سوزی می‌کنیم.

در این زمان سر درد دل معاون اول رئیس جمهور دوباره باز شد و گفت: سالهای گذشته میلیاردها دلار به کشور وارد شد که می‌توانست به محلی برای توسعه کشور تبدیل شود اما نه تنها توسعه ایجاد نکرد بلکه مشکل هم درست کرد.

وی ادامه داد: در دوران سخت تحریم از جمله جنگ، معمولاً دولت‌ها تصمیماتی می‌گیرند که چندان مناسب اقتصاد آزاد و رشد و توسعه کشور نیست و دولت در آن دوران باید تصمیماتی را می‌گرفت که فشار بر زندگی مردم کمتر شود.

جهانگیری با بیان اینکه اولین کاری که باید انجام دهیم این است که تمام تصمیم‌گیری‌های دوران تحریم که برای متمرکز کردن کارها بود باید لغو شود، تصریح کرد: حتی قوانینی که در آن دوران برای دور زدن تحریم‌ها در ستاد تدابیر ویژه تصویب شده بود باید تغییر کند و بخش خصوصی هم باید این مسائل را پیگیری و مدام آن را به دولت گوشزد کند تا کشور روی شرایط قبل بازگردد.

وی در مورد انتقاد بخش خصوصی نسبت به رقابت شرکت‌های شبه دولتی خاطرنشان کرد: نباید هیچ شرکتی جای بخش خصوصی را تعیین کند. نه دولت نه نهادهای عمومی و باید همه در ساز و کار مناقصه و رقابت وارد عرصه شوند.

معاون اول رئیس جمهور به چالش‌های مهم پیش رو در دوران پس از توافق هسته‌ای اشاره‌ای کرد و اذعان داشت: آسیب‌های مهمی در گذشته به اقتصاد کشور وارد شده که باید آن را شناسایی و ترمیم کنیم تا حدی که رشد اقتصادی کشور باید به بیش از ۸ درصد برسد، اکنون ما چند میلیون جوان تحصیلکرده بیکار و جویای کار داریم. در سال ۸۴ که دولت را تحویل دادیم تعداد شاغلین ۲۰ میلیون و اندی بود که این رقم در سال ۹۴ هم همان است و خالص شغل به نوعی ایجاد نشده است.

وی با بیان اینکه شغل با کارهای ضربتی ایجاد نمی‌شود، افزود: یکی از دغدغه مطالبات معوق طرح‌های زودبازدهی است که یک مرتبه ایجاد شد که هم فرد را بدهکار کرد و هم شغلی ایجاد نشد، بخش خصوصی واقعی برای بهبود فضای کسب و کار که دغدغه واقعی دولت است باید به میدان بیاید.

جهانگیری مجوزهای دست و پاگیر را از جمله دیگر چالش‌ها برشمرد و گفت: وزیر اقتصاد اعلام کرد که افزاد باید ۱۶۰۰ مجوز را در دستگاه‌های دولتی به عناوین مختلف دریافت کنند که اعلام کردیم مجوزهای دستو پاگیر لغو شود از طرفی دیگر موانع سرمایه‌گذاری و تولید در کشور باید برطرف گردد.

وی بر این نکته تاکید که ما برای اداره کشور نیاز به امید و اعتماد مردم داریم و باید سرمایه اجتماعی را افزایش دهیم که یکی از نکاتی که اعتماد ملی را بالا می‌برد مبارزه با فساد اداری است.

وی افزود: فساد اداری مانند موریانه به جان کشور افتاده که باید با آن برخورد کنیم و می‌دانیم راه دشواری را پیش رو داریم که با شعار حل نمی‌شود.

معاون اول رئیس جمهور تصریح کرد: فساد منابع کشور را به باد داد و شاید بیشترین ضربه‌ای که خوردیم از همین محل بود، یک زمانی طرف امضائ کرد تا ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار نفت کشور در اختیار فلان آقا قرار گیرد و اکنون به جای عذرخواهی از ملت تازه طلبکار هم هست که این مسئله در تاریخ ایران بی‌سابقه است. در دوران تحریم تصمیماتی گرفته شد که عده‌ای سودجو دست به کار شده‌اند و هنوز برخی از این پول‌ها دست این افراد است، این سینه پر درد است و هنوز بسیاری از حرف‌ها را نگفته‌ام.

وی ادامه داد: ارز مملکت را گرفته‌اند تا کاری برای تحریم کنند و در نهایت نه کاری کرده‌اند نه ارز را برگردانده‌اند البته نمی‌خواهیم مردم را نگران کنیم و سعی می‌کنیم خودمان مسائل را حل کنیم به همین دلیل در این دولت سعی کردیم تا در گلوگاه‌ها و نقاط حساس از جمله گمرک و سیستم بانکی، سامانه‌های الکترونیکی ایجاد شود و در همین سیستم بود که متوجه شدیم که در یک سیستم بانکی ۹۰۰ حساب بانکی داشته که با آن هرکاری می‌تواند بکند.

وی بزرگ شدن دولت را یکی دیگر از چالش‌های پیش رو عنوان کرد و با اذعان به این موضوع افزود: در سال ۸۴ یک شرکت بزرگ دولتی ۲.۷ میلیون تن تولید داشت و نیروی شاغل آن ۶ تا ۷ هزار نفر بود اما اکنون براساس مدیر همین شرکت تولید تغییری نکرده و بلکه کاهش داشته اما ۲۲ هزار نفر در آن شاغل هستند.

وی حوزه نفت و گاز و میادین مشترک را دغدغه جدی دولت عنوان کرد و اظهارداشت: در دوران تحریم در میادین مشترک ضرر کردیم و یک کشور کوچک توانست با برداشت بیشتر ده‌ها میلیارد دلار پول این ملت را برداشت کند. اکنون نیز در بخش پتروشیمی ۷۰ میلیارد دلار طرح آماده شده و نیمه آماده داریم که اگر راه بیوفتد ۵۰ میلیارد دلار ارزش محصولاتش است.

معاون اول رئیس جمهور به این نکته هم اشاره کرد که صنایع ما نیاز به زیرسازی دارند و در بسیاری از رشته‌های صنعتی می‌توانیم با شرکای معتبر خارجی مذاکره کنیم تا آنها پول و دانش بیاورند و ما بازار ایران را در اختیارشان قرار دهیم.

وی همچنین در پاسخ به درخواست بخش خصوصی در مورد ضرورت یکسان‌سازی نرخ ارز گفت: در صورتی که فرصت مناسب فراهم شود بنا داریم تا برخی موانع را هموار کرده و یکسان سازی نرخ ارز نیز از سیاستهای ماست همچنین به دنبال تورم تک رقمی هستیم اما نباید فراموش کرد که مدیریت دوران پس از تحریم بسیار دشوار است و اگر درست مدریت نشود با مشکلات زیادی همراه خواهد بود.

وی در پاسخ به برخی منتقدان در مورد عدد و رقم‌های متفاوت ارزهای بلوکه شده خارج از کشور گفت: دولت هیچ چشمداشتی روی منابع بانک مرکزی ندارد و ما به عنوان دولت نباید به دنبال آن باشیم که منابع را دوباره به ریال تبدیل کنیم کما اینکه قبلاً ریال آن را از بانک مرکزی گرفته‌ایم.

وی همچنین در مورد واگذاری طرحهای عمرانی کشور نیز گفت: با سهلترین شرایط به دنبال واگذاری این طرحها به بخش خصوصی هستیم و دولت قطعاً باید در برخی رشتهها خرید خدمت کند.