اواخر هفته گذشته مقام مسئول گمرک از انباشت چندین ماهه بیش از 200 هزار تن برنج در گمرک و بنادر کشور خبرداد که بنابر اعلام مسئولان و واردکنندگان؛ این برنج ها به علت عدم تامین ارز، امکان ترخیص ندارد و در حال فاسد شدن است.
در پی انتشار این خبر، بانک مرکزی به عنوان متولی تامین ارز واردات کالا، بلافاصله واکنش نشان داد و اعلام کرد: برنج‌های رسوبی موضوع گزارش‌های چند روز اخیر، مربوط به مواردی است که واردکننده متقاضی ارز با نرخ ترجیحی (4200 تومانی) است.
بانک مرکزی: دولت محل تامین ارز 4200 تومانی برای ترخیص برنج از گمرکات را اعلام نکرده است
بانک مرکزی همچنین اعلام کرد، این در حالی است که ستاد اقتصادی دولت کالای برنج را در سال جاری از سبد کالاهای مشمول ارز با نرخ ترجیحی خارج کرده و در گروه کالاهای اساسی با نرخ نیمایی قرار داده است لذا در سال جاری هیچ محلی به منظور تامین ارز کالای برنج با نرخ یاد شده از سوی دولت به بانک مرکزی اعلام نشده است.
اما از آنجا که در سفر اخیر معاون اول رئیس جمهوری به بندرعباس با در نظر گرفتن تمهیدات خاص، مجوز تخصیص ارز با نرخ ترجیحی برای این گروه از کالاها طی شرایطی ویژه به وزارت صمت و متعاقبا بانک مرکزی داده شد از این روز نیاز است وزارت صمت با توجه به شرایط در نظر گرفته شده متناسب با مقدار و محل منابع اعلامی بانک مرکزی برای واردات کالاهای اساسی با نرخ ترجیحی فهرست ثبت سفارش‌ها را در اختیار بانک مرکزی قرار دهد.
بانک مرکزی : مشکل عدم ترخیص برنج های دپو شده برعهده گمرک است
گفتی است؛ بانک مرکزی با ذکر این نکته که علت اصلی مشکل به وجود آمده برای بازرگانان، ترخیص درصدی کالا توسط گمرک، بدون داشتن تخصیص ارز و کد رهگیری برای ثبت سفارش مرتبط با آنها است، مشکل عدم ترخیص این برنج‌های دپو شده را برعهده گمرک انداخت.
گمرک: ترخیص درصدی برنج‌ها با امضا نماینده بانک مرکزی
گمرک نیز در پاسخ به بانک مرکزی برای ترخیص درصدی از برنج های مانده در گمرک 4 دلیل ذکر کرد و اعلام کرد که این کار بر اساس مصوبات ستاد تنظیم بازار و وزارت صمت که امضای نماینده بانک مرکزی نیز در ذیل این مصوبات قرار دارد، انجام شده است، ضمن اینکه اجرای دقیق مصوبات کاهش رسوب کالا از جمله مصوبه 19/7 شورای عالی امنیت ملی است که با بخشنامه بانک مرکزی تحت الشعاع قرار گرفته است.
با توجه به مطالب مطرح شده از سوی گمرک و بانک مرکزی مسلم است که بیش از 200 هزار تن برنج وارداتی در گمرکات دپو شده و به علت طولانی شدن زمان ترخیص، این کالای مصرفی در حال فاسد شدن است. با این شرایط نکته قابل تامل این است که چرا مسئولان دولتی در حالی که کشور در شرایط سخت اقتصادی قرار دارد و تامین کالاهای اساسی و ضروری مردم باید اولویت اصلی اقدامات آنها باشد به جای حل مشکلات، آن را به یکدیگر پاس می دهند و هر یک دیگری را مسئول انجام نشدن آن کار می‌دانند.
در ماه های اخیر برنج به عنوان یک کالای اساسی و مصرفی مردم مانند هر کالاهای دیگری افزایش قیمت قابل توجهی داشته است، به طوری که در حال حاضر قیمت هر کیلو برنج وارداتی به بیش از 20 هزار تومان افزایش یافته است و این در حالی است که این کالا مصرفی تا سال گذشته به طور متوسط با قیمتی حدود 7 هزار تومان عرضه می‌شود، همچنین قیمت برنج داخلی نیز در مقایسه با سال گذشته تقریبا دو برابر شده و هر کیلو گرم برنج داخلی با قیمتی بیش از 30 هزار تومان عرضه می‌شود، بنابراین با توجه به این شرایط مسئولان باید بیش از هر چیزی به فکر تامین نیازهای داخلی باشند تا با تامین به موقع کالاهای اساسی و مصرفی از افزایش بیش از حد قیمت‌ها جلوگیری شود.
* وزارت صمت: کاهش واردات و عدم تخصیص ارز 4200 تومانی دلایل افزایش قیمت برنج
صدیف بیک زاده مدیرکل دفتر امور خدمات بازرگانی وزارت صنعت معدن و تجارت، دلیل افزایش قیمت برنج را خروج برنج از لیست کالاهای اساسی مشمول ارز 4200 تومانی و همچنین کاهش واردات این کالای مصرفی نسبت به سال گذشته عنوان می‌کند.
* وزارت صمت: لزوم تنظیم بازار برنج با واردات
وی با بیان اینکه واردات این 200 هزار تن برای تنظیم بازار برنج مورد نیاز است، گفت: از ابتدای امسال تا سوم آبان 99 در مجموع 580 هزار تن برنج به کشور وارد شده و این مقدار واردات برنج نسبت به مدت مشابه سال گذشته 40 درصد افت داشته است.
این مقام مسئول در وزارت صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه نیاز وارداتی کشور به این کالای اساسی سالانه حدود یک میلیون و 400 هزار تن است، بیان داشت: عدم تامین به موقع و کافی یک کالا می‌تواند بر قیمت ها تاثیرگذار باشد.
* جدول مقایسه تغییرات قیمت برنج در یک سال گذشته
این گزارش می افزاید: براساس آمار منتشر شده توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت قیمت هر کیلوگرم برنج پاکستانی باسماتی درجه یک در مرداد 99 نسبت به تیرماه 99 حدود 7 درصد و قیمت هر کیلوگرم برنج تایلندی در این بازه زمانی بیش از 16 درصد و برنج طارم اعلا ایرانی بیش از یک درصد افزایش داشته است.
براساس اعلام این وزارتخانه قیمت هر کیلوگرم برنج پاکستانی باسماتی درجه یک در مرداد 99 نسبت به مرداد ماه سال گذشته بیش از 95 درصد و قیمت هر کیلوگرم برنج تایلندی در این بازه زمانی بیش از 39 درصد و همچنین برنج طارم اعلا بیش از 14 درصد افزایش یافته است.
وزارت صمت: از برنامه تنظیم بازار برنج عقب تر هستیم
صدیف بیک زاده مدیرکل دفتر امور خدمات بازرگانی وزارت صنعت معدن وتجارت در مورد لزوم واردات برنج برای تنظیم بازار این کالای اساسی به خبرنگار فارس، گفت: وزارت صمت در مورد میزان ترخیص برنج از گمرکات از برنامه تنظیم بازار عقب تر است این در حالی است که این وزارتخانه به اندازه مورد نیاز برای تنظیم بازار ثبت سفارش واردات برنج را انجام داده است و بر همان اساس نیز از بازرگانان خواسته تا واردات برنج انجام دهند و لذا اکنون که وزرات صمت و بازرگانان برای تنظیم بازار برنج به وظیفه خود عمل کرده‌اند و ثبت سفارش انجام داده‌اند و واردات نیز انجام شده است، بقیه کار بر عهده بانک مرکزی و گمرک است، به این ترتیب که بانک مرکزی تامین ارز برنج های وارداتی را انجام دهد و گمرک نیز براساس مستندات و تامین ارز انجام شده، اجازه ترخیص کالا را بدهد.
این مقام مسئول در وزارت صنعت با اشاره به مشکلات تامین ارز واردات این برنج ها بیان داشت : مشکل اصلی عدم ترخیص این برنج ها از گمرکات عدم صدور گواهی تامین ارز است و تا زمانی که این گواهی صادر نشود امکان ترخیص برنج ها از گمرکات وجود ندارد.
وی بیان داشت: در حال حاضر برنج برحسب نیاز به کشور وارد شده است و اکنون وظیفه بانک مرکزی است که تامین ارز واردات این کالا را انجام دهد و پس از آن نیز باید گمرک اجازه ترخیص آن را صادر کند. هماهنگی این دستگاه‌ها با هم در تنظیم بازار یک کالا اثرات بسیار مثبتی خواهد داشت و از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری می‌کند.
رئیس انجمن واردکنندگان برنج: رها سازی برنج های مانده در گمرک به علت عدم صرفه اقتصادی
گفتنی است مسیح کشاورز رئیس انجمن واردکنندگان برنج نیز به تازگی اعلام کرده است که برنج های وارداتی در گمرکات را رها می‌کنیم، زیرا برای واردکننده صرفه اقتصادی ندارد.
وی در این باره گفته است: در حال حاضر نرخ ارز نیمایی بیش از 26 هزار تومان است که بسیار بالاتر از نرخ ارز نیمایی در زمان ورود برنج‌های مذکور به گمرک است، ضمن اینکه هزینه های زیادی نیز به دلیل دموراژ (معطلی بار در کشتی) و انبار به قیمت تمام شده ورود کالای مذکور اضافه شده است.
به گفته این بازرگان با توجه به هزینه های تحمیل شده طی مدتی که برنج در گمرکات دپو شده است، قیمت تمام شده هر کیلو برنج مانده درگمرکات در حال حاضر حدود 30 هزار تومان است که با قیمت برنج داخلی برابری می‌کند، لذا از آنجا که هیچ کس حاضر نیست، برنج وارداتی را با قیمت برنج داخلی خریداری کند بنابراین ورود برنج های مانده در گمرکات برای بازرگانان صرفه اقتصادی ندارد و آن را رها می کنیم، اگرچه هنوز این برنج قابل است و با زمان فاسد شدن آن فاصله دارد.
عدم ترخیص 200 هزار تن برنج از گمرکات کشور به علت عدم تامین نوع ارز مورد نیاز واردات نمونه ای از مشکلات این روزهای کشور برای تامین ارز مورد نیاز واردات یک کالای اساسی است، به طوری که در روزهای اخیر از سوی واردکنندگان و تولید کنندگان روغن خام نیز عدم تامین ارز مورد نیاز واردات روغن خام مطرح شد و واردکنندگان و تولید کنندگان این بخش از کالاهای اساسی اعلام کردند که مشکلات ناشی از تامین ارز باعث عدم تامین به موقع مواد اولیه کارخانجات تولید کننده روغن و توقف تولید شده است
فشار اقتصادی ناشی از این بی نظمی‌ها در تامین کالاهای اساسی قطعا به مردم وارد می‌شود و بر هیچ کس پوشیده نیست که مردم باید فشار ناشی از این ناهماهنگی‌ها در تامین کالا را در کنار افزایش افسار گسیخته کالاها تحمل کنند. بنابراین مسئولان وظیفه خطیری که بر عهده دارند باید بدانند که در شرایط جنگ اقتصادی با اتخاذ تصمیمات به موقع و درست باید در تامین به موقع کالاهای اساسی، ضروری و مصرفی مورد نیاز مردم کوشا باشند و به جای پاس دادن مشکلات به یکدیگر با بیان واقعیت‌ها و با همدلی و اتحاد در صدد حل مشکلات اقدام کنند.
