لایحه قانون تأسیس وزارت آب و برق مصوب بیست و ششم اسفند ۱۳۴۲ در واقع نقطه پایانی به تمامی سرگردان‌هایی بود که هم مصرف‌کنندگان آب و برق داشتند و هم شرکت‌هایی که در این زمینه فعالیت می‌کردند. وزارت آب و برق از سازمان آب تهران، بنگاه برق تهران، بنگاه مستقل آبیاری، اداره کل لوله‌کشی آب تهران، آب و برق خوزستان، آب و برق کرج و اداره حفاظت از تأسیسات سدهای لار و لتیان ویا سایرسازمان‌های دولتی که برای احداث و بهره‌برداری از سدها و منابع آب و برق کشور به وجود آمده بودند؛ تشکیل شد. به این وسیله هم مصرف‌کنندگان آب و برق و هم شرکت‌ها و سازمان‌های متولی این دو صنعت صاحب یک وزارت خانه با شرح وظایف مشخص شدند. بعد از انقلاب شکوهمند اسلامی در ایران عزیز نیز توجه به تامین زیرساختهای حیاتی مورد توجه بیشتر قرار گرفته و همواه متخصصین و مدیران این بخش تلاش نمودند با تامین دغدغه ها و نیازهای مردم با نگاه تخصصی جامعه عمل بپوشانند. نگاهی به شرح وظایف این وزرارتخانه مبین آن است که بدون داشتن مهارت و تسلط در زمینه های تخصصی ریسک تصمیمات بشدت بالا رفته و می تواند آثار سوء در روند توسعه کشور گذاشته که تبعات آن در آینده نزدیک نمود خواهد یافت.
عوارض انتخاب نامتناسب وزیر نیرو
در تاریخ مشرق زمین و از جمله ایران، افراد و اشخاص پیوسته نقش تعیین کننده و سرنوشت ساز در تاریخ داشته اند؛ سپردن سکان امور وزارتخانه های تخصصی به افراد سیاسی نا آشنا با موضوع تخصصی هموراه با تجاربی تلخ از گذشته همراه بوده است. این افراد بدلیل عدم آشنایی با مشکلات و چالشهای این بخش های تخصصی با تصمیمات ناصحیح اولویت های کاری را درک نکرده با توجه به شرایط کشور و تحریم های ظالمانه ضرورت دارد فردی آشنا و مسلط به ظرفیت ها و توانمندی های تخصصی بلادرنگ مسیر پیش رو را طراحی و اقدامات لازم را در دستور کار وزارتخانه قرار دهد.
دولت با ظرفیت و قوی
یکی از الزامات اساسی در حکمرانی خوب آب و محیط زیست استقرار دولتی با ظرفیت و توانمندی بالا و قوی می باشد. بی شک لازمه استقرار دولت قوی استفاده از ظرفیت ها و پتانسیل های داخلی هر مجموعه در راستای ارتقای بهره وری در آن مجموعه می باشد. استفاده بهینه از تفکر خلاق درون سازمانی به عنوان رویکرد غالب در آخرین یافته های علمی علم بهره وری ارایه شده است فلذا امید است دولت جدید این معیار را پیش ران تصمیمات در انتخاب و انتصاب اعضای محترم هیات دولت مد نظر قرار دهد.
تشکیل وزات آب ، محیط زیست و منابع طبیعی
زمزمه های تشکیل وزارت خانه آب ، محیط زیست و منابع طبیعی از سال گذشته شدت بیشتری گرفته و بنظر می رسد از برنامه های کاری دولت پیش روست. تغیر در فرایند های حکمرانی آب و محیط زیست اقدامی بنیادین محسوب شده که با توجه به قریب الوقوع بودن موضوع اولا ضرورت دارد فردی متخصص با نگاهی جامع نگر سکان وزات نیرو را در اختیار داشته باشد و بتواند تفکیک بخش برق از وزارت نیرو را در اسرع وقت عملیاتی نموده و مسلط به امور مرتبط با آب و محیط زیست و فرآیند های موجود باشد. با توجه به عملیات جراحی مهم در این وزارت خانه سپردن امور به فردی خارج از مجموعه و نا آشنا به مسایل را می توان اقدامی شبیه به خودکشی سیاسی تشبیه نمود و در صورت تصمیم اینچنینی عوارض عمیق برجای خواهد گذاشت.
تصمیمات درست در شرایط بحرانی
با توجه به پیچیدگی فرایندهای مدیریت منابع آب به ویژه در شرایط بحرانی مثل سیل و خشکسالی که نیازمند اتخاذ تصمیمات سریع توام با حداقل خطاهای مدیریتی، وظیفه وزیر نیرو را بسیار پیچیده کرده همچنین ضرورت به نگاه آینده پژوهانه و استراتژیک به مقوله آب و برق برای پیش بینی نیازهای آتی، همه و همه بیانگر آنست که غفلت از تخصص و تجربه در این وزارت خانه بسیار غم انگیز خواهد بود.
مهم‌ترین توانمندی وزیر آینده نیرو چه می‌تواند باشد؟
مهم‌ترین وظیفه وزارت نیروی ایران که عبارت‌اند از:
- حفاظت، نگهداری، بهره‌برداری و بهبود کمی و کیفی منابع آب‌های سطحی و زیرزمینی.
- رضایت و اقناع مردم با تأمین، تصفیه و توزیع مناسب آب بهداشتی سالم و دائمی برای انواع مصارف.
- بالا بردن بهداشت محیط شهرها و روستاها با طراحی و اجرای شبکه‌های جمع‌آوری و تصفیه خانه‌های فاضلاب
- تأمین نیازهای انرژی با کیفیت مطلوب و تمام وقت برای انواع مصارف شهروندان
- دیدگاه بلند مدت (دورنگر) به صیانت از منابع آب و انرژی و انتقال آن به نسل‌های آینده.
اگر نگاهی گذرا به این وظایف کلیدی بیندازیم متوجه خواهیم شد که محوریت آب به عنوان محرک اصلی توسعه و نقش اساسی در آمایش سرزمین در کشور خشک و نیمه خشک ایران ضرورت راهبری شایسته این وزارت خانه بسیار کلیدی را دوچندان با اهمیت کرده است به نحوی که سکاندار این وزارتخانه تخصصی به یکی از متخصصین با تجربه این حوزه سپره شود. لذا پیشنهاد و درخواست توام با مطالعات میدانی بیانگر آن است که وزیر نیرو می بایست فردی مسلط به امور، با تجربه، دارای نگاه استراتژیک و مقبولیت بالا از بدنه وزارت نیرو باشد و مطیئنا این شخص می تواند پاسخگوی انتظار ریاست محترم جمهور و مردم عزیز ایران اسلامی باشد.
امید است با نگاه مثبت و سازنده رییس جمهور منتخب و اعتماد نمایندگان و استقرار افراد متخصص با نگاه تخصصی برای رفع چالشهای فعلی در وزارتخانه نیرو ، حرکت توسعه مناب آب و خاک در مسیر صحیحی که در آغاز شده، با استمرار سیاست های اصولی گذشته و اصلاح و تغییرات لازم به اقتضای شرایط جدید کشور توسط گزینه های پیشنهادی رییس جمهور، زمینه رشد و سرآمدی در حوزه های آب و برق را فراهم سازد.
