با خروج شرکت صافولا از بازار روغن چالش جدی در این بازار کلید خورد و در کنار آن کاهش ۳۲ درصدی واردات روغن خام هم بر دامن زدن به این چالش بی تاثیر نبود، اما انفعال و ضعف عملکرد مسئولان متولی امر وزارت جهاد کشاورزی، وزارت صنعت، معدن و تجارت و اتاق اصناف نیز نه تنها دردی را از این صنعت دوا نکرد بلکه به گرانی ها دامن زد و در نهایت قیمت انواع روغن را تا ۲۱ درصد در بازار گران شد.
کمبود روغن در فروشگاه ها یا سهمیه ای شدن آن در شرایطی ایجاد شده است که اکبر فتحی، معاون وزارت جهاد کشاورزی و دبیر ستاد هماهنگی امنیت غذایی مدعی است که با خروج صافولا از ایران هیچ زیرساختی از کشور خارج نشده و همه ظرفیت‌ها در داخل به قوت خود باقی است و برنامه‌ریزی کامل در این خصوص انجام شده است.
باوجود خوش بینی مسئولان و اینکه خروج این شرکت سعودی هیچ تاثیری در بازار داخلی ندارد اما نتیجه روی دیگری از واقعیت را نشان داد. تابناک پیش تر در گزارشی با عنوان روغن، گران شد/ اطلاعیه انجمن روغن نباتی زیر سوال رفت به این موضوع پرداخت که باوجود تکذیبیه‌های مسئولان مختلف از جمله انجمن صنفی صنایع روغن نباتی مبنی بر عدم افزایش قیمت روغن، قیمت انواع روغن تا ۲۱ درصد در بازار گران شد.
از سویی دیگر، بررسی آمار گمرک ایران نشان می‌دهد واردات روغن خام به عنوان ماده اولیه صنایع روغن نباتی در ۹ ماه سال جاری نسبت به سال گذشته ۳۲ درصد کاهش یافته و به ۸۸۹ هزار تن رسیده است که به نظر می رسد کاهش ۳۲ درصدی واردات روغن خام، مشکلات ارزی، سیاست‌های نادرست در تنظیم بازار و بی‌اعتمادی مردم به ثبات قیمت‌ها و بازار از مهم ترین دلایل کمبود و گرانی روغن در بازار است . البته کمبود روغن خوراکی می تواند به افزایش قیمت سایر کالاها و خدمات منجر شود، زیرا روغن به عنوان یک کالای اساسی در تولید بسیاری از محصولات غذایی نقش دارد.
معطلی مطالبات ارزی دلیل بحران بازار روغن؟
علی فاضلی، رئیس هیئت‌مدیره انجمن صنفی صنایع روغن نباتی ایران، ریشه چالش در بازار روغن را ناشی از طولانی شدن تخصیص ارز به کارخانه های روغن نباتی دانست و گفت: مطالبات ارزی کارخانجات روغن نباتی از دولت، به گونه‌ای شده که برخی کارخانجات هنوز حتی مطالبات ارزی بهار و تابستان گذشته خود را نگرفته‌اند و ادامه این روند با توجه به افزایش قیمت‌های جهانی و کمبود نقدینگی در صنعت عملاً میسر نیست.
وی افزود: تأخیر طولانی مدت در پرداخت مطالبات ارزی کارخانجات، علاوه بر اینکه موجب تحمیل هزینه مالی هنگفت به تولید می‌شود، باعث کاهش توان مالی و اعتبار ارزی آنها در واردات مجدد روغن خام می‌شود که این امر به معنی کاهش واردات و تولید در آینده خواهد بود. برخی کارخانجات پس از ماه‌ها انتظار تخصیص ارز، موفق به تخصیص ارز شده و ریال خرید ارزشان را نیز پرداخته‌اند اما متأسفانه ارز خریداری شده آنها پرداخت نشده است.
