ویروس کرونا از اواخر سال میلادی گذشته از کشور چین شروع شد و با سرعتی بیسابقه همه جهان را تسخیر کرد؛ گرچه با توجه به سرعت شیوع، ورود آن به کشور ما نیز پیش بینی میشد، اما به طور کلی ظهور ناگهانی کووید ۱۹ مردم جهان بهویژه سران کشورها را غافلگیر کرد. کمبود اقلام بهداشتی و پزشکی و کادر درمان ناکافی مزید بر علت شده و بر استیصال بشریت در مقابل این ویروس دامن زد.
اخبار اقتصادی- از آنجا که چین نخستین کشوری بود که با این ویروس مواجه شد، نسبت به سایرین تجربه بیشتری داشته و در مهار این اپیدمی نسبتا موفقتر عمل کرد. این کشور با تولید انبوه اقلام بهداشتی، اقدام به ارسال آنها به کشورهای محتلف جهان بهویژه کشور ما کرد. علاوه بر اعزام یک تیم متخصص چینی، ارسال ماسک و کیت تشخیص از جمله مواردی بود که در سبد حمایتهای چین از جمهوری اسلامی در راستای مقابله با ویروس کرونا قرار گرفت، اما به اندازهای نبود که پاسخگوی نیاز کشور باشد؛ این امر تولیدکنندگان داخلی را بر آن داشت تا خود دست به کار شوند و در این بحران عالمگیر به یاری مردم و مسئولان بشتابند. در این میان شرکتهای دانش بنیان نقش موثرتری داشتند و حتی برخی از آنها با توجه به شرایط پیش آمده تغییر کاربری داده و اقدام به تولید اقلام بهداشتی مورد نیاز از قبیل ماسک، کیت تشخیص و گان کردند.
در همین رابطه یک شرکت دانش بنیان با حمایت صندوق نوآوری و شکوفایی کار تولید کیت استخراج را آغاز کرده و توانست ظرف مدت کوتاهی به تولید انبوه این محصول برسد. کیت مجموعهای از چند بافر است که همراه یکسری ملزومات اضافه بوده و به محقق یا همان مصرف کننده کمک میکند تا استخراج آسانتری داشته باشد.
پیش از این کار استخراج به صورت دستی و طی فرآیندی زمانبر انجام میشد نکته حائز اهمیتی که نقش مهمی در تاخیر روند مهار بیماری دارد؛ و حالا شرکت مزبور با روش ستونی اقدام به تولید کیتهایی کرده که تا حد بسیار زیادی این مسئله را رفع کرده است. متخصصان این شرکت برای ساخت کیتهای استخراج خود به روش ستونی از بافرها یا محلولهایی استفاده میکنند که در واقع همان مواد کیت محسوب میشوند. شیوه کار آنها به این صورت است که در ابتدا مواد شیمایی و پودرها را وزن کرده و روی مگنت استیلر قرار میدهند؛ مگنت استیلر کار هم زدن مواد را انجام میدهد و به دلیل دمایی که دارد محلول را بهتر حل میکند.
در مرحله بعد بافرها با PH مخصوص داخل محلولها قرار گرفته و میزان PH آنها به طور مرتب چک میشود، در اینجا مراحل ساخت بافرها تمام میشود. در مرحله بعدی کیفیت آنها برای ارائه به متقاضیان کنترل میشود؛ برای این منظور از یک کیت مرجع استفاده میشود که کیت باکیفیتی است. شرکت یک نمونه از بافرها را به اندازه یک کیت به بخش کنترل کیفی فرستاده و پس از تایید و انجام مراحل استریل، تقسیم کیت را انجام میدهد؛ پس از تقسیم و دریافت برچسب مخصوص برای مشتریان ارسال میشود. هر کیت قابل استفاده برای ۵۰ نفر است.
مرحله استخراج قبل از تشخیص انجام میشود؛ اگر لود ویروسی پایین باشد و کیت استخراج هم از کیفیت لازم برخوردار نباشد، ممکن است نتیجه آزمایش را به اشتباه منفی اعلام کند در صورتی که مثبت بوده و بیمار آلوده به ویروس است؛ بنابراین این حساسیت و ضرورت را ایجاد میشود که هر دو کیت استخراج و تشخیص از کیفیت مطلوبی برخوردار باشند که معمولا هر دوی آنها در یک شرکت تولید شده و به دست متقاضیان میرسد.
در ابتدای پاندمی، تعداد زیادی از کیتهای تشخیص وارد کشور شد که برای کارآیی نیاز به کیتهای استخراج داشتند، از این رو شرکتهای دانش بنیان مانند شرکت مزبور دست به کار شده و تلاش کردند تا این نیاز کشور را مرتفع کنند.
این شرکت دانش بنیان اولین سفارشات خود را از تاریخ بیستم اسفندماه به آزمایشگاههای مرجع استانها تحویل داد و تاکنون بیش از ۱۰ مرکز استانی را پوشش داده است و در این مدت یعنی کمتر از یک ماه و نیم با حمایت صندوق نوآوری و شکوفایی موفق به تولید و تحویل بیش از ۵۰ هزار کیت شد که این کار تا اوایل فروردین ماه نیز ادامه داشت.
پیش از حمایت صندوق نوآوری و شکوفایی سطح تولید این شرکت تنها ۱۵ هزار کیت بود، اما با شروع حمایتها این تولید به میزان ۵۰ هزار کیت رسیده و تا اواخر ماه جاری به ۱۵۰ هزار خواهد رسید. کشورهای همسایه و کشورهایی که همچون ما با تحریم مواجه هستند میتوانند بهترین هدف برای تولید این محصول باشند و این فرصت خوبی در جهت کارآفرینی و توسعه محصولات شرکتهای دانش بنیان است.
ایران در حوزه زیست فناور کشوری با پتانسیل بالا محسوب میشود و شرکتهای بزرگی در این عرصه فعالیت دارند؛ میتوان به جرات گفت جمهوری اسلامی در این زمینه حرفی برای گفتن دارد و در واقع کرونا فرصتی شد تا شرکتهایی مانند شرکت مزبور مورد حمایت قرار بگیرند. آنها نشان دادند در صورت حمایت میتوانند محصولاتی با قابلیت صادرات تولید کنند که علاوه بر رفع نیاز کشور میتواند زمینه توسعه و پیشرفت این شرکتها و به تبع آن کارآفرینی را فراهم کند.