طب اسلامی مانند هر مکتب طبی دیگر مجموعه اطلاعات و مهارتهایی است که نیل به سلامت و یا حفظ سلامت را میسر می کند. (این تعریف از نگارنده است چون تعاریف دیگر را جامع نیافتم)
اخبار اجتماعی-طب اسلامی مبتنی بر آیات و روایات معصومین ع است و به دو نوع طب اجتهادی و غیر اجتهادی قابل تقسیم است.
طب اسلامی غیر اجتهادی که به اختصار به آن #"طب روایی" می گوییم متخذ از آیات و روایات است ولی کار اجتهادی روی آن آیات و روایات انجام نشده است.
در مقابل طب اجتهادی اسلامی تمامی ضوابط استنباط را در فهم مفاد آیات و روایات به کار می برد و در جایگاه برتری نسبت به طب روایی اسلامی قرار می گیرد.
اولین و تنها قرائت موجود طب اجتهادی اسلامی، قرائت آیه الله عباس تبریزیان است.
در طب اجتهادی تبریزیان، ده تا یازده هزار روایت مورد بررسی قرار گرفته است و معیارهای زیر در این قرائت اجتهادی در نظر گرفته شده است:
۱. استقصای کامل آیات و روایات طبی در حد وسع
۲. بررسی اعتبار سندها
۳. تبیین دلالت روایات
۴. حل تعارضات روایات
۵. موضوع شناسی عناوین بیماری ها و درمانهای گیاهی و ...
علاوه بر موارد فوق دسته بندی مناسب روایات به ارائه جذاب طب اجتهادی در قالب مجموعه سه جلدی "دراسه فی طب الرسول المصطفی" و جلد چهارم با عنوان "ارشادات الرسول فی الصحه و طول العمر" کمک شایانی کرده است.
با توجه به کاربردی بودن علم طب بررسی اثربخشی درمانها امری اجتناب ناپذیر است و خوشبختانه استاد تبریزیان در این زمینه تجربیاتی را در طی ۳۰ سال اندوخته اند که به عنوان یک مرجع علمی، نقطه اتکای طب اجتهادی اسلامی شده اند.
دکتر علی اراسته- متخصص طب سنتی
