همایون دارابی در خصوص پیش بینی از آینده بازار سرمایه کشور با توجه به اصلاح عمیقی که طی ماه‌های گذشته انجام داده است، گفت: با انتشار جدیدترین گزارش عملکرد شرکت‌ها شاهد این هستیم که گزارش شرکت‌ها خوب و وضعیت کلی عملکردی در شش ماهه مطلوب بوده است.
دلار و سکه بالاخره تن به اصلاح دادند/بورس حالا می‌تواند یک دوره رشد جدید را شروع کند
دارابی افزود: البته قبل از فاز اصلاحی اخیر، بازار یک رشد فوق العاده‌ای هم انجام داده بود و طبیعی است که یک فاز اصلاحی هم تجربه کند چون هر بازاری که رشد شدید داشته باشد لاجرم در یک نقطه تن به اصلاح می‌دهد همینطور که امروز وضعیت بازار سکه، خودرو و دلار را می‌بینیم که بعد از یک رشد قابل ملاحظه تن به اصلاح داده است.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: آنچه که در بورس بعد از هر دوره اصلاح مهم است این است که شرکت‌ها بتوانند عملکرد خوبی داشته و دوره اصلاح را در یک نقطه به پایان برسانند و بتوانند یک دوره رشد جدید را شروع کنند.
عضو انجمن توسعه سرمایه‌گذاری حرفه‌ای ایران در خصوص اینکه آیا می‌توان پایان دوره اصلاح بورس را نزدیک دانست، گفت: در حال حاضر در بورس منتظر یک کف با ثباتی از قیمت‌ها هستیم که بشود براساس آن بازار را در حالت پایداری مشاهده کرد اگرچه این کف هنوز در بازار مشاهده نشده اما انتظار اولیه حوالی یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد است. این کف جایی است که بازار می‌تواند در آن به ثبات نسبی برای تغییر روند برسد.
شرایط بیرونی نقدینگی را به سمت بورس روانه می‌کند
دارابی اظهار امیداوری کرد: شرایط بیرونی بازار هم به گونه‌ای است نقدینگی را به سمت بازار سرمایه روانه خواهد کرد هر چند که برخی از تصمیمات دولت خوب نیست مثل قیمت گذاری فولاد یا افزایش نرخ بهره که چالش برانگیز است.
وی در خصوص این تصمیمات نادرست دولت خاطرنشان کرد: یکی از این تصمیمات نادرست، تغییر در نرخ بهره است. نرخ بهره از هشت درصد بین بانکی در بهار امسال الان به حدود ۲۰ درصد رسیده است و نزدیک به ۱۰ درصد در تابستان و ابتدای پاییز افزایش داشته است. این افزایش محسوس و چالش برانگیز و یک کار اشتباه است چون در شرایط بحران کرونا، تحریم و شرایط سخت اقتصادی افزایش هزینه بهره‌ای به تولید آسیب بزند.
دارابی ادامه داد: البته برخی معتقدند این کار تورم را به تأخیر می اندازد اما این به تاخیر انداختن موقتی است و من فکر می‌کنم اقتصاد ایران در سطح کلان چاره‌ای ندارد بین بیکاری و گرانی با یکی مقابله کند و به نظر من ایران باید با بیکاری مقابله کند چون اگر شغل وجود داشته باشد گرانی قابل تحمل است.
این فعال بازار سرمایه تأکید کرد: با وجود همه این مسائل در مجموع می‌توان آینده بازار سرمایه مثبت ارزیابی کرد.
تأثیر انتخابات آمریکا بر بورس عمیق نخواهد بود/ تصمیمات داخلی ده‌ها برابر موثرتر است
وی در اینکه مسائل سیاسی به خصوص انتخابات آمریکا که در آبان ماه برگزار خواهد شد چه تأثیری بر اقتصاد ایران به خصوص روند بورس خواهد داشت هم گفت: مسائل و تحولات سیاسی تأثیر آنچنان عمیقی بر بازار سرمایه نخواهد داشت و اگر تأثیر هم داشته باشد اثر آن موقتی، مقعطی و گذرا است و خیلی نباید به آن وزن دهیم به خصوص انتخابات آمریکا که سیاست‌های کلان دولت آن در قبال ایران به گونه‌ای نیست که فکر کنیم که مثلاً یک رئیس جمهور دیو است و یک رئیس جمهور دیگر دلبر.
وی ادامه داد: به نظر من تأثیر تصمیمات داخلی ده‌ها برابر موثرتر از نتیجه انتخابات آمریکا است مثلاً اگر همین الان در مورد فولاد، نرخ بهره، نفت و ... تصمیم بگیریم ده‌ها برابر بیشتر از نتیجه انتخابات آمریکا بر بازار سرمایه اثر خواهد داشت.
نقدینگی بیشتر از انتخابات آمریکا منتظر رفع آشفتگی در سیاست‌های داخلی است
این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به اینکه با این وجود گفته می‌شود نقدینگی‌های کلان تحت عنوان نقدینگی پارک شده در حساب کارگزاری‌ها و ... منتظر مشخص شدن نتیجه انتخابات آمریکا برای تصمیم گیری در خصوص ورود یا عدم ورود به بورس هستند هم گفت: این نقدینگی پارک شده وجود دارد اما به نظر من این نقدینگی منتظر نتیجه انتخابات آمریکا نیست بلکه منتظر تحولات داخلی است و می‌خواهد ببیند از این سیاست آشفته اقتصادی کشور چه چیزی خارج می‌شود.
دارابی افزود: وقتی این نقدینگی می‌بیند دولت در سه ماهه اول سال نرخ بهره را کاهش و بازار سرمایه را مورد حمایت جدی قرار می‌دهید اما در تابستان عکس همان کار را انجام می‌دهد دچار ابهام می‌شود. این تغییرات آزار دهنده است وگرنه اگر تغییرات معقول و با ثبات و یکنواخت باشد حتی در صورت شرایط بد اقتصادی امیداوری به دنبال خواهد داشت. ما امیدواریم این ابهامات رفع شود.
دلار ۳۰ هزار تومانی بیش از حد هیجانی بود
عضو انجمن توسعه سرمایه‌گذاری حرفه‌ای ایران در خصوص تأثیر نوسانات دلار بر بورس هم خاطرنشان کرد: دلاری که الان مورد توجه بازار سرمایه است و تحلیل شرکت‌ها براساس آن انجام می‌شود دلار ۳۰ هزار تومانی نیست و دلار حدوداً ۲۱ هزار تومانی است و بازار سرمایه در حال حاضر خود را با دلار ۲۰ تا ۲۱ هزار تومانی تطبیق داده است.
وی با بیان اینکه دلار ۳۰ هزار تومانی بیش از اندازه هیجانی بود، گفت: در هر حال امیدواریم شاهد این باشیم که بازار از محل رونق اقتصادی توسعه پیدا کند و این شرایط که شاخص افت کند و دلار بالا برود خیلی طول نخواهد کشید.
دارابی در پاسخ به اینکه آینده بازار سرمایه حداقل تا پایان سال ۹۹ چگونه خواهد بود هم تصریح کرد: در اقتصاد ایران پیش بینی کردن بسیار دشوار است چون سهم دولت در اقتصاد حدود ۸۰ درصد است و دولت می‌تواند با سیاستگذاری تغییراتی را ایجاد کند به خاطر همین نمی توان پیش بینی کرد ولی امیدوار هستیم که مجموعه سیاست‌های دولت به طرف تشویق تولید به خصوص تولید صادرات محور باشد. اگر تولید راه بیفتد قیمت در بازارهای دلالی مثل دلار، خودرو و سکه فروکش خواهد کرد. مثلاً اگر دولت تصمیم بگیرد قیمت خودرو را در بورس کالا شفاف کند قیمت خودرو سریع کاهش پیدا خواهد کرد. چون الان ۹۰ تا ۹۵ درصد تقاضا در بازار خودرو دلالی است و کمتر کسی مصرف کننده واقعی است که اگر قمیت‌ها واقعی شود دلالی‌ها هم از بین خواهد رفت.
وی افزود: مسأله این است که آیا دولت می‌پذیرد که بازار دلالی خودرو به نفع اقتصاد نیست یا خیر و سیاستگذاری اینجا اهمیت پیدا می‌کند.
همه چیز به تصمیمات دولت بستگی دارد
دارابی اظهار کرد: یک نمونه دیگر از دامن زدن به دلالی بحث قیمت‌گذاری فولاد است که بر بورس و تولید اثر منفی دارد. در هر حال برای پیش‌بینی از آینده بازار سرمایه باید دید که کفه سیاست دولت به طرف تولید است یا دلالی و قطعاً اگر نرخ بهره کاهش و قیمت گذاری‌های دستوری جمع شود آن وقت می‌توان گفت که اقتصاد ایران می‌تواند وارد فاز تولید و ایجاد شغل شود.
وی افزود: اگر تولید راه افتاد مردم شغل و درآمد خواهند داشت و بعد اقتصاد شروع به رشد می کند اما اگر تولید نباشد هر سه ماه باید دنبال یک بازار دلالی مثل ملک، خودرو سکه ارز و ... گشت.
عضو انجمن توسعه سرمایه‌گذاری حرفه‌ای ایران در پایان به فعالین بازار سرمایه توصیه کرد که در مرحله اول صبور باشند و در مرحله دوم شرکت‌های خوبی را انتخاب کنند که عملکرد آنها در هر گزارش عملکرد بهتر شود.
