حدود یکصد و اندی سال از شکل‌گیری نظام آموزشی رسمی در شکل معاصر آن در کشورمان می‌گذرد؛ در این مدت مدارس و معلمان ما، به اقتضای تغییر و تحولات سیاسی- اجتماعی، سیاست‌های کلان آموزشی و رشد و توسعه دانش و فناوری‌ها، نقش‌ها و مسؤولیت‌های متفاوتی در عرصه تعلیم و تربیت برعهده داشته‌اند.
در برهه‌هایی از زمان مسؤولیت تهیه و تدوین برنامه‌های درسی، اجرا و آموزش آنها به میزان زیادی برعهده مدارس و معلمان بوده و در مقاطعی نیز این مسؤولیت منحصر بر اجرای برنامه‌های از پیش تعیین شده و آموزش کتاب‌های درسی شده است و در زمان‌های دیگری عمدتا هم گونه‌ها و ترکیب‌های مختلفی از این دو وضعیت را شاهد بوده‌ایم.
اما در حال حاضر و بر اساس آخرین تغییرات و مصوبات سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و سند برنامه درسی ملی، مدارس و معلمان ما قرار است چه نقش و مسؤولیت جدیدی برعهده داشته باشند؟ و نقش مدیران به عنوان رهبر برنامه درسی مدرسه در این باره چیست؟
خاستگاه‌های قانونی برنامه ویژه مدارس(بوم) راهکارهای 5-5 ،2-6، ،6-11 ،1-16 سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و مصوبه 2-13 برنامه درسی ملی در خصوص زمان آموزش، تکالیف قانونی متعددی پیش‌روی آموزش و پرورش قرار داده است، از جمله تنوع بخشی به محیط‌های یادگیری، متناسب‌سازی برنامه‌های درسی با نیازها و شرایط اقلیمی و جغرافیایی استان‌ها، جلب مشارکت حداکثری خانواده‌ها، دستگاه‌های فرهنگی، هنری، خدماتی، مذهبی و تولیدی در طراحی و اجرای برنامه‌ها و فعالیت‌های خارج از کلاس و مدرسه و ارتقای توانمندی‌های معلمان برای مشارکت مؤثر آنان در برنامه ریزی درسی در سطح مدرسه است.
این برنامه، براساس رویکرد فرهنگی تربیتی و با تأکید بر آموزش‌های مهارت محور و بسط گستره فعالیت‌های پرورشی در سطح مدارس به اجرا در می‌آید و طراحی و اجرای بخشی از زمان آموزش را طبق ضوابط و چارچوبی معین، به مدرسه واگذار می‌کند به این معنا که مدرسه می‌تواند با توجه به خواست و نیازسنجی داخلی خود و با سنجش امکانات بالفعل و بالقوه اجتماع پیرامونی‌اش برنامه‌های خاص و ویژه خود را تدارک ببیند.
در این برنامه‌ها امکان ویژه‌سازی آموزش بر اساس نیازها و علایق دانش‌آموزان، خانواده‌ها و اجتماع محلی مدرسه فراهم می‌شود؛ در واقع این برنامه تلاش دارد فرصتی فراهم آورد تا مدیران و فرهنگیان در مدرسه فضایی منعطف برای ظهور و بروز ابتکار عمل‌ها و شایستگی‌های حرفه‌ای خود در زمینه رهبری برنامه درسی و برنامه‌ریزی درسی در اختیار داشته باشند و مدرسه محیطی جذاب و یادگیرنده برای دانش‌آموز، به دلیل پرداختن به نیازها و علائقشان شود که رنگ و بوی امکانات و شرایط محلی و بومی را به خود و تمام کارکنان مدرسه بگیرد.
