به گزارشافکارنیوز،روزنامه انگلیسی دیلی تلگراف طی گزارشی نوشت: با سرازیر شدن مدیران شرکت های غربی به تهران در آستانه لغو احتمالی تحریم های اقتصادی، پروازهای دبی به تهران در ماه های اخیر مملو از مسافران خارجی بوده است.
ایران یکی از بزرگترین اقتصادهای خاورمیانه در طی سال های اخیر هدف تحریم های شدید اقتصادی غرب قرار داشته است. اما دستیابی به یک توافق جامع بر سر برنامه هسته ای این کشور در لوزان سوئیس در هفته جاری می تواند به این تحریم ها پایان دهد.
بیشترین تاثیر برداشته شدن تحریم ها به صنعت نفت مربوط خواهد شد. تهران یک غول نفتی خفته است که به دلیل تحریم ها از بازارهای بین المللی محروم شده و از دستیابی به فن آوری و سرمایه گذاری لازم برای افزایش حجم تولید خود منع شده است. ایران ۹ درصد ذخایر نفتی اثبات شده جهان را در اختیار دارد و انعقاد یک توافق هسته ای می تواند میادین نفت این کشور را به روی سرمایه گذاری خارجی بگشاید.
این گزارش افزود: با توجه به تداوم کاهش قیمت نفت، هرگونه افزایش صادرات نفت ایران می تواند موجب کاهش بیشتر قیمت ها شود. قیمت نفت از ماه ژوئن گذشته تا کنون ۵۰ درصد کاهش یافته و به حدود ۵۰ دلار رسیده است. ممکن است امضای توافق هسته ای قیمت ها را به حدود ۲۰ دلار در هر بشکه کاهش دهد.
بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران در آستانه مذاکرات لوزان، اعلام کرد که کشورش می تواند به راحتی در طی چند ماه بعد از برداشته شدن تحریم ها تولید خود را به میزان یک میلیون بشکه در روز افزایش دهد. بر اساس تحریم های فعلی، ایران تنها می تواند مقادیر محدودی نفت صادر نماید.
زنگنه در هفته های اخیر گفته است: «در صورتی که تحریم های بین المللی علیه ایران برداشته شود، در طی چند ماه روزانه یک میلیون بشکه به ظرفیت تولید و صادرات نفت کشور اضافه خواهد شد.»
میزان تولید نفت ایران در حال حاضر حدود ۲.۷ میلیون بشکه است که یک میلیون بشکه آن صادر می شود. این رقم فاصله زیادی با رقم صادراتی ایران در زمان پیش از تحریم ها دارد. بر اساس آمارهای بی پی، ایران در سال ۲۰۱۱ قادر به تولید روزانه بیش از ۴ میلیون بشکه نفت بود. به رغم دارا بودن منابع عظیم نفت و گاز، برخی تحلیلگران توانایی ایران برای افزایش قابل توجه تولید در چنین بازه زمانی کوتاهی را زیر سوال می برند.
چارلز رابرتسون، اقتصاددان ارشد موسسه رنسانس کپیتال در این باره گفت: «پس از سال ها سرمایه گذاری کم، ما تردید داریم که ایران بتواند به یکباره مقادیر زیادی نفت به بازار جهانی تزریق کند. آخرین باری که این کشور توانسته بیش از میزان اوج تولید سال ۲۰۱۱ خود(۴.۴ میلیون بشکه در روز) تولید کند، سال ۱۹۷۸ بوده است.»
اما ایران احتمالا مجبور نیست برای افزایش فوری صادرات خود پس از توافق، میزان تولید خود را افزایش دهد. بر اساس برخی برآوردها ایران بین ۷ تا ۳۵ میلیون بشکه نفت ذخیره کرده است که در صورت توافق می تواند به یکباره به بازار جهانی تزریق شود.
در دراز مدت، افزایش قابل توجه تولید نفت ایران به صورت پایدار، مستلزم ورود شرکت های بزرگ نفتی بین المللی است. شرکت هایی نظیر رویال داچ شل و توتال قبلا در ایران فعال بودند و در صورت برداشته شدن تحریم ها و ارائه قراردادهای توسعه ای جذاب از سوی ایران، بدون شک به میادین نفتی این کشور باز خواهند گشت.
یکی از موانع اصلی افزایش قابل توجه تولید نفت ایران می تواند عضویت آن در اوپک باشد. این سازمان که کنترل یک سوم عرضه نفت جهان را در اختیار دارد، دارای یک نظام تعرفه ای است که تهران برای افزایش سهم تولید خود در آن باید با کشورهای عضو مذاکره کند. اما بعید است که عربستان از هرگونه افزایش صادرات نفت ایران حمایت کند.
